Çağrı Merkezlerinde İnsan Kaynakları Yönetimi II
İnce beceriler ‘soft skills’ örneklerle nasıl açıklanabilir?
Türkçe karşılığında ince beceriler, destekleyici beceriler, soyut beceriler olarak ifade edilebilen ‘soft skills’, kişinin sahip olduğu ve “gözle görülemeyen, elle tutulamayan” yeteneklerinin bütününe verilen isimdir. Soft skills, ölçülmesi zor olan becerileri tanımlayan bir kelimedir. Kişiler ve kişilerarası beceriler olarak da ifade etmek mümkündür. İletişim becerileri, liderlik, motivasyon, sabır, ikna yeteneği, ekip çalışmasına yatkınlık, problem çözebilme, zaman yönetimi, iş etiği anlayışına sahip olma soft skills’ler için verilebilecek beceri örnekleridir.
Zor beceriler ‘hard skills’ örneklerle nasıl açıklanabilir?
Zor beceriler veya uzmanlık becerileri olarak kabul edilen ‘hard skills’ ise soft skills’in tam tersidir; kişinin işini yapabilmesi için gereken, ölçülebilir ve kanıtlanabilir yetenekler bütününe verilen isimdir. Hard skills örneklerini diploma, sertifika ya da alınan eğitimler olarak tanımlayabiliriz.
Çağrı merkezi çalışanlarının hangi yetkinliklere sahip olması gerekmektedir?
Günümüzde çağrı merkezlerinin en temel amacı müşterilerine en iyi kalitede hizmet sunmak ve müşteri memnuniyetini yakalamak için karşılıklı iletişimin temel alındığı bir felsefe doğrultusunda mükemmel hizmeti vermektedir. Bu anlamda çağrı merkezi çalışanlarının aşağıdaki yetkinliklere sahip olması gerekmektedir (Gümüş, 2002);
- Profesyonel,
- Ürün ve hizmetler hakkında geniş bilgi sahibi,
- İç motivasyonu yüksek ve amaca yönelik,
- Müşteri odaklı hizmet anlayışına sahip,
- Temel iletişim becerilerine sahip,
- Problemleri doğru analiz edebilme ve hızlılık,
- Çözüme ulaştırma becerisine sahip,
- Müşterilerle güven ve olumlu tutuma dayalı,
- İlişki kurma becerisine sahip,
- Verimli çalışma için gerekli teknik ve bilgisayar bilgisine sahip olmalıdırlar.
Çağrı merkezi eğitim programlarının temel faydaları nelerdir?
Çağrı merkezi eğitim programlarının temel faydaları şunlardır (Mills, 2021);
- Personel Devir Oranının Azalması: Amaca uygun verilen çağrı merkezi eğitimleri personel devir oranını azaltır. Çağrı merkezi endüstrisindeki personel devir oranı işletmeler için sürekli bir zorluk ve baskılayıcı güçtür. Eğitimlerle çalışan bağlılıkları artmakta ve personel devir oranları düşürülebilmektedir. Çalışanları en baştan eğitmek, hayal kırıklığını azaltır, müşteri memnuniyetini artırır ve maliyetleri düşürür. Çağrı merkezleri, ön saflardaki çalışanları değiştirmek için büyük miktarda para harcar ve bu miktarlar, yönetim ekibi için önemli ölçüde artar ancak yine de etkili eğitim programları, personel devir oranına katlanma maliyetinden daha az maliyetlidir.
- Artan Kar Oranı: Çağrı merkezi yöneticileri eğitim ve koçluğa odaklanırsa kârlılığı artırabilirler. İlk çağrıda çözüm ile çağrı merkezine gelen aramaların müşteri ihtiyaçlarını hızla karşılama sürelerini artırmak, artan kârlılık olarak işletmeye geri dönecektir.
- İyileşen Müşteri ve Çalışan Deneyimi: Çalışanlar çağrı merkezi yönetiminden uygun eğitimlerin kendilerine verilmesini, işlerini yapmak için uygun araç teminini, iyi işler için ödüllendirilmeyi ve üst yönetimin sabırlı olmasını beklerler. Çağrı merkezi yönetim ekipleri bu eylemleri gerçekleştirdiğinde çalışanları tatmin edebilir ve rolleriyle etkileşim kurmalarına yardımcı olabilir. Bu, daha sadık müşterilere yol açan genel müşteri deneyimini iyileştirebilir.
Çağrı merkezlerindeki temel eğitim türleri nelerdir?
