YÖNETİM BİLİMİ II - Deneme Sınavı - 10

Bu aşamalar aynı zamanda yöneylem araştırmasının bilimsel yaklaşımını ifade etmektedir.

Doğru yanıt D’dir.

Bu aşamalar aynı zamanda yöneylem araştırmasının bilimsel yaklaşımını ifade etmektedir.

Doğru yanıt A’dır.

Karar analiz modelleri: Amaca uygun olarak en iyi seçeneğin belirlenmesinde doğal durum ve olasılıkları, çıktılar ve seçeneklerin kullanıldığı modellerdir.

Doğrusal programlama modelleri: Kısıtlı kaynakların yarışan seçenekler arasında en iyi şekilde dağıtımı amacıyla tasarlanmış bir doğrusal denklemler kümesidir. Çalışanların işlere dağıtımında (personel programlamasında), diyet problemlerinde, ulaştırma prob­lemlerinde, karışım problemlerinde, finansal planlama, reklam seçimi vb. problemlerin çözümünde kullanılmaktadır. Çok geniş bir uygulama alanına sahiptir.

Oyun teorisi modelleri: Oyun kuramı karmaşık yararların (çıkarların) mücadelesini açıklayan matematiksel bir yaklaşımdır. Oyun teorisi, iki ya da daha çok oyuncunun (rakibin) kendi yararlarına ilişkin vereceği kararı en iyi yapmak amacıyla uygulayacağı politikaları belirlemesine ilişkin karar verme sürecini ortaya koyar.

Benzetim modelleri: Bir sistemi taklit etmek, bu şekilde sistemle ilgili bir dizi istatis­tiksel sonucu üretmek amacıyla tasarlanırlar. Benzetim modelleriyle aynı zamanda farklı senaryolar test edilerek “...olursa ne olur” (what if) sorularına cevap aranır.

Şebeke optimizasyon modelleri: Bir problemin grafiksel gösterimidir. Şebeke kelimesi ok şeklinde çizilen birbirine bağlı işlemlerin bir diyagram olarak gösterilmesidir. Prog­ram amacına ulaşabilmek için gerekli faaliyetler ve olaylardan oluşan, faaliyet ve olayların birbirleri ile olan planlama gereği bağlantı ve ilişkilerini gösteren şemaya şebeke denir. Şebeke modellerinde ulaştırma sistem tasarımı, bilgi sistem tasarımı ve proje çizelgeleme gibi alanlarda özgün çözüm yöntemleri kullanılmaktadır.

Proje yönetim modelleri: Projelerin zaman, maliyet cinsinden gerçekleştirilmesinin iz­lenmesi amacıyla tasarlanmış grafik modellerdir. Ana düşünce projeyi zamanında yetiştir­mek amacıyla fazladan maliyete katlanmadan bitirmektir. PERT (Proje Değerlendirme ve Gözden Geçirme Tekniği) ve CPM (Kritik Yol Yöntemi) tipik proje yönetim modelleridir.

Envanter modelleri: Satın alma, sipariş ve elde bulundurma maliyetlerini izleme ama­cıyla tasarlanmış modellerdir.

Kuyruk modelleri: Hizmet noktalarının etkinliğini arttırmak veya geliştirmek amacıy­la bekleme hatlarının tasarlanması ile ilgili çalışmalardan oluşur.

Dinamik programlama: Problemin çözümünü problemi ayrıştırarak ve her aşamada alt problemi çözerek belirler. Dinamik programlamada hesaplamalar yinelenerek yapılır, bir alt problemin çözümü bir sonraki aşamada girdi olarak kullanılır. Son alt problem çözüldüğünde problemin tamamı için optimal çözüme ulaşılmış olur.

Tamsayılı programlama: Doğrusal programlama olarak yapılandırılabilen problemler­den karar değişkenlerinin tamamı ya da bir bölümünün tam sayı olması gereken problem­lerde kullanılmaktadır.

Doğrusal olmayan programlama: Problemin modellenmesinde kullanılan fonksiyonla­rın doğrusal olmadığı (problemin amaç fonksiyonu ve kısıtlayıcılarının karar değişkenle­rinin doğrusal olmayan fonksiyon şeklinde ifade edildiği durumdur) modellerdir.

Öngörü modelleri: Öngörü geleceğin tahmin edilmesidir. Organizasyonların geleceği önceden tahmin etme, öngörebilme amacıyla kullandıkları modellerdir. Örneğin üretim işletmeleri üretim için gerekli ham madde, iş gücüne sahip olabilmek için ürettikleri ürün­lere ilişkin geleceğe ilişkin talebi bilmek isterler. Bu nedenle talep öngörüsünde bulunurlar.

