YÖNETİMDE GÜNCEL YAKLAŞIMLAR - Deneme Sınavı - 4

Politik ve yasal faktörler krize neden olan işletme dışı çevresel faktörlerden biridir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Kişilerin fikirleri, davranışlarındaki yaşanan değişimler, etnik kökenleri ve değerleri gibi unsurlar işletme dışı çevresel faktörlerden sosyokültürel faktörlerle ilgilidir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Örgütün üretimde kullandığı ham maddeleri bulamaması, ham madde maliyetlerinde önemli artışlar yaşanması ya da bir ham maddenin yurt dışından getirilmek zorunda olunması nedeniyle yaşanan sorunlar işletme içi yapısal faktörlerden finansal sorunlarla ilgilidir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Bireyler için birçok stres kaynağı saymak mümkündür. Genel olarak stres kaynaklarını gruplandıracak
olursak;
I- Bireyin kendisi ile ilgili stres kaynakları
II- Bireyin yaşadığı genel çevre ile ilgili stres kaynakları
III-Bireyin iş çevresinin oluşturduğu stres kaynakları

Kişinin çevresel stres kaynaklarını başlıklar hâlinde ele alacak olursak (Yates, 1986: 70-75):
• Orta yaş bunalımı,
• Aile sorunları,
• Tekdüzelik,
• Ekonomik güçlükler,
• Siyasi belirsizlikler,
• Teknolojik değişimler olarak sıralamak mümkündür.

Ekip çalışması güçlenir, Müşterinin önemi anlaşılır, Eğitim etkinlikleri artar maddeleri krizin olumlu etkileri arasında yer alır. Diğer maddelerde yer alanlar olumlu etkiler arasında yer almaz.

Örgütlerde fiziksel çevre koşulları denildiğinde akla gelen bazı faktörler;
• Gürültü,
• Aydınlatma,
• Havalandırma,
• Sıcaklık,
• Nem,
• Basınç,
• Radyasyon olarak sıralanabilmektedir

İşletmenin hayat safhası, örgütsel yapı, finansal sorunlar, ürün yaşam süreci ve örgüt kültürü ile ilgili sorunları da işletme içi yapısal faktörler arasında sıralanır. Politik ve siyasal değişimler işletme dışı çevresel sorunlardandır.

Değişimi destekleyen mükemmeliyetçilik, sosyal sorumluluk, inovasyon ve sürekli öğrenme gibi değerler krize hazırlık sürecindeki dönüştürücü örgüt kültürü, kimliği ve karakterine sahip olmakla ilgilidir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

İşletmelerin çevrelerinde yaşanan tüm politik ve yasal faktörlerdeki değişiklikler işletmenin faaliyetlerini doğrudan etkiler. Örneğin vergilendirmede yapılan değişiklikleri, cari kurlar, ülkenin dış ticaret politikaları, gümrük verilerinde farklılaşma, döviz kuru farkı, siyasette yaşanan değişimler, toplumsal olaylar vb. faktörlerdir.

Organizasyon içerisindeki insan kaynağının yönetimle iletişim kurmaktan çekinmesi gibi nedenlerle üst yönetimin kriz öncesi uyarıları alamadığı durumlarda kriz öncesi süreçte herhangi bir adım atılamamakta ve yönetim ekibi doğrudan kriz süreciyle karşı karşıya kalmaktadır.

Örgütsel yapı, kriz denetiminde odaklanılması gereken kriz alanlarından biri değildir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

İletme içerisinde kriz öncesinde şu adımların atılmış olması gerekmektedir:
• Erken uyarı sisteminin kurulması
• Örgüt içi iletişimin güçlendirilmesi
• Yönetim kademelerinde ileri görüşlü ve yetkin kişilerin yer alması
• Kriz yönetim politikalarının kriz öncesinde oluşturulması. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Krize hazırlık sürecinde kaynak oluşturulabilmesi adına beş unsura ihtiyaç duyulmaktadır. I) Dönüştürücü yetkinliklere sahip liderlere sahip olmak II) Dönüştürücü yetkinliklere sahip ekip üyelerine sahip olmak III) Dönüştürücü örgüt kültürü, kimliği ve karakterine sahip olmak IV) Pozitif paydaş ilişkilerine sahip olmak ve V)Uyarlanabilir bir kriz altyapısına sahip olmaktır.

E seçeneği bunlar arasında yer almaz.

Denge durumuna dönüş: Krizin kontrol altına alınması ya da atlatılması sonrasında örgütün hızla normalleşmesi gerekmektedir. Ancak kriz dönemi içerisinde örgüt içerisinde çeşitli zararlar oluşabilmektedir. Bu zararlar bireyler arası ilişkiler ve örgüt kültürünün bozulmaya uğraması şeklinde olabileceği gibi sistemler arası kopukluklar şeklinde de olabilir. Bu aşamada organizasyonun işletme operasyonlarını normal şekilde sürdürmesine imkân verecek süreç ve işlemlerin başlatılması gerekir.

Kriz yönetiminin özelliklerini şöyle sıralayabiliriz (Sumer ve Pernsteiner, 2009): • Kriz yönetimi birden çok safhadan oluşan karmaşık bir süreçtir. • Örgütün krize karşı hazırlıklı olmasını sağlar. • Kriz yönetiminin ilkeleri stratejik yönetimin ilkeleriyle benzerdir. • Yönetimin özel bir türüdür. • Örgütün varlığını sürdürmesini tehlikeye sokabilecek veya olanaksız hâle getirebilecek nitelikteki olaylarla ilgilidir. • Krizin en az kayıp ve zararla atlatılmasını sağlar. • Örgüte birtakım ek maliyetler yükler.

Yetersiz eğitim, tıbbi hatalar gruplamasında insana bağlı hatalar kategorisinde yer alır. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Krizden kaçma yaklaşımının çerçevesi, 5 temel adımdan oluşmaktadır. Bunlar  I)Kriz planlamasının stratejik planlamanın bir parçası hâline getirilmesi II)Bir araya gelerek fikirlerin paylaşılması III) GZFT analizinin yapılması  IV)Dört temel kriz alanına odaklanılmalıdır   V)Kriz listesinin daraltılmasıdır.

Yetersiz otomasyon, tıbbi hatalar gruplamasında kurumsal faktörlere bağlı hatalar kategorisinde yer alır. Doğru yanıt B seçeneğidir.

İnsana bağlı hatalar; yorgunluk, yetersiz eğitim, yeterli özeni göstermeme, önlem almama dikkatsizlik, iletişim yetersizliği, zamansızlık, yanlış karar, mantık hatası vb hatalardır. Liderlik ve yetersiz otomosyon kurumsal faktörlere bağlı hatalara girer.