YÖNETİM VE ORGANİZASYON I

Yetki ilişkilerinin açık bir şekilde belirlenmesi : Çalışanlar işlerine başlama saatinden itibaren ne işler yapacaklarına kendileri karar veremezler. Böyle olduğunda örgütte anarşi dediğimz yetki ve yetkisizler çatışır duruma gelir. Bunu önlemek için biçimse yapının uygun hale getirilmesi gerekir.

Bölümlere ayırmada örgüt tarafından yapılan işlerin bazıları şunlardır:

Stratejilerin belirlenmesi

Misyonunun belirlenmesi

CEO nun gelecek 5-10 yılda yapacağı işleri planlaması

Büyümenin nasıl yapılacağı kararı

Ana bölümlerin planlarının rasyonul bir biçimde belirlenmesi

Örgütler çalışırken en önemli amaçlarından biri belki de en önemlisi kar arttırmaktır. Kar arttırmak için temelde lüzumsuz maliyetlerden kaçınmak esastır. Bölümleri belirlerken ekonomik davranmak gerikir. Bölüm, kısımlar belirlenirdken ve buralarda çalışacak elemanların nitelik ve niceliği ortaya konurken konuya yeterlilik açısından bakılması yanında işletme mailyeti de düşünülmelidir.

Fonksiyonel bölümlere ayırma küçük işletmeler tarafından uygulanan bir bölümleme sistemidir.

Fonksiyonlara göre bölümlere ayırmada örgütle her fonksiyonun sorumluluk alanının saptanması kolay olur. Böyle olunca üst ve orta yönetim arasında haberleşme kolaylaşır.

Bölümlere ayırmada en çok başvurulan ve uygulanan sistemlerden biri coğrafik temele dayanan örgütmeme biçimidir. Bölgesel çalışmanın daha yararlı olduğu durumlarda bu bölümlere ayırma biçimi tercih edilir.

Ürün temeline dayanan bölümlere ayırma sistemi çok çeşitli mal üreten ve büyük işletmelerde tercih edilen bir bölümleme sistemidir.

Eğitim kurumlarında bazı değişik öğrenci gruplarına göre bölümlendirmeye gidilir. Müşterilere göre bölümlere ayırmada çalışmalar ve işletmenin örgütlemesi müşterilerin özelliklerine göre yapılır.

Endüstri ve ticaret işletmelerinin çoğu karma örgüt yapısını tercih ederler. İşletmenin büyümesi ve çeşitlilik söz konusu olduğu zaman tek bir bölümleme sistemi ile işletmenin amaçlarına hizmet etmek zorlaşır. Bölümlendirme sistemlerinin her birinin kendine göre iyi ve kötü yanları vardır. Karma örgüt yapısı ile her bölümleme sisteminin en iyi yanları alınır.