YÖNETİM BİLİMİ I - Deneme Sınavı - 21

Sorumluluk kavramı, bir astın kendisine verilen görevi yerine getirme yükümlüğü olarak düşünülebilir. Bu açıdan yetki kavramı, sorumluluğun denk ve ayrılmaz bir parçasıdır. Ast kendi sorumluluk alanına giren herhangi bir olayın olumlu ya da olumsuz tüm sonuçlarını üstlenmektedir. Sorumluluk sahibi birey kendisine verilen işi imkânların el verdiği, en iyi şekilde yapmak durumundadır. Doğru cevap E'dir.

Her biçimsel örgüt, belirli bir amacı yerine getirmek üzere kurulmuştur. Örgütün genel amacı açık bir şekilde ortaya konmalıdır. Örgütleme sürecinde alt kademeler oluşturulurken ve astlar bu kademelerde çalışmak üzere görevlendirilirken örgütün genel amacının farkında olmaları sağlanmalıdır. Örgütsel yapı, bir amaçlar hiyerarşisi şeklinde düşünülebilir. Bu hiyerarşik düzen içinde, üst düzey stratejik amaçlarla, daha alt seviyelerdeki taktiksel amaçların uyumlu olmasına dikkat edilmelidir. Doğru cevap B'dir.

Yönetim alanı bir üstün etkili olarak yönetebileceği ast sayısı olarak tanımlanmaktadır. Bazı yazarlar tarafından kavramın denetim alanı olarak da kullanıldığı görülmektedir. Geleneksel anlamda yönetim alanının yedi asttan oluşması önerilmektedir. Fakat günümüzde, birçok yalın örgütün yönetim alanı 30-40 civarında asttan oluşmaktadır. Yönetim alanının genişliği, örgütten örgüte önemli farklılıklar gösterebilmektedir. Yapılan iş, yakın denetim gerektiriyorsa yönetim alanı daralacak, tersi durumda ise yönetim alanı genişleyecektir. Doğru cevap D'dir.

Yöneltme işlevi, işletmelerde faaliyetlerin yerine getirilmesi ve sürdürülmesi için çalışanlara etkili liderlik yapma, çalışanları motive etme ve işletme içi etkin iletişim sağlayarak çalışanları harekete geçirme işlevidir. Yöneltme işlevi liderlikle, motivasyonla, iletişimle ve koordinasyonla yakından ilgilidir. Doğru cevap E'dir.

Yöneltme işlevi, işletmelerde faaliyetlerin yerine getirilmesi ve sürdürülmesi için çalışanlara etkili liderlik yapma, çalışanları motive etme ve işletme içi etkin iletişim sağlayarak çalışanları harekete geçirme işlevidir. Doğru cevap C'dir.

Liderlik Teorileri: Liderlik sürecini açıklamaya çalışan teoriler, “Liderlik Teorileri” başlığıyla şu şekilde gruplandırılabilir:

Doğru cevap A'dır.

Özellikler Teorisi, liderlik sürecindeki “lider” değişkenini ele alır. Teoriye göre grup içinde farklı özellikleriyle (güzel konuşması, zekâsı, yakışıklılığı, inisiyatif sahibi olması, bilgisi, samimiyeti, dürüstlüğü, beşeri yeteneği, kendine güveni, kararlılığı vb.) diğerlerinden ayrılan (sıra dışı) kişi liderdir. Bu teoriyle liderler gruptaki diğerlerinden kolayca ayrılabilir. Bu şekilde liderler önceden belirlenebilirse topluma, iş hayatına önemli bir katkı yapacak şekilde yönlendirilebilir. Teorinin amacı, liderlik niteliklerini taşıyan kişilerin erkenden tespit edilerek, mümkün olduğunca topluma yararlı olacak şekilde değerlendirilmesidir. Doğru cevap D'dir.

Davranışsal Liderlik Teorileri: Davranışsal Liderlik Teorileri liderin özelliklerine değil de nasıl liderlik yaptığına yoğunlaşarak liderlik sürecini açıklamaya çalışmaktadır. Davraşnışsal liderlik teorileri şunlardır;

Doğru cevap B'dir.

Kulüp Liderliği (Çalışana yüksek, üretime düşük ilgi) beşeri ilişkiler, iş yerindeki mutluluk, huzur ön plandadır. Golf kulübü tipi örgütler için uygundur. Doğru cevap B'dir.

X ve Y Teorisi: 1957’de Douglas Mc Gregor tarafından geliştirilen teoriye göre; yöneticilerin insan davranışları hakkındaki düşünceleri, gösterecekleri liderlik davranışını etkiler. Bu düşünceler birbirine zıt görüşler içeren 2 grupta toplanabilir ve X Teorisi ve Y Teorisi olarak adlandırılabilir. Doğru cevap A'dır.

X Teorisi şu varsayımları içermektedir:

Y Teorisi ise şu varsayımları içermektedir:

Doğru cevap E'dir.

Motivasyon, “kişilerin belirli bir amacı gerçekleştirmek üzere kendi arzu ve istekleri ile davranmaları ve çaba göstermeleri” olarak tanımlanabilir. Doğru cevap C'dir.

Süreç Teorileri kişilerin hangi amaçlar etrafında ve nasıl motive edildikleri ile ilgilidir. Belli bir davranışı gösteren kişinin bu davranışı tekrarlamasının nasıl sağlanacağı Süreç Teorilerinin açıklamaya çalıştığı sorudur. Süreç teorileri şunlardır:

Doğru cevap D'dir.

Yönetim bilimi, yönetim olgusunu sebep-sonuç ilişkilerine dayalı olarak inceleyen bilim dalıdır.

Yönetim Süreci Yaklaşımı işletme fonksiyonlarını (yönetim, üretim, muhasebe, finans vb.) ilk kez ortaya koymuş ve yönetimin fonksiyonlarını (planlama, örgütleme, yöneltme, koordine etme ve kontrol etme) geliştirmiştir.

Bürokrasi yaklaşımı etkinlik ve verimlilik konusundaki ilkelerin uygulanması ile etkin, ideal, kişiye göre değişmeyen ve rasyonel bir örgüt yapısının oluşturulması üzerinde durmuştur

Neo-Klasik yaklaşım, örgüt içinde kişilerin davranışlarını incelemiş, çalışanların neden ve nasıl davrandıklarını ve örgüt yapısı ile davranışları arasındaki ilişkileri açıklamaya çalışmıştır

Sistem Yaklaşımı, örgütleri açık sistem olarak ele almakta ve içindeki alt sistemlerin bütünle ve dış çevre ile ilişkisini de incelemektedir.

Durumsallık yaklaşımı değişik durum ve koşullarda başarılı olmanın anahtarını değişik kavram, teknik ve davranışlarda aramaktadır.

Yöneltme, örgütün saptanan amaçları doğrultusunda istenen yönde davranış gösterilmesini sağlama, harekete geçirilme ve başkalarına iş yaptırtma olarak tanımlanır.