Çağrı merkezlerindeki temel eğitim türleri şunlardır (Kimball, 2019; Ringshall, 2021);
- Birebir eğitim: Birebir eğitim, çağrı merkezlerinde yapılması en zor eğitim türüdür ancak doğru yapıldığında çok etkili olması açısından tercih edilmektedir. Yöneticilerin yeni çalışanlarla bir araya gelme ve güçlü ve zayıf yönleri hakkında fikir edinme şansına sahip olmaları için ilk eğitimlerin birebir olması çok önemlidir.
- Canlı çağrı eğitimi: Canlı çağrı eğitimi, çağrı merkezinde yapılacak en önemli eğitim türüdür. Herhangi bir teorik bilginin uygulamaya konulacağı yer canlı çağrı eğitimidir ve temsilcilerin baskı altında çağrıları nasıl ele aldığını görme fırsatı vermesi açısından önemlidir.
- Sınıf eğitimi: Çağrı merkezlerindeki eğitimin çoğu sınıf dışında yapılacak olsa da, bu tür resmileştirilmiş öğrenme ortamının da kesinlikle yeri vardır. Sınıf eğitimine klasik sıra düzeni yanında atölye çalışmaları ile grup etkinlikleri de dâhil edilmektedir.
- Uzaktan eğitim: Uzaktan eğitim, oryantasyon eğitimi ile kurum içi eğitimi tamamlamanın çok iyi bir yoludur. Müşteri temsilcilerinin ve yöneticilerin bilgilerini güçlendirmek için alabilecekleri çeşitli çevrim içi kurslar vardır ancak uzaktan eğitimler en düşük katılım biçimine sahip eğitim türleri olduğu için yalnızca temel bilgiler için tercih edilmektedir. Uzaktan eğitimler çağrı merkezinde kurum içi eğitim planlamasında “self servis” bilgi tabanı oluşturmada çok önemlidir. Mükemmel müşteri hizmetleri, müşterilerin yanıtları kendilerinin bulabileceği bir “self servis” bilgi tabanına sahip olmalıdır. Harika çağrı merkezi eğitimi, eski ve yeni temsilcilerin ihtiyaç duydukları yanıtları hızlı ve kolay bir şekilde bulabilecekleri “self servis” bilgi tabanı gerektirir. Herkes soru sormakta rahat değildir bu nedenle müşteri temsilcilerine sistemler ve süreçler konusunda kendilerini eğitmeleri için kaynaklar sağlamada uzaktan eğitim çok etkili bir yoldur.
- Mentorluk veya Koçluk Eğitimleri: Mentorluk veya koçluk eğitimleri doğru rehberlikle, her zaman çok etkili olabilecek bire bir öğrenme fırsatı vermesi açısından çok kıymetlidir. İlerlemek için bu fırsatı arayan çalışanlar ile ve bu fırsatı düzenli olarak teşvik eden yönetim anlayışını desteklemek için gönüllü koçluk ve mentorluk programları oluşturulması tavsiye edilmektedir. Bu eğitim tarzı sadece temsilciye uygulamalı deneyim kazandırmakla kalmayıp aynı zamanda koç veya mentore deneyimlerini aktarması ve kariyer gelişimi için yeni fırsatlara motivasyon sağlaması açısından iki taraflı kazan-kazan fırsatı sunmaktadır.
Mesleki Gölge (job shadowing veya work shadowing) nasıl açıklanabilir?
Mesleki Gölge (job shadowing veya work shadowing): İş başında öğrenme olarak görülen mesleki gölge (çıraklık, iş gölgeliği), yeni işe başlayan müşteri temsilcilerinin en iyi performans gösteren çalışanlarla birlikte çalışarak onların bilgi ve becerilerinin yeni çalışanlara kazandırılması yöntemidir.
Bir çağrı merkezinde hizmet içi eğitimlerde genellikle hangi konular üzerinde durulmaktadır?
Bir çağrı merkezinde hizmet içi eğitimlerde genellikle aşağıdaki konular üzerinde durulmaktadır (Businesstrainingworks, 2021; Price, 2021);
- İşletmelerin ürün ve hizmet bilgileri eğitimi,
- Şikâyetleri ele alma ve çözme eğitimi,
- Tele satış, ek satış ve çapraz satış eğitimi
- Satış sonrası destek eğitimi,
- Etkili iletişim eğitimi,
- Empati, görgü kuralları ve müşterileri çok uzun süre bekletmeme gibi temel beceriler konusunda eğitim,
- Takım veya kişisel hedeflere etkili bir şekilde ulaşmak için yazılım programları kullanımı eğitimi,
- Telefonda görgü kuralları ve telefon iletişiminin ayrıntıları eğitimi,
- Zor aramalarla başa çıkma teknikleri eğitimi,
- Çağrı merkezi metrikleri ve özellikleri eğitimi.
