YÖNETİM SİSTEMLERİ VE RİSK YÖNETİMİ

Sosyal sorumluluk işletmeler için dört boyutta gruplandırılmaktadır: ekonomik; hukuki; ahlaki ve yardımseverlik boyutları. Ailevi boyut bunlardan biri değildir.

Hissedarların kazançlarını maksimize etme ile Sürdürülebilir rekabet avantajı sağlama amaçları ekonomik amaçlardır. Toplumun belirlediği normlara uyma hukuki amaçtır. Toplumsal çevreye yardımda bulunma ise gönüllülük amacıdır.

Kurumsal sosyal sorumluluk alanlarını şu şekilde sıralayabiliriz: Çalışanlar ile ilişkiler; Tüketiciler; Hissedarlar ve Yatırımcılar; Çalışanlar; Tedarikçiler; Rakipler; Çevre.

Akademik araştırmacılar ve Yeni Girişimciler işletmelerin kurumsal sosyal sorumluluk alanları içinde yer almaz.

Kuruluşların çalışanlarıyla alakalı sosyal sorumluluklarını yerine getirmeleri, çalışanları ile ilgili kanuni yükümlülüklerini yerine getirmeleri ile başlamaktadır.

İşletmelerin uymaları gereken temel tüketici hakları; (1) Satılan ürünlerin ve verilen hizmetlerin tüketicilerin sağlık ve güvenliklerini tehlikeye düşürmemesi, (2) Tüketicinin aldığı ürünün tüm yönleri ile ilgili doğru ve eksiksiz bilgilenme hakkı, (3) Tüketicinin aldığı ürünle ilgili şikayetlerini ve sorularını rahatlıkla işletmeye iletebileceği bir ortamın oluşturulması, (4) Tüketicinin istediği ürünü satın alabilme hakkı.

Sosyal denetim, yaptığı iş ile ilgili olan veya olmayan alanlarda, işletmenin ortaya koymakta olduğu sosyal performans düzeyini periyodik olarak ölçer, değerlendirir ve raporlar. Yöneticiler bu mekanizma aracılığı sosyal yükümlülüklerini ne kadar yerine getirdiklerini görürler.

Soruda yer alan yaklaşım, savunmacı bir yaklaşımı anlatmaktadır. Örneğin işletme, uyguladığı personel politikası nedeni ile kamuoyunun tepkisini çekmiş ve bu tepkiyi gördükten sonra, uyguladığı personel politikasında sosyal sorumluluğa uygun değişikliklere gitmiş ise işletme savunmacı yaklaşım sergilemektedir.

Bu yaklaşıma göre, işletmeler aktif olarak sosyal meseleler ile ilgili çaba göstermeli, politikalar geliştirmelidir. Sosyal duyarlılık  işletmenin kâr hesabı yapmadan sosyal konularda yer alması gerekliliğini savunur.

Sağduyu sorumluluk kategorisi, işletmenin toplumda oluşturduğu iyi niyeti güçlendirmesi veya işletmenin içinde bulunduğu sosyal çevrede iyi bir yurttaş olarak algılanmasına yardım eden faaliyetleri içermektedir.

İş yerinde insan haklarını yönetmek için en yaygın olarak benimsenen global standart, Uluslararası Toplumsal Hesap Verilebilirlik tarafından geliştirilen SA 8000 standardıdır.

Sosyal sorumluluk yaklaşımı, kanunların kuruluşların üzerinde oluşturduğu yükümlülüklerin ötesinde, kuruluş yönetiminin toplumun amaç ve değerleri doğrultusunda politikalar geliştirmesi, kararlar alması ve faaliyetlerde bulunması anlamına gelmektedir. Sosyal sorumlulukların yerine getirilmesiyle etik yükümlülüklerin de yerine getirilmesi şeklinde algılanmamalıdır. Doğru yanıt E'dir.

