YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI

Hedef programlama problemi

I, IV ve V

Programlama probleminin amacı, ortaya çıkan kısıtları (örneğin, metrodan önce bisiklete binmeliyim veya en fazla üç aktarma yapabilirim) gözeterek olası bütün uygun seçenekler içerisinden, zamanı en küçükleyecek olanın seçilmesidir. Soruda çalışan kişi işe gitmenin en hızlı, en kısa ve en ucuz yolunu belirleyeme çalışması problemini en uygun şekilde çözme çabasıdır. İşe kimlerle ve hangi gideceğini belirlemek kendi kontrolünde olan seçenekler değildir.

Hiçbir hipotezin, matematiksel modeli oluşturulmadan, inandırıcı olamayacağı fikri.

Yöneylem Araştırmasının bir bilim dalı olarak hayatımıza girdiği ve sistemli bir şekilde geliştirilmeye başlandığı 20. yüzyılın ortalarından itibaren, bütün dünyada yaygın olarak kullanılan bir fikir, hiçbir hipotezin, matematiksel modeli oluşturularak çözümü bulunmadan, inandırıcı ve ikna edici olamayacağı fikridir.

I, II ve V

En küçük kapsayan ağaç problemi örneğin; doğalgaz, su, internet veya telefon şebekelerinin en kapsayıcı şekilde ve en düşük masrafla yapılabilmesi problemlerinde karşılaşılmaktadır.

25x + 20y

1 kg tereyağının satışından 25 TL ve 1 kg peynirin satışından da 20 TL kâr elde edildiğine ve toplam x kg tereyağı ve y kg da peynir üretileceğine göre, toplam kâr 25x + 20y şeklinde ifade edilir. Bu ifadeye problemin amaç fonksiyonu denir.

Hedef programlama problemleri

Hedef programlama problemleri, çok amaçlı (yani birden fazla amacın en iyilenmesi gerektiği problemler) doğrusal programlama problemlerinin özel bir türü olup belirlenmiş hedeflerin tutturulamaması durumunda ceza uygulaması yapılan problemlerdir.

Doğrusal ilişkiler ilişkiyi üreten değişkenlerin artış ve azalma oranlarının sabit kaldığı durumlarda karşımıza çıkarlar. Burada Bir oduncu her 1 saatte 3 ton odun kesmektedir seçeneğinde her 1 saat ve 3 ton odun sabit bir şekilde değişkenlerin katsayısı olarak karşımıza çıkmaktadır. Diğer seçeneklerde ise iki değişkenin değişme oranları sabit kalmamaktadır. Bu nedenle doğru cevap Bir oduncu her 1 saatte 3 ton odun kesmektedir seçeneğidir.

Doğrusal problemlerin tipik özelliği, onların doğrusal denklem ve eşitsizliklerle ifade edilebilmesidir.

Ulaştırma Problemi

Ulaştırma masraflarını en küçükleyecek şekilde, hangi madenden hangi dükkâna ne kadar ürün gönderilmesine karar verilmesi ulaştırma problemi ile ilgilidir.

Kullanılacak K1 ve K2 kamyon sayısı

Soruda karar değişkenlerimiz; x1 = kullanılacak K1 tür kamyon sayısı, x2 = kullanılacak K2 tür kamyon sayısıdır.