Çağrı merkezlerinde verilen eğitimlerde dikkat edilmesi gereken noktalar başlık olarak nelerdir?
Çağrı merkezlerinde verilen eğitimlerde birtakım hususların üzerinde özellikle durulması, eğitimlerin kalitesi ve etkinliğine olumlu etki etmektedir. Çağrı merkezlerinde verilen eğitimlerde dikkat edilmesi gereken noktalar şunlardır (Bauer, 2020; Mitranescu, 2016; Perez, 2020; Ringshall, 2021; Vocalcom, 2021);
- Net hedeflerin belirlenmesi
- Ortalama bekleme süresi
- İşlem süresi
- Cevapsız aramalar
- Tüm çalışanlar için düzenli eğitim oturumlarının planlanması ve düzenlenmesi
- Çalışanların özelleştirilmiş eğitimle güçlendirilmesi
- Eğitimlerin çeşitli ve ilgi çekici olması
- Müşteri geri bildirimlerinin eğitim materyali olarak kullanılması
- Yeni çağrı merkezi teknolojileri eğitimlerine ağırlık verilmesi
- Çalışanlardan eğitim oturumları hakkında geri bildirim istenmesi
Çağrı merkezi temsilcilerini etkili bir şekilde eğitmek için ipuçları nelerdir?
Çağrı Merkezi Temsilcilerini Etkili Bir Şekilde Eğitmek İçin Yedi İpucu
Çağrı merkezi müşteri temsilcileri, her markanın müşteri deneyiminin merkezinde yer alır. Müşterilerle iletişim kurma ve sayısız teknolojiyi kullanırken çözüm bulma gibi önemli görevler kendilerine verildiğinden, mümkün olan en iyi hizmeti sunmak için uygun eğitimi almaları çok önemlidir. Çağrı merkezi müşteri temsilcilerini etkili bir şekilde eğitmek için yedi ipucu şu şekilde açıklanabilir:
- Müşteri geri bildirimlerini eğitim materyali olarak kullanın.
Müşteri geri bildirimi, markanızın hangi iyileştirmelerin yapılması gerektiğine ve temsilcilerinizin durumları ele almak için nasıl eğitilebileceğine karar vermesine yardımcı olur. Örneğin, müşteriler temsilcilerle görüşmelerinin çok uzun sürdüğünü veya çok sık yönlendirildiklerini düşünüyorsa, ortalama işlem süresi gibi konuları araştırmak ve aracıların en uygun kanallarla eşleştirildiğinden emin olmak gerekebilir.
- Akran eğitimi ve oyunlaştırma sunun.
Eğitim oturumları sırasında, müşteri temsilcilerinin çiftler hâlinde çalışması ve birbirlerinin performansını değerlendirmesi eğitimlere yardımcı olabilir. Ayrıca, en iyi performans gösteren müşteri temsilcileri en iyi uygulamalarını meslektaşlarıyla paylaşabilir. Oyunlaştırma, eğitim uygulamaları sırasında sağlıklı rekabeti teşvik etmenin eğlenceli bir yolu olabilir.
- Rol yapma ve gerçek hayattan örnekler kullanın.
Rol yapma, müşteri temsilcileri müşterilerin nasıl hissettiğini anlamayı öğrenirken iletişim becerilerini uygulamalarına yardımcı olmanın mükemmel bir yoludur. Süpervizörler, her bir etkileşimin güçlü ve zayıf yönlerini göstermek için çağrı merkezindeki gerçek müşteri hizmetleri etkileşimlerinin örneklerini kullanmalıdır. Temsilciler, herkesin iyileştirmelerin nasıl yapılabileceği konusunda geri bildirimde bulunabilmesi için sırayla farklı roller oynayabilirler.
- Müşteri temsilcilerini iletişim merkezi teknolojilerini kullanmaları için eğitin.
Temsilciler, çağrı merkezi teknolojilerinin kullanımında son derece yetenekli olmalıdır. Örneğin, bir CRM genellikle çağrı merkezinde önemli bir araçtır, bu nedenle temsilciler, müşteri verilerine erişme ve bunları güncelleme, gelen ve giden kişileri yönetme, öncelikli geri aramaları yönetme ve gerektiğinde meslektaşlar ve gözetmenlerle iletişim kurma gibi işlevleri nasıl gerçekleştireceklerini öğrenmelidir.
- Müşteri temsilcilerini becerilerine uygun rollere yerleştirin.
Temsilciler, müşterilerle farklı kanallarda etkileşim kurmak üzere eğitilmiş olabilir, ancak her bireyin güçlü yanlarını not etmek önemlidir. Örneğin, bir temsilci sosyal medya iletişimi için gerekli olan spontane bir kişiliğe sahip olabilirken, bir başkası sesli kanal için iyi çalışacak güçlü kişilerarası becerilere sahip olabilir. Temsilcileri en uygun roller veya kanallarla eşleştirmek daha iyi müşteri hizmeti sağlarken onlara en uygun rollerde ellerinden gelenin en iyisini yapmalarını sağlar.
