YÖNETİM VE ORGANİZASYON II - Deneme Sınavı - 6

Gelenek, sadakat, bireysel bağlılık, yoğun sosyalleşme, ekip çalışması, kendi kendini yönetim ve sosyal etkileşim klan (kabile) kültürünün temel özellikleridir. Bu tip örgütlerde bireyler aldıkları ücrete bağlı olmaksızın kendilerini sorumlu hissetmektedirler. Onlara göre örgüte verilen emek iş sözleşmesi ile sınırlı değildir. Hem örgüt çalışana hem de çalışan örgüte uzun dönemli olarak bağlanmıştır. Çalışanlar kendilerine maaş artışı ve terfilerde adil bir şekilde davranılacağını bildikleri için kendilerini örgüte karşı sorumlu hissetmektedirler.

Görev Kültürü (Matris ile Görselleştirilmektedir): İşin yapılmasına odaklı olarak çalışan bir kültürdür. Belli bir proje için doğru insanı, doğru kaynakları, doğru zamanda bir araya getirmektedir.

Misyon bildirgesi örgütün var olma nedeninin açık bir şekilde ortaya konulduğu ifadedir. Sosyalizasyon sürecinin bir aşaması değildir.

insan topluluklarında öğrenilen özellikleri dile getirmek için kullanılan kavram kültürdür.

Kültür tarihsel geçmiş ve geleneklerle yakından ilişkili bir kavramıdır. • Kültürel olguların anlamları bilinç düzeyinin derinliklerine kadar inebilmektedir. Bu nedenle kültür konusu anlaşılması zor, yorumlanmaya gereksinim duyan bir konudur. • Kültür belli bir grup birey tarafından paylaşılan kollektif bir olgudur. • Kültür anlayışlar, inançlar, anlamlar ve bilgi gibi soyut kavramlarla ilişkisi yoğun olan bir olgudur. • Kültür rasyonel ve analitik bir olgu değil, bütüncül, öznel ve duygusal yönü ağır basan bir olgudur.

örgüt kültürü, “burada işler böyle yürür” şeklinde ifade edilebilen olgudur

Örgüt kültürü: örgüt genelinde paylaşılan ortak değer, inanç ve normlar bütünüdür.

Belli bir büyüklüğe erişmiş örgütlerde, genellikle üç tür alt kültürün varlığından söz edilmektedir. Bunlar operasyonel kültür, teknik kültür ve yönetsel kültür şeklinde sınıflandırılmaktadır. Operasyonel kültür daha çok yönetsel görevi olmayan, mavi yakalı olarak nitelenen çalışanların sahip olduğu kültürdür. Teknik kültür ise hem beyaz hem de mavi yakalı çalışanları kapsayabilen ve teknik bilgi gerektiren işleri yerine getiren çalışanların sahip olduğu örgüt kültürü şeklinde nitelendirilmektedir. Yönetsel kültür ise adından da anlaşıldığı gibi, daha çok üst yönetim kademelerinde görev alan çalışanların sahip oldukları kültürdür.

Örgüt içinde herkes iletişime açık ve alçak gönüllüdür. • Örgüt üyeleri güçlendirilmiş ve hesap verebilir kılınmıştır. • Belli sınırlar dâhilinde bireyler risk alma konusunda serbesttirler. • Yapılan işi olabildiğince iyi yapmak oldukça önemlidir. • Hatalara belli bir seviyeye kadar tolerans gösterilir.

Örgüte ilişkin fiziksel özellikleri dikkatle inceleyin, • Kendinizi örgütten mal veya hizmet alan bir müşterinin yerine koyun, • Örgütün müşteri ilişkilerinde kullandığı farklı kanalları kullanın, bu kanallar arasında farklılık olup olmadığına bakın, • Örgütsel yayınları okuyun, • Örgüte ilişkin olarak anlatılan hikâyeleri farklı paydaşlardan dinlemeye çalışın...

Örgüt kültürünün bu yapısını iç içe geçmiş çeşitli katmanlardan oluşan bir soğana benzetmek mümkündür. Bu katmanlar örgüt kültürünün seviyeleri olarak adlandırılmaktadır. Bu seviyeler en dıştan en içe doğru, semboller ve davranış kalıpları, benimsenmiş değerler ve temel varsayımlar şeklinde sıralanmaktadır.