Markov karar modelleri: Tekrarlı denemelerle sistemlerin zaman içerisinde nasıl geli­şeceğine yönelik çalışmalarda kullanılmaktadır.

Doğru yanıt D’dir.

2. Yeni felsefeyi benimseyin

3. Kitle denetimine olan bağımlılığınızı bitirin

4. Fiyat etiketlerine bakarak işi ödüllendirme uygulamasına son verin

5. Ürün ve hizmet sistemini daima iyileştirin

6. Eğitim faaliyetlerini kurumsallaştırın

7. Kurumsallaşmış liderlik

8. Korkuyu ortadan kaldırın

9. Çalışanlar arasındaki engelleri kaldırın

10. Sloganları, çalışanları zorlayıp hedefler vermeyi bırakın

11.Çalışanlarınız için belirlenen üretim kotalarını yöneticiler için sayısal hedefleri ayıklayın

12.Çalışanın yaptığı işten gurur duymasını engelleyen her şeyi ortadan kaldırın

13.İyi bir eğitim ve kendini geliştirme programı başlatın

14. Dönüşümü başarmak için harekete geçin

• Müşteri Odaklılık
• İç Müşteri
• Kalite Güvencesi
• Sürekli İyileştirme (Kaizen)
• Çalışana Yetki Devri ve Çalışanın Geliştirilmesi
• Takım Çalışması ve Kalite Çemberleri

Histogramlar - Bir değişkenin ölçümlerinin frekans dağılımlarını gösteren diyagramlardır.

Dağılma Diyagramları - Kaliteyi etkileyen iki değişken arasındaki bağıntının (korelasyonun) ya da varsa doğrusal ya da doğrusal olmayan ilişkinin tespit edilmesi amacıyla kullanılan bir grafik yöntemdir.

Kontrol Kartları/Grafikleri - Bir sürecin/işin zaman, en, boy, genişlik, kalınlık, dayanıklılık, maliyet vb. açılardan önceden belirlenen sınırlar içerisinde ve ölçülere göre yürüyüp yürümediğini ürünün önceden belirtilen standartlara uygun olup olmadığını tespit etmekte kullanılır.

Sebep-Sonuç Diyagramları - Balık kılçığı olarak da bilinen bu diyagramlar kaliteyi olumsuz etkileyen durumların ana ve tali sebeplerini tanımlamak amacıyla kullanılır.

• Bir süreçteki adımların aşama aşama gösterimine iş akış şeması denir.
• Süreci daha iyi anlamayı sağlayan görsel bir araç olarak hizmet eder.
• Hatalı, tekrar eden, gereksiz, yarar sağlamayan, zaman kaybına neden olan basamakları tespit etmek kolaylaşır.
• Bir örgütte uygulanan iş adımları, ideal akış şemaları ile karşılaştırılarak farklar bulunur ve eksiklikler giderilerek, fazlalıklar ayıklanarak süreç iyileştirme yapılır.

• The Malcolm Baldrige National Quality Award
• Deming Ödülü
• TÜRK Ulusal Kalite Ödülü
• ISO 9000 Standartları

TKY, yaklaşık 30 yıldır dünya genelinde kamu örgütlerinde ve özel örgütlerde yaygın olarak uygulanmaktadır. Erken bir dönem olan 1991 yılına gelindiğinde sadece Amerika Birleşik Devletleri’nde 3000’in üzerinde özel sektör örgütünde, 40’ın üzerinde kamu örgütünde Toplam Kalite Yönetimi uygulamalarının hayata geçirildiği tespit edilmiştir. Araştırmalar, örneğin Amerika’daki firmaların % 76’sının kaliteyi ana hedef olarak tanımladıklarını göstermektedir (Bowman, 1994: 121). Uygulamaların bazılarından başarılı sonuçlar elde edilmiştir. ABD’de Baldridge kalite ödülü başvurusu yapan örgütlerin değerlendirmesinde 1988-1989’da yüksek puan alan 20 firmada yapılan araştırma, toplam kalite uygulamaları ile yüksek örgüt performansı arasında anlamlı ve olumlu bir ilişki tespit etmiştir. US Fortune 1000 firmasına uygulanan bir diğer anket, toplam kalite uygulamalarındaki başarı oranını % 73 olarak tespit etmiştir (Yong and Wilkinson, 1999: 141).