- Temel becerileri öğretmek için çağrı komut dosyalarını kullanın.
Müşteri hizmetleri dili hakkında, kaçınılması gereken kelimeler ve kullanılması gereken ifadeler gibi kurallar oluşturmak önemlidir. Çağrı metinleri bu nedenle temsilcilere temel beceriler öğretmek ve markanın sesini ve imajını anlamalarına yardımcı olmak için kullanılabilir. Eğitim oturumları sırasında temsilciler, müşteri hizmetleri uygulamalarını iyileştirmek için revizyonların yapılabilmesi adına geri bildirimlerini sunmaya teşvik edilmelidir.
- Temsilcilere net hedefler verin.
Son olarak, temsilcilerin markalarının hedeflerini bilmeden başarılı olmaları beklenemez. Markanın geçmişini ve değerlerini anlamalarına yardımcı olmanın yanı sıra, hedeflerin tanımlanması da önemlidir. Örneğin, ilk temas çözünürlüğü gibi bir metrik ortalama işlem süresinden daha önemliyse bu açıkça belirtilmelidir. Temsilcilere markanın müşteri hizmetleri kültürünü kurarak açıkça tanımlanmış hedefler vermek, başarılı olmalarına ve marka hedefleriyle uyumlu deneyimler sunmalarına yardımcı olur. Çağrı merkezi müşteri temsilcileri, hedeflerine uygun deneyimler sunmak için çok çalışırken değerlerini temsil eden her markanın insan yüzüdür. Etkili eğitimle, her seferinde kaliteli deneyimler sunan gerçek marka elçileri olabilirler.
Kaynak: Vocalcom, 2021
Bir çağrı merkezindeki kariyer yönetimi hangi süreçleri kapsayan faaliyetlerdir?
Bir çağrı merkezindeki kariyer yönetimi ise çalışanların kariyer yollarının belirlenmesi, pozisyonları açık olan işlerin çalışanlara duyurulması ve hatta çalışanların bu alanda yetiştirilmesi, kariyer danışmanlığı hizmetleri ile koçluk ve mentorluk süreçlerini kapsayan faaliyetlerdir.
Çağrı merkezlerinin yarattığı en önemli fayda ve getirdikleri olgu nelerdir?
Çağrı merkezlerinin yarattığı en önemli fayda kurumlarla iletişimin kolayca ve istenildiği zamanda yapılabilmesini ve biçimsel olmasını sağlamalarıdır. Bugüne getirdikleri en önemli iki olgu ise hız ve rahatlıktır (Gümüş, 2002).
Çağrı merkezlerinde hangi kariyer pozisyonları vardır?
Çağrı merkezlerinde en alt seviyede ve kariyer başlangıcında müşteri temsilcisi, bir üst basamakta çağrı merkezi takım lideri, bir üst basamakta çağrı merkezi yöneticisi ve en üst basamakta ise çağrı merkezi direktörü yer alır. Bu pozisyonların sorumlulukları ve iş gerekleri şunlardır (Callcentrehelper, 2020; Expertcallers, 2020; Indeed, 2021; Voiptimecloud, 2020);
- Müşteri Temsilcisi
- Çağrı Merkezi Takım Lideri / Yöneticisi
- Çağrı Merkezi Yöneticisi/Müdürü
- Çağrı Merkezi Direktörü
- Çağrı merkezi müşteri temsilcisinin görevleri ve sorumlulukları ile iş gerekleri nelerdir?
Bir çağrı merkezi müşteri temsilcisinin görevleri ve sorumlulukları ile iş gerekleri şunlardır;
a. Çağrı Merkezi Müşteri Temsilcisinin Görevleri ve Sorumlulukları;
- Müşteri ihtiyaçlarını belirlemek,
- Müşterilere ürün veya hizmet satmak ve siparişleri onaylamak,
- Çok sayıda aramayı zamanında ve etkili bir şekilde yönetmek,
- Müşterilere fiyatlar, indirimler, promosyonlar vb. gerekli bilgileri vermek,
- Müşterileri sipariş teslimat durumu hakkında bilgilendirmek için giden aramalar yapmak,
- Müşteri sorunlarını araştırmak,
- Müşterilere etkin ve doğru çözümleri sunmak,
- Görüşme kalitesi açısından önceden belirlenen performans göstergelerine ulaşmak,
- Sosyal medyayı ve üçüncü taraf inceleme sitelerini yönetmek,
- Müşteri araştırması yapmak,
- Bilgi ve performansı sürekli iyileştirmek için eğitim oturumlarına katılmak.
b. Çağrı Merkezi Müşteri Temsilcisi İş Gerekleri;
- İyi iletişim becerileri,
- Güçlü ikna kabiliyeti,
- Çoklu görev yeteneği,
- Vardiyalı çalışma koşullarına uygunluk,
- Lise mezuniyeti, tercihen ön lisans ya da lisans mezuniyeti.
