YOLCU HİZMETLERİ

Yolcuya ait bagajlar, kayıtlı bagaj (checked baggage) ve kayıtlı olmayan (unchecked baggage) olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Kayıtlı bagaj olarak adlandırılan bagajlar, sorumluluğu havayoluna ait olan ve kargo kompartımanında taşınan bagajlar iken, kayıtsız bagajlar yolcu kompartımanında yolcunun gözetimi altında taşınan bagajlardır. Yolcu beraberindeki bagajı dilerse yolcu kompartımanında kayıtlı olmayan bagaj olarak taşıyabilmektedir. Ancak bagajların yolcu kompartımanında taşınabilmesi için bir takım standart ya da kısıtlamalara uygun olması gerekmektedir. Belirlenmiş standartlara uymayan ya da kısıtlamaları karşılamayan bagajların, kargo kompartımanında kayıtlı bagaj olarak taşınması zorunludur.

Havayolları aşağıdaki durumlarda kayıtlı yolcu bagajını taşımayı reddedebilir:

El bagajında taşınan sıvı maddelere ilişkin bazı kısıtlamalar da bulunmaktadır. El bagajında taşınması sınırlandırılmış sıvı maddeler (SHGM: MSHGP Ek-17, 2015: 6-9):

• Yukarıdaki maddelerin özelliklerine sahip diğer maddelerdir

Parça Sistemi (Piece Concept): Parça sistemi, başta Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada olmak üzere bazı ülkelere ve bu ülkelerden gerçekleştirilen seyahatlerde, yolcu bagaj kabulünde kullanılan sistemdir. Parça sistemi bagaj kabulü yönteminde üç ayrı kontrol yapılmaktadır. Bunlar parça sayısı, ağırlık ve boyuttur. Örneğin, Türk Hava Yolları, Business Class (C/CL) hizmet sınıfında seyahat eden yolculara iki parça serbest bagaj taşıma hakkı sunmaktadır. Bu bagajların her biri için serbest bagaj taşıma ağırlığı 32 kg’yi geçmemelidir. Aynı zamanda her bir bagajın eni, boyu ve yüksekliği toplamının 158 cm’yi aşmaması gerekmektedir. Economy Class (Y/ CL) hizmet sınıfında seyahat eden yolcuların serbest bagaj taşıma hakkı ise yine iki parça olup, her bir parçanın üç boyutunun toplamı 158 cm’yi geçmemelidir. Ayrıca bu bagajların her biri için serbest bagaj taşıma ağırlığı 23 kg’yi geçmemelidir. Parça sisteminde çocuk yolcuların serbest bagaj taşıma hakkı, yetişkin yolcular ile aynıdır. Parça sisteminde bebek yolcuların serbest bagaj taşıma hakkı ise bagaj eni, boyu ve yüksekliği toplamı 115 cm’yi aşmayan 1 parça bagaj ile sınırlıdır. Ayrıca bir bebek puseti veya bebek arabası da taşınabilmektedir (THY, 2016b).

Havayolları, kısıtlara uymayan bagajları kabul etmeleri durumunda ise Limited Release etiketi düzenleyerek kendi sorumluluğunu sınırlandırmaktadır. Limited release etiketi düzenlenmesini gerektiren durumlar aşağıda yer almaktadır: • Kırılacak eşya bulunan ya da uygunsuz paketlenmiş bagajlara, • Hasarlı bagajlara, • Ağırlık ya da hacim gerekçesi ile el bagajı olarak yolcu kompartımanına kabul edilmeyen bagajlara, • Uçuşa kabul işlemlerini son anda yaptıran yolcu bagajlarına, • İçerisinde bozulabilir madde/malzemelerin bulunduğu bagajlara limited release etiketi düzenlenmektedir.

Güvenlik etiketi, havayolunun talebi doğrultusunda, havayolunun kendi kontuarında kayıt altına alınan bagajların diğer kontuarlardan gelen bagajlardan ayrılmasını sağlamak için kullanılan yardımcı bagaj etiketidir.

Toplam Fazla (Excess) Bagaj Miktarı (kg) = 60 kg (Yolcunun toplam bagaj miktarı) – 30 kg (Havayolunun belirlediği Business class için serbest bagaj taşıma hakkı miktarı) Toplam Fazla (Excess) Bagaj Miktarı (kg) = 40 kg olarak hesaplanacaktır

Uçak kapısında teslim etiketi, yolcunun uçağa binene kadar ihtiyaç duyduğu ve varış havaalanında uçaktan iner inmez ihtiyaç duyacağı eşyaların belirlenmesi için kullanılan yardımcı bagaj etiketidir. Bu yardımcı bagaj etiketine sahip eşyalar, kalkış havaalanında yolcu uçağa yönlendirilmeden önce uçağa kabul (boarding) esnasında yolcudan alınarak varış havaalanında kolayca indirilebilecek bir bölgeye (uçağın kargo kapısına yakın bir yere) yüklenmektedir. Bu tür yolcu eşyaları varış havaalanına ulaşıldığında ise diğer yolcu bagajlarından önce indirilerek yolcunun kullanımına sunulmaktadır. Resim 5.4’te de görülen uçağa teslim (Delivery at Aircraft) etiketi takılan eşyalara bebek arabası ve yolcunun kendine ait tekerlekli sandalyesi örnek verilebilir.