Belirlenen bir görevi yerine getirmek için o işi yapmakla mükellef olan bir kişinin
uymak zorunda olduğu kurallar bütününe sorumluluk denmektedir. Doğru yanıt B'dir.

Kuruluşlar açısından bakıldığında; Sosyal sorumluluk, kuruluşun genel ve çalışma etik kurallarını, çalışanların ve kurumların beklentilerini ve mevzuat
gerekliliklerini dikkate alması ve faaliyetlerinin toplumdaki etkisini ciddi bir şekilde değerlendirmesi ve neticede sağlıklı bir toplum oluşması için katkı ve yardımlarda bulunmasıdır.

Ahlaki sorumluluklar, işletmelerin toplumun değerleriyle uyumlu bir şekilde faaliyet göstermesi üzerine odaklanan beklentilerin tümünü ifade etmektedir.

“Kurumsal Sosyal Sorumluluk; hissedarlar adına kâr yaratma ve kâr etme sorumluluğu taşıyan bir girişimde; çalışanlar, tüketiciler, hükümet organları, rakipler, tedarikçiler, işçi sendikaları, yerel topluluk, kamusal kâr grupları ve çevre adına toplumsal sorumluluğu almak şeklinde tanımlamaktadır.

Kurumsal sosyal sorumluluklarını yerine getiren işletmeler, bu uygulamalarından
birtakım faydalar elde etmektedirler. Elde edilen faydalar ise: (1) Şirketlerin marka değerleri ve dolayısıyla piyasa değerleri artmaktadır. (2) Daha nitelikli personeli cezbetme, motive etme ve elde tutma imkânı doğmaktadır. (3) Kurumsal öğrenme ve yaratıcılık potansiyeli artmaktadır. (4) Özellikle bu konularda hassas yatırımcılara ulaşma imkânı oluştuğundan, hisse değerleri artmakta ve borçlanma maliyetleri düşmektedir. (5) Yeni pazarlara girmekte ve müşteri sadakati sağlamada önemli avantajlar elde edilmektedir. (6) Verimlilik ve kalite artışları yaşanmaktadır. (7) Risk yönetimi daha etkin hâle gelmektedir. (8)
Toplumun ve kural koyucuların şirketin görüşlerine önem vermesi sağlanmaktadır. Dolayısıyla da toplumun ve kural koyucuların şirket üzerindeki etkisinin arttığı söylenemez aksine şirketin görüşlerine daha çok önem vermektedirler. Doğru yanıt B'dir.

Kuruluşların toplumun refahını geliştirme ve koruma amaçlı sosyal sorumluluk
girişimleri çok farklı alanlarda gerçekleştirilebilir. Medyada en çok karşımıza çıkan uygulamalar faaliyet gösterilen yerleşim birimiyle (Örneğin ülke, şehir, mahalle vb.) olan ilişkiler, tüketicilerle olan ilişkiler, topluma hizmet uygulamaları ve istihdama yönelik girişimlerdir.

Hissedarlara / Sahiplere /Yatırımcılara Karşı Sorumluluklar: Kurumun işleyişi ve finansal durumu hakkında güncel, doğru ve düzenli bilgilendirme, sermayenin korunması, planlı büyüme, kaynakların optimum kullanımı, makul kazanç, aidatların zamanında ödenmesi vb. konuları kapsamaktadır. Doğru yanıt C'dir.

Savunmacılık: Bu yaklaşımı, işletmenin bir faaliyetinin sosyal sorumluluk düşüncesine aykırı bir nitelik taşıması nedeni ile ortaya çıkan olumsuz bir duruma karşı, bu olumsuz durumun etkisini azaltıcı yönde hareket etmesi olarak nitelendirebiliriz. Doğru yanıt A'dır.

KSS Piramidinin en tepesinde yer alan sağduyu sorumlulukları: İyi bir şirket vatandaşı olmak, toplum için kaynak yaratmak ve yaşam kalitesini arttırmak ölçütlerini kapsamaktadır. Doğru yanıt D'dir.