YÖNETİCİ ASİSTANLIĞI - Deneme Sınavı - 12

Hangi davranışın etiğe uygun, hangi davranışın etik dışı olduğunu ortaya koyabilmek için etik kodlara ihtiyaç vardır.

Fonksiyona özgü yetkinlikler işletmelerin; pazarlama, üretim, finans ve insan kaynakları gibi örgütlenme fonksiyonlarında çalışanlardan kendi fonksiyonlarına göre göstermeleri gereken yetkinliklerdir.

Örgütlerde etik sorunlar “etik ikilem” ve “etik sapma” olmak üzere iki grupta ele alınabilir. Etik ikilem, bir konunun birbiriyle çatışan, ancak iki tarafın da doğru yanları olması durumunda ortaya çıkar.

Meslek etiği, bir meslek grubunu belirli şekilde davranmaya zorlayan, kişisel eğilimlerini sınırlayan, yetersiz üyeleri meslekten dışlayan, meslek içi rekabeti düzenleyen ve hizmet ideallerini korumayı amaçlayan ilke ve kurallar bütünüdür.

İşletmecilik etiği, bir işletme örgütünün kurumsal ya da örgütsel etik kodlara uygun davranmasını sağlayan etik ilkeler veya kodlardır.

35–40 yaş dönemi, bireyin meslekî gelişiminde derinleştiği, bu nedenle de sosyal ilişkileri asgarî seviyeye indirdiği dönemdir. Meslekî yoğunlaşmanın yaşandığı bu dönem genelde kişinin meslekî alanda profesyonelleştiği bir dönemi ifade eder. Doğru cevap C'dir.

Bireysel başarı faktörlerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
• Ne istediğini kesin olarak ortaya koymak,
• Sonuç alıncaya kadar eylemi sürdürmek,
• İstediğini elde edinceye kadar davranışları değiştirebilme esnekliği göstermek,
• Amaçları gerçekleştirip hedeflere ulaşıncaya kadar; hırslı, inançlı, enerjik olmak ve iletişim yetkinliği gösterebilmektir. Doğru cevap A'dır.

Moral ve motivasyon bireyin yeteneklerini ve potansiyelinin ortaya çıkmasında ona destek sağlarken, düşük motivasyonun çalışanların düşük verimle çalışmalarına, işten ayrılma niyetlerinin artmasına, kişisel gelişim arzularının kaybolmasına neden olur. Bunların dışında düşük motivasyonun çalışanlarda ortaya çıkarabileceği olumsuzluklar şöyledir:
• Çalışanın düşünsel emeği ve yeteneği işin görülmesinde önemli ise, verim büyük ölçüde
etkilenecektir. Fakat çalışanlar, düşünsel emek ve yeteneklerini işin görülmesinde
kullanmıyorlarsa, verim önemli ölçüde etkilenmeyebilir.
• Düşük moral çalışan üzerinde fizyolojik ve psikolojik rahatsızlıklara neden olur. Psikolojik
rahatsızlıklar çalışanların dikkatlerinin dağılmasına ve iş kazalarının artmasının nedenidir.
• Düşük moral işten ayrılmalara, iş gruplarından kopmalara neden olur. İşe devamsızlık artar ve işgören devri yükselir. Doğru cevap B'dir.

Ayrıca;
• Sekreterlik sırrının tutulması süresizdir. Meslekten ayrılmak bu yükü kaldırmaz.

Sekreterlerin İş Etiği İlkeleri
Genel etik, bireylerin kişisel davranışlarını saptadıkları rehber ilkelerdir. Profesyonel meslek etiği ise,
genel etiğin yönergelerle belirlenen özel bir durumu olup, kişinin topluma, müşterilere, mesleğin diğer
üyelerine ve kendisine sorumluluk veren konularda gerekli davranışı göstermesidir. Yüksek profesyonel
ölçütlerin sağlanmasında önemli bir işlem, profesyonel meslek etiği ilkelerinin gelişimidir. Bilinen pek
çok meslek böyle ilkeler geliştirmiştir.

Sekreterlik Mesleğinde Etik Kodlar
Profesyonel bir kişi olarak sekreterlerin işlerinin gereği olarak mesleki ve kişisel etik açıdan yüksek
düzeyde olmaları beklenir. Sekreterler arasındaki etik ilkelere etkin iletişim önemli bir ilkedir. Böyle bir
zorunluluğu yerine getirmesi, sekreterin gelişmesi, uyum sağlaması ve etik iletişimin sürdürülmesiyle
sağlanabilir. Sekreterlerin sorumluluğu örgütüne, yöneticisine ve kendisine karşıdır.

Etik Davranışlar ve Sorumluluklar
Bireysel etik kodlar, bireyi ortak yarar, ortak doğru ve ortak iyi çerçevesinde yönlendiren davranış ilkeleri
olduğuna göre, insanın bireysel davranışlarını düzenleyen bazı normlar, kurallar, ilkeler, standartlar ve
değerler setinin olması gerekir. Söz konusu etik kodlardan biri dürüstlük ve doğruluktur. Bu davranış,
doğru sözlü ve davranışlı olmak, dürüst yaşamak ve dürüstçe davranmak, başkasının çıkarını kendi çıkarı
kadar gözetmek anlamına gelir. Doğruluk ise ilkeli, saygılı, kurallara sadık olmak, ortama göre
davranmamak, her durumda ilkeden ve değerden hareket etmektir. Diğer bir etik davranışsal kod ise
güven ve sadakattir. Güvenilir olmak her şeyden önce verdiği sözü tutmak, verilen sözlere bağlı
kalmaktır.

