YÖRESEL MUTFAKLAR - Deneme Sınavı - 9

Endemik Türler İller
Tere - Niğde
Kuşkonmaz - Konya,
Kiraz Kayseri - Niğde, Sivas
Anadolu keteni - Ankara
Madımak (Kapadokya madımağı)- Kayseri
Madımak (Sivas madımağı- Polygonum Sivasicum)- Sivas
Çavdar (Secale cereale ancestrale) - Kayseri, Nevşehir
Adaçayı (Salvia Yosgadensis -Yozgat adaçayı) - Yozgat

Buğday: İlk yetişme döneminde (ilkbaharda) yağış ister. Olgunlaşma ve hasat döneminde kuraklık gerekir. Bu özelliğinden dolayı Karadeniz kıyılarında tarımı yapılamaz.
Ayrıca düşük sıcaklıklardan dolayı Doğu Anadolu Bölgesi’nin yüksek yerlerinde tarımı
yapılamaz. Bunların dışında bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir. Buğday üretimi iklimdeki karasızlıktan dolayı bazı yıllar artarken, bazı yıllar düşer. Üretimin en fazla olduğu
bölgemiz İç Anadolu Bölgesi’dir. İç Anadolu Bölgesi’nin Türkiye’deki buğday üretimindeki payı %34’e yükselmiştir. İç Anadolu Bölgesi’nde ekmeklik buğday 5,43 milyon ton ve
makarnalık buğday 760 milyon ton üretilmektedir (Türkiye Un Sanayicileri Federasyonu;
2013 yılı un sanayi sektör raporu).

Arpa: Soğuğa ve sıcağa dayanıklıdır. Bundan dolayı buğdayın yetişebildiği her yerde
yetişir. Ayrıca düşük sıcaklıktan dolayı buğdayın yetişemediği Doğu Anadolu’nun yüksek yerlerinde de tarımı yapılabilir. Üretim en fazla İç Anadolu Bölgesi’nde gerçekleşir.

Çankırı: İç Anadolu Bölgesi’nin en kuzey noktasında yer almaktadır. Bölgenin kuzeyinde yer alaması ve Batı Karadeniz Bölgesi ile komşu olması nedeniyle mutfak kültüründe hem İç Anadolu Bölgesi’nin hem de Batı Karadeniz bölgesi’nin etkileri görülmektedir.Çankırı ilinin mutfak kültürüne ait yemekler şunlardır; cızlama, güveç, pıhtı, fit fit aşı, cevizli hamur, çeç böreği, çalma, yaren kebabı, mantarlı keşkek, canfes böreği, çullama, pelverde, çekme helvası

Niğde: İç Anadolu Bölgesi’nde güneydoğu bölümünde yer almaktadır. Niğde mutfağın
yemekleri şunlardır: angır çorbası, pancar çorbası, kuskus çorbası, üzüm boranası, kabak musakkası, Niğde tavası, ditme, tirit, Niğde çanağı, unlu söğürme, papara, soğan yahnisi, karlamaç, çakmak, cılbalı aş, halveter, zerde, tatlı dürümü, kaşık kayganası

Sivas: İç Anadolu Bölgesi’nin doğusunda yer alan Sivas ilinde yemekler ağırlıklı olarak
tarım ürünlerine dayalıdır. Sivas mutfağında ön plana çıkan yemekler şunlardır: peskutan çorbası, keş çorbası, pancar çorbası, Sivas kebabı, patlıcanlı kebap, Divriği pilavı, hurma tatlısı, herle aşı, tırhıt, madımak yemeği, fırın katmeri, kelecoş, sübüra, hıngel, tel helvası, mirik köftesi, sac katmeri, belibak, bad, turşu mıhlaması kavurması, yarımca börek, kelle tatlısı, sarığı burma, hamaylı tatlısı, hasuda, üzüm tatlısı.

Niğde: İç Anadolu Bölgesi’nde güneydoğu bölümünde yer almaktadır. Niğde mutfağın
yemekleri şunlardır: angır çorbası, pancar çorbası, kuskus çorbası, üzüm boranası, kabak musakkası, Niğde tavası, ditme, tirit, Niğde çanağı, unlu söğürme, papara, soğan yahnisi, karlamaç, çakmak, cılbalı aş, halveter, zerde, tatlı dürümü, kaşık kayganası.

Çöpleme Konya iline ait yöresel bir yemektir

Kuşkonmaz İç Anadolu Bölgesi endemikleri arasında yer almaktadır. Diğer endemikler tere, kiraz, Anadolu keteni, madımak, çavdar ve adaçayıdır.

İç Anadolu Bölgesi yemeklerinden olan batırık ince bulgura ılık su eklenmesiyle yapılır. Soğan, domates, salça, yeşil soğan, limon suyu, kimyon ve tahin temel malzemeleridir.

İç Anadolu Bölgesi’nde tarım alanlarının büyük çoğunluğunda tarla bitkileri oluşturmaktadır. Bölge, tahıllar, baklagiller, şeker pancarı, patates, soğan vb sebzegiller gibi çok sayıda tarla bitkisinin üretimine uygundur.

Arpa Doğu Anadolu Bölgesi’nde de yetişmektedir. Ancak en fazla tarımı yapılan bölge İç Anadolu Bölgesi’dir.

Ankara’nın Çukurören Köyü’nde gelin görme sadece bayram günlerinde yapılmakta olan bir gelenek olup, gelin adayı görüşmelerden memnunsa un helvası ikram eder. Un helvasının ikram edilmediği ziyaret olumsuz karşılanır.

Çankırı, coğrafi konumu gereği Batı Karadeniz’e komşudur. Dolayısıyla Batı Karadeniz yemek kültürünün izlerini taşımaktadır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Soruda belirtilmiş olan yöresel yemekler Aksaray mutfağına ait yemeklerdir. Doru cevap B seçeneğidir.

Gendeme yemeğini ana malzemeleri kemikli kuzu eti ve dövmedir. Kuzu etinin kemikli olması yemeğin suyunun daha lezzetli olmasındaki temel etkendir.

Soruda verilen Çankırı tatlısı höşmerimdir. Unun tereyağında kavrulup tuz eklenerek yapıldığı bu tatlı üzerine bal dökülerek tüketilmektedir.