YURTTAŞLIK VE ÇEVRE BİLGİSİ - Deneme Sınavı - 17

Siyasal işler, seçilmiş temsilciler olan siyasiler tarafından, yönetsel işler de atanmış memurlar tarafından yürütülür. Bu nedenle yanıt D'dir.

6771 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un
16 Nisan 2017 günü yapılan halkoylamasında kabul edilmesiyle sözlü soru ve gensoru kaldırılmıştır. Çünkü Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde yasama yetkisi ve yürütme yetkisi birbirinden net olarak ayrıldığı için bakanların TBMM’ye karşı siyasi sorumlulukları bulunmamaktadır. Bakanlar Cumhurbaşkanına karşı sorumludur. Bu nedenle yanıt E'dir.

Kamu tüzelkişiliği, kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulur(B). İdarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolu açıktır(C). Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri,hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir(D).  İllerin idaresi yetki genişliği esasına dayanır.(E)

Türkiye'de kamu yönetiminin yargısal denetimini sağlamak amacıyla adli yargıdan ayrı olarak bir idari yargı sistemi kurulmuştur. Bu nedenle yanıt D'dir.

Kamu yönetimini şeffaf, demokratik, katılımcı, insan haklarına saygılı, toplumun taleplerine duyarlı ve hesap verebilir yapmayı amaçlayan yönetişim reformlarıdır. Bu nedenle yanıt C'dir.

Başvuru ve şikayet haklarından dilekçe hakkı kişilerin kendileriyle veya kamu ile ilgili dilek ve şikayetlerini yetkili makamlara yazı ile başvurma hakkını ifade eder. Bu nedenle yanıt D'dir.

Kamu denetçisi (Ombudsman), kişilerin kamu yönetimine ilişkin şikâyetlerini ele alır, inceleme ve araştırma sonucunda yönetimin olaydaki tutumunu ve uygulamasını değerlendirir. Yönetimin aksayan, iyi işlemeyen yanlarını, yetersizliklerini ortaya çıkarır ve işin çözümü için önerilerde bulunur. Böylece, kamu denetçisi idareyi denetlemekte,
vatandaş ile idare arasında çıkan uyuşmazlıkların çözümünü kolaylaştırmaktadır. Bu nedenle yanıt E'dir.

Yerel yönetim seçimleri beş yılda bir yapılır. Doğru cevap B seçeneğidir.

İl genel meclisi, il özel idaresinin karar organıdır ve ildeki seçmenler tarafından ilçeler adına beş yıllığına seçilmiş üyelerden oluşur. Doğru cevap C seçeneğidir.

İl Encümeninin görev ve yetkileri: 
• Stratejik plan ve yıllık çalışma programı ile bütçe ve kesin hesabı inceleyip il genel meclisine görüş bildirmek
• Yıllık çalışma programına alınan işlerle ilgili kamulaştırma kararlarını almak ve uygulamak, Kanunlarda öngörülen cezaları vermek
• Belediye sınırları dışındaki umuma açık yerlerin açılış ve kapanış saatlerini belirlemek (İÖİK md. 26) olarak sıralanmaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Vali, il özel idaresinin başı ve tüzel kişiliğinin temsilcisidir. Vali hem merkezi yönetimin taşra örgütü olan il yönetiminin başı, hem de bir yerel yönetim kuruluşu olan il özel idaresinin başıdır. Valinin görev ve yetkilerinden bazıları şunlardır:
• İl özel idaresi örgütünün en üst yöneticisi olarak il özel idaresi örgütünü sevk ve idare etmek
• İl özel idaresinin kurumsal stratejilerini oluşturmak, bu stratejilere uygun olarak bütçeyi hazırlamak ve uygulamak
• İl özel idaresini Devlet dairelerinde ve törenlerde, davacı veya davalı olarak da yargı yerlerinde temsil etmek
• İl genel meclisi ve encümen kararlarını uygulamak
• İl özel idaresi personelini atamak
• İl halkının huzur,esenlik, sağlık ve mutluluğu için gereken önlemleri almak olarak sıralanmaktadır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Köy yönetimi, köy derneği, köy ihtiyar meclisi ve muhtar olmak üzere üç organdan meydana gelir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Ülkemizde büyükşehir belediyeleri ilk olarak 1984 yılında üç büyük ilimiz olan İstanbul, Ankara ve İzmir’de kurulmuştur.

Hizmet yerinden yönetim kuruluşları, teknik bilgi ve uzmanlık isteyen belli bir hizmetin merkezi yönetim ve yerel yönetimler dışında örgütlenmesi ve tüzel kişiliğe kavuşturulması sonucu ortaya çıkan kuruluşlardır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları çok ve çeşitlidir. Bunlar arasında Ticaret Odaları, Sanayi Odaları, Ticaret Borsaları, Tabip Odaları, Veteriner Odaları, Eczacı Odaları, Diş Hekimleri Odaları, Türk Tabipleri Birliği (TTB), Türkiye Barolar Birliği (TBB), Mühendis ve Mimar Odaları, Ziraat Odaları, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Türkiye Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) sayılabilir. Bu örneklerde de görüldüğü gibi kamu meslek kuruluşları çok çeşitlidir. Bununla beraber, bu kuruluşların hepsi için geçerli genel nitelikler söz konusudur. Doğru cevap D seçeneğidir.

Türkiye Mühendis ve Mimar Odaları Birliği bir kamu meslek kuruluşudur. Doğru cevap A seçeneğidir.

Türkiye’de üç tür yerel yönetim birimi vardır. Bunlar, il özel idaresi, belediye yönetimi ve köy yönetimidir. İl özel idaresinin organları il genel meclisi, il encümeni ve validir. Belediye yönetiminin organları ise belediye meclisi, belediye encümeni ve belediye başkanından oluşur. Köy yönetimi ise köy derneği, ihtiyar meclisi ve muhtardan oluşur. Doğru cevap C seçeneğidir.

Cumhurbaşkanı olabilmenin şartları şunlardır: 

İki yabancı dil biliyor olmak cumhurbaşkanı olmanın şartı değildir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Merkez örgütü Cumhurbaşkanı, bakanlıklar ve merkezi yönetime önerilerde bulunmak ve danışmanlık yapmak amacıyla kurulmuş yardımcı kuruluşlardan oluşur. Cumhurbaşkanının görev ve yetkileri şöyle sıralanabilir:
• Gerekli gördüğü takdirde, yasama yılının ilk günü Türkiye Büyük Millet Meclisinde
açılış konuşmasını yapar.
• Ülkenin iç ve dış siyaseti hakkında Meclise mesaj verir.
• Kanunları yayımlar.
• Kanunları tekrar görüşülmek üzere Türkiye Büyük Millet Meclisine geri gönderir.         

• Milletlerarası andlaşmaları onaylar ve yayımlar.

Doğru cevap D seçeneğidir.

Merkezî yönetimin taşra örgütü il, ilçe ve bölgesel kuruluşlardan oluşur. Taşra örgütü; il yönetimi, ilçe yönetimi ve bölge müdürlüklerinden oluşur. Doğru cevap A seçeneğidir.