Bir çağrı merkezi takım liderinin görevleri ve sorumlulukları ile iş gerekleri nelerdir?
Bir çağrı merkezi takım liderinin görevleri ve sorumlulukları ile iş gerekleri şunlardır;
a. Çağrı Merkezi Takım Lideri / Yöneticisinin Görevleri ve Sorumlulukları;
- Ekibinin o gün için hedeflerinin ne olduğunu bildiğinden emin olmak için “sabah toplantılarına” ev sahipliği yapmak,
- Kendisine bağlı müşteri temsilcilerini dinlemek ve kendilerini nasıl geliştirebilecekleri konusunda geri bildirimde bulunmak,
- Vardiyaları ve görevleri planlamak,
- Koçluk planları yapmak,
- Bir dizi temel performans göstergesine (KPI) göre bireysel ve ekip performansını izlemek ve yönlendirmek,
- Temel performans göstergelerine göre performanslar hakkında üst yönetime raporlar hazırlamak,
- Müşteri temsilcilerinin şirket politikalarına ve stratejik hedeflere uymalarını sağlamak.
b. Çağrı Merkezi Ekip Lideri / Yöneticisi İş Gerekleri;
- İyi iletişim becerileri,
- Enerjik ve coşkulu çalışma ve bunu ekibine de yansıtma becerisi,
- Gelişmiş yazılı ve sözlü iletişim becerileri,
- Müşteri hizmetleri ve hedeflere odaklı dinamik kişilik,
- Üstün organizasyon/zaman yönetimi becerileri,
- Sabah, akşam ve hafta sonu vardiya gereksinimlerini karşılamak için esnek zamanlama kabiliyeti,
- Lisans mezuniyeti,
- 3 yıl ve üzerinde çağrı merkezi müşteri temsilciliği deneyimi.
Çağrı merkezi yöneticisi/ müdürünün görevleri ve sorumlulukları ile iş gerekleri nelerdir?
Çağrı merkezi yöneticisi/ müdürünün görevleri ve sorumlulukları ile iş gerekleri şunlardır;
a. Çağrı Merkezi Yöneticisi/Müdürünün Görevleri ve Sorumlulukları;
- Günlük hedeflerin iletildiğinden ve anlaşıldığından emin olmak için takım liderleri ile toplantılar yapmak ve onlara destek olmak,
- Alt ekiplerinin koçluğunu yapmak, sürekli gelişimlerini desteklemek ve motive etmek,
- Üst yönetim için raporlar hazırlamak,
- İşletmenin hedeflerine ulaştığından ve sonuçların yerine getirildiğinden emin olmak için diğer bölüm yöneticileri ile birlikte çalışmak,
- İşletmelerin kısa, orta ve uzun vadeli stratejilerini takım liderleri için gerçekleştirilebilir hedeflere dönüştürmek,
- İnsan kaynakları ile ilgili sorunları belirlemek ve çözüm bulma süreçlerinde insan kaynakları bölümüne destek olmak,
- Müşteri temsilcilerinin düşük performans gösterdiği alanları belirlemek ve performans iyileştirmesi için planlar oluşturmak,
- İşletmenin kalitesini korumak.
b. Çağrı Merkezi Yöneticisi / Müdürünün İş Gerekleri;
- Sağlam iş yeteneği, kanıtlanmış liderlik başarısı ve güçlü ve kendi kendine yeten bir ekip oluşturmak için güçlü motivasyon ve liderlik,
- Önce insan anlayışı ile müşteri hizmetleri alanında kanıtlanmış başarı geçmişi,
- Çalışanları ve işletmeyi desteklemek için mevcut sürece veya yönlendirmeye odaklı bakış açısı,
- Çalışanlarla güven inşa etme, eğitme, motive etme ve geliştirme becerisi,
- Uyarlanabilir ve değişikliklerle esnek olmaya istekli, olumlu değişim yönetimini teşvik eden yöneticilik becerileri,
- Belirsizlikleri yönetme ve etkili çözümler oluşturmak için yüksek bağlılık,
- Hizmet sunum ortamında büyük ekipleri yönetmede takım lideri olarak 5 yılı aşkın deneyim,
- Lisans veya tercihen yüksek lisans mezuniyeti.
