YÖNETİM BİLİMİ I

Maslow'a göre kişilik gelişimini o an için baskın olan ihtiyaçlar belirler.

Arkadaşlık, ait olma ve sevgi ihtiyacı kategorisinde yer alır.

Neo-klasikler çalışanların mutlu edilmeleri durumunda verimliliklerinin artacağını ileri sürmüşler ancak buna dair bir bulgu elde edilememiştir.

Neo-klasik dönemin yükseliş dönemi II. Dünya Savaşı damgasını vurmuştur. Fakat savaşa rağmen insan ilişkileri yaklaşımı gelişmesini sürdürmüştür. Savaş sırasında askerî birliklerde moral, liderlik, motivasyon ve grup dinamiği gibi konularda pek çok araştırma yapılmıştır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Hawthorne araştırmalarındaki deneyler sonucunda insanlara ilişkin sorunların insanlarla ilgili olmayan verilerle açıklanamayacağı, verimlilik artışını sağlayan en önemli değişkenin fiziksel koşulların değil psikolojik koşulların olduğu fark edilmiştir. Hawthorne Etkisi’nin keşfi, işe ilişkin sosyal faktörler hakkında daha ileri araştırmalara yön vermiştir. Bu araştırmaların sonuçları, verimli olmaları için çalışanların ihtiyaçlarının anlaşılması gerektiği gerçeğine önem veren insan ilişkileri hareketine yol açmıştır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Hawthorne araştırmaları kapsamında aşağıda belirtilen deneyler yapılmıştır: 1. Işıklandırma 2. Röle montaj odası 3. Mika yarma test odası 4. Mülakat programı 5. Seri bağlama gözlem odası deneyleri yapılmıştır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Aydınlatma düzeyinin işçilerin verimlilik düzeyleriyle ilişkisinin bulunmadığını gören araştırmacılar verimliliği etkileme potansiyeli bulunan diğer fiziksel çalışma koşullarını araştırmaya yönelmişlerdi. Röle montaj odası deneyinde çalışma koşulları olarak dinlenme aralarının sayısı ve uzunluğu, iş gününün ve iş haftasının uzunluğu esas alınmıştı. Doğru cevap D seçeneğidir.

Neo-klasik yönetim yaklaşımının sosyoloji alanından etkilenen yönleri şunlardır: • İş yerindeki sosyal ortam, sadece yönetim tarafından değil, grup üyeleri tarafından da etkilenir. Grup üyeleri de iş yerindeki sosyal ortamın etkisinde kalır. • İş yerinde kliklerin ve biçimsel olmayan örgütlerin varlığı bir gerçektir. Bunlar biçimsel örgütü etkiler, aynı zamanda biçimsel örgütten etkilenirler. • İşin gerektirdiği roller iş tanımlarında belirlenenden daha karmaşıktır. Çünkü işin yapısında çok çeşitli kişisel ve sosyal iş fonksiyonları bulunur. Ancak işler analiz edilirken bu hususlar genellikle dikkate alınmaz. • Örgüt, karşılıklı olarak birbirini etkileyen kısımlardan oluşan bir sosyal sistem şeklinde tasarlanmalıdır. Bu tasarım aynı zamanda gerçekçi ve uygulanabilir olmalıdır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Neo-klasik teorinin motivasyonla ilgili temel varsayımları şunlardır: 1. İnsan davranışları bir nedene dayanır. 2. Davranışlar bir amaca yöneliktir. 3. Davranışlar motive edilmiştir. İnsanları harekete geçiren en önemli neden “ihtiyaçları”dır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Neo-klasikler komuta-kurmay ilişkilerini incelemişler ve bu iki grup arasında çatışmaya neden olan hususları belirlemişlerdir. Komuta yöneticiler ile kurmay yöneticiler arasında çatışmalar daha çok; 1. Yüklendikleri görevlerin farklı olmasından, 2. Farklı teknik dil kullanmalarından, 3. Eğitim durumu ve yetişme farklılıklarından (Kurmaylar genellikle komuta yöneticilerinden daha iyi eğitim almışlardır.), 4. Kurmayların devamlı olarak varlıklarını haklı göstermek çabası içinde olmalarından, 5. Kurmayların yetkilerini genişletme, komuta yöneticilerinin de yetkileri koruma eğilimlerinden, 6. Komuta yöneticilerinin kurmayların uzmanlık bilgisinden yeterince yararlanamamalarından, 7. Kurmayların terfilerinin komuta yöneticileri (etki ve güce sahip olan) tarafından onayıyla gerçekleşmesi nedeniyle kendilerini emir-komutanın baskısı altında hissetmelerinden, 8. Kurmayların üst yönetime yakın olmalarından, 9. Kurmayların önerilerinin sonuçlarından sorumlu olmamalarından vb. kaynaklanmaktadır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Komiteler sahip oldukları yetkiler açısından üçe ayrılır: Bunlar; 1. Mutlak komuta yetkisine sahip (örn., yönetim kurulu), 2. Sınırlı ya da kısmi komuta yetkisine sahip (örn., denetim komitesi) ve 3. Kurmay yetkiye sahip (örn., danışma komitesi) komitelerdir. Doğru cevap B seçeneğidir.

X Teorisine göre insan doğası gereği işi sevmez ve işten kaçmaya eğilimlidir. Bu nedenle yönetim, insanın bu eğilimini engelleyici önlemleri almalı, disipline önem vermeli ve onları çeşitli cezalarla korkutmalıdır. İnsan yönetilmeyi tercih eder, sorumluluktan kaçar, hırslı değildir. Bu nedenle ayrıntılı iş tanımları, ilkeler ve prosedürler belirlenmeli ve çok az yetki devri yapılmalıdır. Diğer seçenekler Y Teorisinin varsayımlarıdır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Kendini gerçekleştirme ihtiyacı: Son grupta insanlar ideallerini gerçekleştirmeye, başarmaya ve haz duymaya daha fazla önem verir. Bu grupta erdem, yaratıcılık, doğallık, problem çözme, önyargısız olma, gerçekleri kabul etme vb. ihtiyaçlar yer alır. Doğru cevap A seçeneğidir.

1940 - 1960

F.W.Taylor

Hawthorne araştırmaları

Yankee City Araştırması

İş bölümü

Merkezi ve merkezkaç yönetim

X ve Y teorisi