YÖNETİM VE ORGANİZASYON - Deneme Sınavı - 3

İşletme faaliyetlerini ve performansını etkileyen sosyokültürel faktörler arasında toplumda yerleşik inançlar, değerler, düşünce sistemleri ve yaşam tarzları vardır. Sosyokültürel faktörler kültür, din, eğitim ve etnik faktörlerce şekillendirilmektedir.

Tedarikçiler, işletmeye ham madde, yarı mamul, enerji gibi her türlü girdiyi temin eden kişi, işletme ya da kuruluşlardır.

İkame ürünler işletmenin ürünlerinin yerini alabilecek veya onların yerine kullanılabilecek, benzer olmayan mal ve hizmetlerdir (örneğin; gözlük üreten işletmeler için ikame ürünler lens, hizmet ise göz ameliyatları olabilir).

Örgüt kültürü öğrenilir. Örgüt kültürü, organizasyon üyelerince, organizasyona girdikleri andan itibaren ve diğer bireylerle etkileşime geçerek öğrenilir.

Törenler: Örgüt kültürünün bir kutlama aracıdır ve örgüt içindeki kültürel değerleri pekiştirmeyi amaçlar. Örneğin ödül törenleri, atanma ve emeklilik törenleri örgüt kültürünün açığa çıktığı törenlerdir.

Yenilikçi Kültürler: Yenilikçi kültüre sahip olan işletmeler esnek ve farklı koşullara uyumlu, yeni fikirlere açıktır. Bu işletmeler yatay bir hiyerarşi ile bilinir ve unvan ve statü gibi unsurlara pek önem verilmez.

Reaktif stratejiler: Sosyal sorumluluk duyarlılığı bulunmayan ve bu tür faaliyetlerden kaçınan işletmelerde uygulanan bir stratejidir.

Etik sorumluluklar: Etik sorumluluklar işletmelerin toplumda uygun davranışları tanımlayan ahlak kurallarına uyması gerekliliğine işaret etmektedir.

Sorumluluk: Belirli bir görevin istenilen nitelik ve nicelikte yerine getirilmesidir.

Planlama yönetim sürecinin başlangıcı olarak kabul edilir ve yöneticiliğin temel işlevi olan karar alma ile yakından ilintilidir. Planlama gelecek belirli dönemlerde ulaşılmak istenen hedeflerin belirlenmesi, bu hedeflerin gerçekleştirilmesine yönelik seçeneklerin belirlenmesi, işletmenin ya da başında bulunulan birimin iç ve dış kaynakları dikkate alınarak hedeflere nasıl ulaşılacağının kararlaştırılması sürecidir. Her ne kadar planlama sürecinde faaliyetlere ilişkin zamanlar, kullanılacak yöntem ve araçlar ile değerlendirmeye yönelik bir yol haritası oluşturulsa da bunların ilk basamağını hedeflerin belirlenmesi oluşturmaktadır. Diğer seçeneklerde yer alan kararlar hedeflere dayalı olarak alınmaktadır. Doğru yanıt B'dir.

Amaç, bir konuda gelecekte gerçekleştirilmek istenen nihai sonuçtur.

Planlama, önemli kararlar alabilmek için yapılandırılmış bir süreçtir. Bir plan, örgüt için yön sağlayabilir. Küresel rekabetin ivme kazanması, siyasi ve ekonomik belirsizlik koşulları özellikle uzun dönemler için öngörü yapmayı güçleştirmiş olsa da yöneticilerin planlama işlevinin önemini artırmıştır. Küresel rekabet ve artan belirsizlik nedeniyle uzun dönemli planlar yapmak mümkün olmamakta ancak planlama sürecini önemini korumaktadır. Doğru yanıt A'dır.

Planlama işi hedeflerin belirlenmesi ile başlar.

Bir örgüt içerisindeki misyon, vizyon, hedefler ve değerler stratejik planlamanın başlangıç noktasını oluşturur. Vizyon ve misyon planlar hiyerarşisinin tepe noktasında yer alır. Vizyon bir işletme ya da örgütün ”ne olmak istediği” ile ilgilidir. Soru kökünde yer alan örnek Anadolu Üniversitesi için olmak istediği yeri ifade eden vizyonuna karşılık gelmektedir. Doğru yanıt C'dir.

Stratejik planlar, uzun dönemlidir ve 2-5 yıl için öngörülen bir plan türüdür.

Senaryo planlama, ya böyle olursa tipi senaryolara dayanan
planların formüle edilmesini ifade eder.

Etkili planlamanın ilkesi; planları hayata geçirmek konusunda birincil derecede sorumlu kişilerin aynı zamanda planların oluşturulma sürecine katılmasıdır.

Programlanmamış kararlar; daha önce karşılaşılmamış ve
çözümü zor olan kararlardır.

Karar alma süreci dört safha içinde incelenebilir;

Bu durumda doğru cevap "b" seçeneğidir. Yani "Strateji geliştirme"dir.

Rasyonel karar alma, klasik yönetici anlayışını ve davranışını ifade eder.