Çağrı Merkezi Direktörünün görevleri ve sorumlulukları ile iş gerekleri nelerdir?
Çağrı Merkezi Direktörünün görevleri ve sorumlulukları ile iş gerekleri şunlardır;
a. Çağrı Merkezi Direktörünün Görevleri ve Sorumlulukları;
- Gelecekteki haberlerin, olayların ve değişikliklerin önceden alınmasını ve işletme genelinde buna göre yönetilmesini sağlamak için en üst düzey yönetici ekibiyle düzenli toplantılar yapmak,
- Günlük, haftalık, aylık ve yıllık raporları izlemek,
- Kendisine bağlı tüm çalışanların görevlerini etkin bir şekilde yerine getirebilmeleri için gerekli bilgi ve desteğe sahip olmalarını sağlamak,
- Alt ekiplerinin koçluğunu yapmak, sürekli gelişimlerini desteklemek ve motive etmek,
- Yönetim Kuruluna hizmet seviyeleri ile kâr ve zarara ilişkin raporlar hazırlamak,
- İlham veren bir lider olmak ve önce insan ve müşteri önceliği kültürünü teşvik etmek,
- Performans sorunlarını ve koçluk ihtiyaçlarını belirlemek,
- Çalışan bağlılığı stratejileri oluşturmak ve bu alanda ölçümler tasarlamak,
- Çapraz satış ve üst satış hedeflerine ulaşmak ve bunları iş gereksinimlerine göre değiştirmek ve uyarlamak,
- Üst düzey bir operasyonel yönetim ekibi geliştirmek ve yönetmek,
- Paydaşlar da dâhil olmak üzere, yönetim kurulu genelinde güçlü ve olumlu ortaklıkları sürdürmek,
- Maliyetleri düşürürken müşteri hizmetlerini iyileştirmek için stratejiler geliştirmek.
b. Çağrı Merkezi Direktörünün İş Gerekleri;
- Mükemmel organizasyon becerileri,
- Mükemmel iletişim becerileri,
- Kanıtlanmış yönetim ve liderlik becerileri,
- Birden fazla önceliği ele alma ve başkalarını motive etme yeteneği,
- İkna ve müzakere yeteneği,
- Verileri ve eğilimleri yorumlamak için analitik beceriler,
- Mali ve bütçe yönetimini anlamak için sayısal beceriler,
- Hedefleri belirleme, karşılama ve aşma yeteneği,
- İşe odaklanmış ve kendi kendini motive eden bir yaklaşım,
- Esnek bir tutum ve değişimi yönetme yeteneği,
- Lisans ve tercihen yüksek lisans ve doktora mezuniyeti,
- En az 5 yıl çağrı merkezi yöneticiliği deneyimi.
Bir çağrı merkezinde çalışmanın avantaj ve dezavantajları nelerdir?
Bir çağrı merkezinde çalışmanın avantaj ve dezavantajları Tablo 6.1’de yer almaktadır.
Tablo 6.1 Çağrı Merkezi Kariyerinin Avantaj ve Dezavantajları
| AVANTAJLARI | DEZAVANTAJLARI |
| Başlangıçta herhangi bir özel eğitim veya nitelik gerektirmemesi | Takım lideri ve üst pozisyonlara erişmek için deneyim gerekmesi |
| Esnek saatleri olması | Uzun çalışma saatleri olması |
| İşin bireysel olarak yönetilebilmesi | Zor müşterilerle uğraşmanın stresi |
| Hızlı çalışma temposunun dinamikliği | Kalabalık ofis ortamının yarattığı baskı |
| Çok sayıda boş pozisyon ve fırsat imkânı | Sürekli yeni personel alımı sebebi ile pozisyonların dolması |
| Ek gelir imkânı | Vardiyalı çalışmanın zorluğu |
| Evden çalışma imkânı | Uzaktan çalışmanın yarattığı zorluklar |
Çağrı merkezlerinin karşılaştığı insan kaynakları sorunları genellikle nelerdir?
Çağrı merkezlerinin karşılaştığı insan kaynakları sorunları genellikle şunlardır (People Point, 2021);
- Personel tutma zorluğu,
- Yüksek düzeyde devamsızlık,
- Düşük motivasyon ve katılım seviyeleri,
- Düşük çalışan bağlılığı.
Çağrı merkezinde çalışmanın olumlu noktaları nelerdir?
