YÖNETİM VE ORGANİZASYON I - Deneme Sınavı - 18

Bölümlere ayırmada en çok başvurulan ve uygulanan sistemlerden biri coğrafik temele dayanan örgütleme biçimidir. Bölgesel çalışmanın daha yararlı olduğu durumlarda bu bölümlere ayırma biçimi tercih edilir. Yanıtınız yanlış ise, " Örgütlerde Kullanılan Bölümleme Sistemleri" konusunu gözden geçiriniz.

Çok çeşitli mal üreten ve büyük işletmelerde tercih edilen bir bölümleme sistemidir. Genellikle fonksiyonel bölümlere ayırma sistemine giden işletmeler büyümeye başlayınca fonksiyonel örgütleme yetersiz kalabilir. Bir ürün üreten bir işletme için fonksiyonlara göre yeterli olabilir. İşletme ürün çeşidini
artırdığında bölümleme sistemini değiştirmek durumunda kalır. Yanıtınız yanlış ise, " Örgütlerde Kullanılan Bölümleme Sistemleri" konusunu gözden geçiriniz.

Süreç veya Araca Göre Bölümlendirmede yapılan işler hemen yapılan faaliyet veya araca göre ayarlanır. Özellikle üretim yapan işletmelerde böyle
bir ayırıma gidilir. Bu bölümleme sisteminin amacı ekonomiklik sağlamaktır. Diğer taraftan kullanılan aracın özelliği böyle bir ayırımı gerektirebilir. Büyük bir bilgisayar büyük giderler gerektirdiğinden bu aletin yalnız bir kurumda kullanılması ekonomik olmayabilir.Yanıtınız yanlış ise, " Örgütlerde Kullanılan Bölümleme Sistemleri" konusunu gözden geçiriniz.

Endüstri ve ticaret işletmelerinin çoğu karma örgüt yapısını tercih ederler. İşletmenin büyümesi, ve çeşitlilik söz konusu olduğu zaman tek bir  bölümleme sistemi ile işletmenin amaçlarına hizmet etmek zorlaşır.Yanıtınız yanlış ise, " Örgütlerde Kullanılan Bölümleme Sistemleri" konusunu gözden geçiriniz.

Bölümlendirme sistemlerinin her birinin kendine göre iyi ve kötü yanları vardır. Karma örgüt yapısı ile her bölümleme sisteminin en iyi yanları alınır. Yanıtınız yanlış ise, " Örgütlerde Kullanılan Bölümleme Sistemleri" konusunu gözden geçiriniz.

Örgütleme, işletmelerde yetki ilişkilerinin açık bir şekilde belirlenmesini ifade eder.

Bölümlere ayırma işi üst yönetimin görevidir. Ayrıca, bölümlere ayırma işletmelerin büyüklüğüne göre farklı bir yapıda olur. Bunun yanında, bölümlerin kurulması ve değiştirilmesi zaman kaybı ve büyük giderlere neden olabilir. Planlama ise bölümlere ayırma faaliyetinden önce yapılır.

Her elemanın daha önce bilgi ve beceri kazandığı işte çalıştırılması bölümlere ayırmada uzmanlaşmadan yararlanma ilkesinin bir gereğidir.

İşletmelerde bölümler kendi görevlerini yerine getirirler. Ancak her bölümün görevini yapması yeterli değildir. Bölümler arasında uyumun sağlanması da gereklidir. Bölümlere ayırmada fonksiyonlararası bağlaç görevi gören ilke ise koordinasyonu kolaylaştırma ilkesidir.

Ekonomik davranma, bölümlere ayırmaya giderken yeni giderler getirecek ve işletmenin gelir gider dengesini olumsuz etkileyecek durumlardan kaçınmayı esas alan bölümlere ayırma ilkesidir.

Klasik ve neoklasik yönetim ve örgüt teorilerinin öne sürdükleri “işbölümü ve uzmanlaşma” ilkesinin bir uygulaması olan bölümleme sistemi fonksiyonlara göre bölümlere ayırma olarak ifade edilir.

Fonksiyonlara göre bölümlere ayırma sistemi denetimi zorlaştırır; aşrı merkeziyetçiliği ortay çıkarır ve örgütün genel amacının gözden kaçmasına yol açar.

Bir işletmenin çok değişik ve farklı bölgelerde faaliyet göstermesi durumunda daha başarılı olan bölümleme sistemi coğrafik temele dayanan bölümlere ayırma sistemidir.

Coğrafik temele dayanan bölümlere bölgelerarası koordinasyonu kolaylaştırmaz, aksine zorlaştırır.

Ticari bankaların cari hesaplar, konut kredileri ve tahvil, iştirakler, tahsil senetleri, kambiyo şeklinde bölümlendirilmesi ürün temeline dayanan bölümlere ayırmaya örnek oluşturur.

Kitabın ilgili sayfası konuyu B seçeneğine uygun açıklamaktadır. Koordinasyon birimi kurulası somut bir yanıt teşkil etmemektedir, diğer seçenekler de sınırlı kalmaktadır yanıt için.

C seçeneği, yetkiyi değil sorumluluğu ele almaktadır. D seçeneği ise, biçimsel yapı ve ilişkilerin belirginleştirilmesinin tam tersi olarak genişletmeden bahsettiği için doğru seçenek değildir. A seçeneği, ilgili sayfada açıklanmaktadır.

Kitaptaki ifade, doğru seçeneğe yansıtılmıştır.

Yanıt C seçeneğidir.

E seçeneği