Z tipi örgütler ABD ve Japon işletmelerinin çeşitli özelliklerinin harmanlandığı, en iyi örgüt tipi olarak gösterilmektedir.

Rol kültürü örgütlerde mantık en temel değerdir. Örgüt oldukça bürokratik ve oldukça yoğun bir hiyerarşiye sahiptir. Örgütsel faaliyetler iş tanımları, politikalar ve yetki ilişkileri ile denetim altına alınmaktadır. Örgütte faaliyet gösteren insanlar uzmanlık ve deneyimlerine göre seçilmektedir. Bu bireylerin kendilerine verilen görev tanımı dışında her hangi bir ek çaba göstermelerine gerek yoktur. Gücün kaynağı hiyerarşik mevkidir. Bireysel karizma güç kazandırmamaktadır. Rol kültürü pazarın kestirilebilir olduğu, monopol veya oligopol piyasalar için uygundur. Çalışanlar için iş güvencesi ve kariyer yönetimine ilişkin açıklık sağlar. Çevresel değişimlere karşı direnç gösterme yetisi oldukça düşüktür. Kamu hizmetleri, otomobil üreticileri, sigorta şirketleri, ticari bankaların bu şekilde örgüt kültürleri olduğu ileri sürülmektedir.

Ortak paydalarda anlaşma ve uzlaşma sağlanamaz ise iletişimden
söz etmek mümkün değildir. Bu bağlamda iletişim kavramını tanımlamak istersek; iletişim, iki ya da daha fazla kişi arasında bilgi, fikir, düşünce, anlam, duygu, kanı ve tutumların belli bir sonuca ulaşmak ya da davranışları etkilemek amacıyla sembollere dönüştürülerek belli bir araç ya da araçlar vasıtasıyla aktarılması, iletilmesi, anlaşılması ve davranışa dönüştürülmesi sürecidir.

Dolayısıyla iletişim sürecinin gönderici, alıcı ve mesaj olmak üzere üç temel unsurdan oluştuğunu söyleyebiliriz. Ancak iletişim sürecinde algılama ve kodlamanın olduğu, mesajı alıcıya iletmek için bir kanal kullanıldığı ve mesajın anlaşılıp anlaşılmadığının test edilmesi için de geribildirim alınması
gerektiği için, süreçte yer alan temel unsurları yediye çıkartmak gerekir.

Dolayısıyla süreç şu şekildedir:Gönderici-Kodlama-Mesaj-İletişim Kanalı-Kodlama-Alıcı

Algılama, bireylerin çevrelerindeki bilgileri seçmesi, kavraması, düzenlemesi ve yorumlaması sürecidir. Algılama, bireylerin duyu organları yoluyla gelen duyusal uyarıları seçerek, düzenleyerek ve yorumlayarak, çevrelerine ait anlamlı bilgiler haline getirmeleri işlemidir.

Sözlü iletişim konuşma dili olarak da adlandırılmaktadır. Konuşma bireysel,
dil ise toplumsal ve kültürel bir olgudur. Dil dünyaya bakışımızın ve yaşantılarımızı yorumlayışımızın özel bir biçimidir.

Örgütsel iletişim, örgütsel değişime karşı güven oluşturur ve değişim sürecini hızlandırır.

İkna etme, karşımızdaki kişi veya kişilerin düşünce, davranış
veya tutumlarını bizim istediğimiz biçimde etkileme ya da değiştirme sürecidir. Etkileme ise, karşımızdaki kişilerin tutum ve davranışlarını onların istek ve çıkarlarına ters düşmeyecek şekilde daha uzun sürede değiştirme girişimidir.

Biçimsel örgüt yapısı; mevkileri (pozisyonları) ve birimleri, bunların hiyerarşik düzeylerini (sahip oldukları yetkiyi), aralarındaki ilişki ve iletişim kanallarını yansıtır. Örgütün biçimsel yapısı örgüt şeması olarak adlandırılan diyagramla gösterilir.