Çağrı merkezlerinde çalışmak çoğu zaman negatif yönleri ile anılsa da pek çok olumlu noktayı da bünyesinde barındırır. Çağrı merkezinde çalışmanın olumlu noktaları şunlardır (Borowski, 2017; Timecommunications, 2017);
- Çağrı merkezi müşteri temsilcileri diğer mesleklerin çoğundan daha fazla fırsata sahiptir. Çağrı merkezi işleri, birçok insan için doğal olarak gelen bir dizi becerileri kullanır: Örneğin; iletişim kurmak, sorunları çözmek ve empati yapmak gibi. Ancak tabi ki işin sadece insanlarla iyi iletişim kurmaktan çok daha fazla teknik yönleri mevcuttur.
- Çağrı merkezi süpervizörleri kariyerlerinde problem çözme yeteneklerini geliştirme fırsatı da elde ederler. Süpervizörler spesifik olarak, uzlaşmayı müzakere etmenin temel yönetim becerisini öğrenirler.
- Çağrı merkezlerinde çalışan devir hızı yüksektir. Hızlı tempolu ortamlardır ve kendilerinin iş için uygun olmadıklarını keşfeden yeni temsilciler genellikle hızlıca işten ayrılırlar. Ancak bu tür bir ortamda başarılı olan insanlar gerçekten çoğu işte başarılı olabilir ve kendilerini keşfedebilirler.
- Çağrı merkezlerinin esnek programları vardır. Bazı çağrı merkezleri, temsilcilerin çalışma programlarını kişisel taahhütlere göre belirlemesine izin verir. Bu tür bir esnekliğe sahip olmak, çalışanların moralini, memnuniyetini ve üretimini iyileştirmeye yardımcı olur.
- Esnekliğe ek olarak, çağrı merkezleri çalışanlarına evden çalışma fırsatları da sunar. Çoğu durumda, bir çağrı merkezi müşteri temsilcisi tam olarak eğitimini tamamladıktan sonra her yerden çalışabilir.
- Çağrı merkezinde çalışmak personele müşterilerle iletişim kurarak iletişim becerilerini geliştirme ve güçlendirme fırsatı verir. Kızgın ve mutlu müşteriler de dâhil olmak üzere her türlü senaryoda iletişim kurma yeteneğini geliştirmek kişiyi çok değerli bir birey yapar.
- Benzer şekilde, çağrı merkezi deneyimi, olumsuz ve kızgın müşterilerle başa çıkmak için çalışana büyük sorumluluklar vermesi dolayısıyla itirazlara ve reddedilmeye daha iyi yanıt verilmesine yardımcı olur. Bu anlarda çalışanın ne söyleyeceğini ve nasıl davranacağını bilmesi satış ve müzakere becerilerini güçlendirir.
- Bir öğretmen, bir sigorta acentesi veya muhasebeci olarak çalışmak, günün sonunda eve iş götürmeyi neredeyse garanti eder. Ancak çağrı merkezinde durum böyle değildir. Günlük iş bittiğinde iş işte kalır ve evdeki saatler çalışana ait olmaktadır.
- Çağrı merkezleri, belirli bir maaş sunan ve ek teşvik içermeyen diğer mesleklerden farklıdır. Çoğu çağrı merkezi, temel ücret, performans primleri, tatil imkânları ve sağlık sigortası gibi ek avantajları çalışanlarına sunmaktadır.
Bir çağrı merkezinde çalışanların motivasyonlarını artırmanın en temel yolları nelerdir?
Bir çağrı merkezinde çalışanların motivasyonlarını artırmanın en temel yolları şunlardır (Callcenterhelper, 2012; Cheng, 2021; Olson, 2019; Pais, 2021);
- Güzel ve Temiz Çalışma Ortamı Sunulması: Güzel ve temiz bir çalışma ortamı herkes için iyi bir motivasyon kaynağıdır. Herkes güzel kokan, temiz, havadar, ferah bir yerde çalışmayı sever. Çağrı merkezi yönetimi ortam güzelleştirmeleri ile çalışanlarına değer verdiğini net bir şekilde hissettirebilir.
- Çağrı Merkezinde Sıcak, Samimi Bir Ortam Oluşturulması: Yöneticiler çağrı merkezlerinde iklimi ayarlarlar ve bu nedenle, sıcak, arkadaş canlısı ve adil bir ortam yaratmak gibi doğru tutumları teşvik eden adımlar atılması önemlidir. Çalışanlarla yakın ilişki kurmak, sorunları ile yakından ilgilenmek, müşteri temsilcilerinin 20 dakikalık molalarını en üst düzeye çıkarabilecekleri bir “mola odası” oluşturmak ve buraya ufak atıştırmalıklar ile çay-kahve makinaları koymak gibi basit ama etkili çözümler çağrı merkezi ortamının sıcaklığını ve samimiyetini artırır.