İdeal sunmak: Birçok etik kod toplumun mahiyeti konusunda evrensel ifadeler ihtiva eder. Fakat
çoğu kez bunları tamamen uygulamak mümkün değildir. Bunlar bir bakıma idealler olarak kabul
edilmelidir.

Etiğe kayıtsız yönetim:

Etik her şeyden önce bir sorumluluk ve duyarlılık gerektirir. Etiğe kayıtsız
yönetimde iş etiği konularına ilgi gösterilmez, yasal düzenlemelere asgari düzeyde uymakla yetinilir.
Örgüt kapalı bir sistem mantığıyla yönetilir. İşletme sahipleri, hissedarlar, çalışanlar ve örgütün dış
çevresiyle ilişkiler asgari düzeyde tutulur. Yasal yükümlülüklerin dışında sosyal sorumluluk veya
duyarlılık alanlarına ilgi gösterilmez. Müşteri ilişkilerine kayıtsızlık ve ilgisizlik egemendir. Bu yönetim
anlayışında kendisine bir değer atfedilmiş etik kodlar yoktur.

İşletme etiği bir işletme örgütünün sahip olduğu etik normlar, standartlar, ilkeler ve kodlar bütünüdür.
İşletme içi etik sorunlar, genellikle insan kaynakları ve eğitim departmanlarının faaliyeti sonucu ortaya
çıkan sorunlardır. İşletme dışı etik sorunlar ise, daha çok pazarlama, üretim, muhasebe/finansman, halka
ilişkiler ve araştırma/geliştirme gibi departmanların faaliyetlerinden kaynaklanır.

Geleneksel meslek etiği anlayışında bir
mesleğin, o meslek sahibine sağladığı itibarın temelinde, meslek sahiplerinin kendilerine ihtiyaç
duyanlara hizmet ederek, bir tür kamu yararı sağladıkları inancı vardır. Bu anlayışta bir mesleği yapmanın
karşılığı olan maaş, gelir, güç, statü gibi kişisel faydalar ikinci planda gelir. Örnek vermek gerekirse bir
doktor para kazanmak için hastaya bakmaz, ama hastalarına baktığı için para kazanır ki bu da bir mesleği
yapan biri için normal bir durumdur. Zira para kazanmak meslek teriminin tanımında bulunmaktadır.

….Kamu görevlisinin tarafsızlığını, performansını,
kararını veya görevini yapmasını etkileyen veya etkileme ihtimali bulunan,
ekonomik değeri olan ya da olmayan doğrudan ya da dolaylı olarak kabul edilen her
türlü eşya veya menfaat hediye olarak tanımlanarak kamu görevlilerinin hediye
almaması, kamu görevlisine hediye verilmemesi ve görev sebebiyle çıkar
sağlanmaması temel ilke olarak kabul edilmiş ve kamu görevlilerinin yürüttükleri
görevle ilgili bir iş, hizmet veya menfaat ilişkisi olan gerçek veya tüzel kişilerden
kendileri, yakınları veya üçüncü kişi veya kuruluşlar için doğrudan doğruya veya
aracı eliyle herhangi bir hediye alamayacakları ve menfaat sağlayamayacakları”
belirtilmiştir.

Hem dünyada hem de ülkemizde iş etiğinin önemi her geçen gün
artmaktadır. Bunun ilk nedeni, etik ilkelere uygun olarak iş görmek için kamu baskısıyla gelişen sosyal
sorumluluk bilincindeki artıştır. İkinci neden, iş etiğinin profesyonellikle özdeş olduğunun fark
edilmesidir. Üçüncü neden, yöneticiler için etik ve iş yaşamı konusundaki tartışmaların bir tehdit veya
zayıflık olarak değil, günümüz endüstrilerinin mükemmellik ve yüksek kaliteye ulaşma çabalarının doğal
bir sonucu olarak görülmesidir. Dördüncü neden, çeşitli çıkar gruplarının çıkarlarını dengeleme ihtiyacı
her geçen gün önem kazanmaktadır. Beşinci neden, iş etiğinin kurumsal güvenin temel koşulu olduğunun
anlaşılmasıdır. Bireysel ve örgütsel ilişkilerin karşılıklı güvene dayanması inancı her geçen gün
güçlenmektedir. İş yaşamında etiğin rolü, etik ilkelerin gerçekleşmesine katkıda bulunmaktır. Etik
değerler, ekonomik gereksinimler dâhil diğer gereksinimlerle ilişkili olmaktadır. Hem etik değerler hem
de ekonomik değerler insan ihtiyaçlarını temel alır.

İnsanları bu tarz davranışlarda bulunmaya teşvik eden güdülere motivasyon adı verilir. Doğru cevap D'dir.

Baskı uygulamak kişiyi iş yaşamında geliştiren faktörlerden biri değildir. Doğru cevap E'dir