- Çağrı Merkezlerinde Doğru Araç ve Teknolojilerin Tanımlanması ve Kullanılması: Çağrı merkezleri teknolojik ortamlardır ve güncel teknolojiler takip edilmeden çalışanlardan üst düzey performans istenmesi onların motivasyonlarını ciddi ölçüde azaltmaktadır. Yeni bir bilgisayar, yüksek hızlı internet, kullanıcı dostu ergonomik telefon ve kulaklık çalışanların motivasyonları üzerinde ciddi etkiye sahiptir.
- S.M.A.R.T. Hedeflerin Belirlenmesi: İşletmeler genellikle ya çok genel ya da gerçekçi olmayan çok üst düzey hedefler koyarak çalışanlarını demoralize etme yanılgısına düşmektedirler. İşletmelerin açık bir şekilde tanımlanmış hedeflere ulaşmalarına yardımcı olmak için SMART stratejisinin devreye girdiği çareler çağrı merkezleri için de etkili çözümlerdir. George T. Duran’ın Management Review dergisinde ilk defa kullandığı S.M.A.R.T. teriminin baş harflerine dayanarak (Specific - Spesifik, Measurable - Ölçülebilir, Assignable - Devredilebilir, Realistic - Gerçekçi, Time - Related: Zaman Sınırlı) hedeflerin belirlenmesi ve takibi çalışanların hedeflerini başarması ve motivasyonlarının artmasında etkili olmaktadır (Duran, 1981).
- Başarıların Tanınması ve Ödüllendirilmesi: Başarıların tanınması ve ödüllendirmesi çalışan moral, motivasyonu ve performansı ile doğru orantılıdır. Başarılı bir çağrı merkezi ödül programı bireysel ve takım bazlı hedeflerin bir karışımını, parasal ve parasal olmayan ödüllerin bir kombinasyonunu veya çalışanların kontrol etme yeteneği dâhilinde olan hedefleri belirlemeyi içerebilir. Bunun yanında; tercihli zamanlama, uzatılmış ve/ veya tercihli öğle yemeği molaları, ek tatil zamanı, VIP park yerleri gibi parasal olmayan teşviklerden de yararlanmak mümkündür. Hediye çekleri, sinema biletleri, öğle yemeği kuponları, evden çalışma ve yıllık izin isteklerinde ilk tercih imkânı çalışanları ödüllendirmenin, tanımanın ve motive etmenin başarılı yollarıdır. Müşteri temsilcilerine şahsen teşekkür etmenin ötesinde çağrı merkezi yöneticilerinin takdirlerini ifade etmenin bir başka iyi yolu da onlara halka açık bir ortamda herkesin önünde teşekkür etmektir. Çalışanlar kendi yeteneklerinin ve sıkı çalışmalarının işletmelerine değer kattığına inandıklarında, mükemmel olmaya devam etmek ve işe daha bağlı kalmak için daha fazla motive olma eğiliminde olacaklardır.
- Sürekli Eğitime ve Koçluk Programlarına Yatırım Yapılması: Düzenli ve güncellenmiş eğitim oturumları çalışanları motive etmenin ve onlarla bir araya gelmenin önemli aracılarıdır. Çalışanlar bu sayede doğru yaptıkları eski becerilerini sürdürme ile yenilerini edinmeye motive olurlar. Verilecek eğitimler ve koçluk programlarında müşteri temsilcilerinin yeni prosedürler, yeni promosyonlar ve müşteri isteklerini ele almanın yeni yolları hakkında bilgilerini güncellediğinden emin olunması ve eğitim sonunda değerlendirmelerin yapılması da ayrıca önemlidir.
- Geri Bildirimin Teşvik Edilmesi: Bir çağrı merkezinde teşvik edici geribildirim, çalışanlara onlara ve uzmanlıklarına saygı duyulduğu mesajını verir. Önemli konuları tartışmak ve ilgili alanları düzeltmek için neler yapılabileceği hususunda fikir toplamak için düzenli toplantılar yapılması, çalışanların hangi sorunlarla ve endişelerle karşılaştıklarını, hangi fırsatları gördüklerini, onlar için neyin önemli olduğunu anlatmalarına imkân verilmesi motivasyon artırıcı unsurlardandır.
- Çalışanlara Kariyer İlerleme Fırsatlarının Tanıtılması: Çağrı merkezlerinde çalışanlara mevcut konumlarından gözle görülür bir ilerleme rotası sağlamak büyük bir motivasyon kaynağı olmaktadır. Çalışanların daha fazla para kazanabileceği, liderlik pozisyonunda bulunabileceği ve yeni sorumluluklar kazanabileceği bu gelecek fırsatlarını teşvik etmek çalışanların mevcut rollerinde heveslerini korumalarına ve ilerlemelerine yardımcı olur.