Taşıyıcı (Carrier): Uçuş kuponu üzerinde yer alan havayolu işletmesi/işletmelerinin ikili kodunun girildiği hanedir.

Fazla bagaj ücreti, kayak takımlarının taşınması esnasında da uygulanabilmektedir. Evcil hayvan taşımasının aksine kayak takımının taşınması durumunda, serbest bagaj taşıma limitlerinin aşılıp aşılmadığına bakılarak, havayolundan havayoluna göre farklılaşan fazla bagaj ücreti uygulamasına gidilebilmektedir. Ancak bazı ülkelerde kayak turizminin desteklenmesi amacı ile fazla bagaj ücreti uygulanmaksızın, kayak takımlarının havayolu ile taşınmasına imkân sunulmaktadır. Bir kayak takımı: Bir çift kayak ve bir çift kayak sopası ile bir çift kayak ayakkabısından oluşmaktadır. IATA’nın ağırlık sistemi standartlarına göre kayak takımının kilosuna bakılmaksızın yolcudan 3 kg fazla bagaj ücreti tahsil edilmektedir. Ancak kayak takımı fazla bagaj ücretinin belirlenmesi için, yolcunun serbest bagaj taşıma hakkına dâhil edilerek belirlenen ücret ile doğrudan doğruya kayak takımı özel ücret uygulaması kapsamında oluşan ücret karşılaştırılmaktadır. Karşılaştırma sonucunda yöntemlerden hangisinde düşük ücret elde edilmiş ise yolcudan fazla bagaj taşıma ücreti olarak tahsil edilmektedir. Bu özel ücret uygulaması, yolcu başına sadece tek bir kayak takımı için geçerlidir. Yolcunun birden fazla kayak takımını beraberinde taşımak istemesi durumunda ise diğer kayak takımları için normal fazla bagaj ücreti uygulamasına gidilmektedir. Örneğin ağırlık sistemine göre: 1. Havayolu standardına göre economy class hizmet sınıfında uçan bir yolcunun serbest bagaj taşıma hakkı 20 kg’dir. Yolcu 20 kg kayıtlı bagajı ve 19 kg ağırlığında kayak takımı ile seyahat etmek istediğinde, yolcunun 3 kg fazla bagaj ücreti ödemesi gerekecektir. (Kayak takımı özel uygulaması gereği, serbest bagaj taşıma hakkının aşılması durumunda, kayak takımının kilosuna bakılmaksızın 3 kg fazla bagaj ücreti tahsil edilmektedir). 2. Havayolu standardına göre first class hizmet sınıfında uçan bir yolcunun serbest bagaj taşıma hakkı 40 kg’dir. Yolcu 25 kg kayıtlı bagajı ve 15 kg ağırlığında kayak takımı ile seyahat etmek istediğinde, yolcunun serbest bagaj taşıma hakkı aşılmadığı için yolcudan fazla bagaj taşıma ücreti tahsil edilmeyecektir. 3. Havayolu standardına göre economy class hizmet sınıfında uçan bir yolcunun serbest bagaj taşıma hakkı 20 kg’dir. Yolcu 20 kg kayıtlı bagajı, 21 kg ve 19 kg ağırlığında iki kayak takımı ile seyahat etmek istediğinde, yolcunun taşımak istediği ilk kayak takımına özel fazla bagaj ücreti uygulanırken diğer kayak takımı için normal fazla bagaj uygulamasına göre ücret hesaplanması yapılması gerekecektir. (Birden fazla kayak takımı taşınması durumunda, ağırlığı en fazla olan kayak takımına özel fazla bagaj ücreti uygulanmaktadır). Bu durumda yolcudan ilk kayak takımı için 3 kg özel fazla bagaj ücreti, ikinci kayak takımı için 19 kg normal fazla bagaj ücreti olmak üzere toplam 22 kg fazla bagaj ücreti tahsil edilmelidir.

Yiyecek/içecek havayolu tarafından kayıtlı bagaj olarak sorumlulugu kabul edilemeyecek madde/malzemelerden biri değildir.

Bagajın markasının beğenilmemesi  havayollarının kayıtlı yolcu bagajını taşımayı reddedeceği durumlardan biri değildir.

Amerika Schengen Ülkelerinden biri değildir.

Bir yolcunun bagajı için fazla (excess) bagaj ücreti ödemesi durumunda dahi, bir parça bagaj ağırlığının IATA göre 32 kilogramı aşmaması gerekmektedir.

Türk Hava Yolları, genel olarak Business Class (C/CL) hizmet sınıfında seyahat eden yetişkin/çocuk bir yolcuya 30 kg serbest bagaj taşıma hakkı sunmaktadır

Biletin ücreti bagaj etiketinin manuel olarak düzenlenmesi durumunda etiketin üstünde yazması gereken unsurlardan biri değildir.

Bağlantılı uçusu olan yolcu bagajları için düzenlenen ve üzerinde seyahatin gerçekleştiği ara nokta ya da noktalar, varıs havaalanı ile uçus bilgilerinin yer aldığı bagaj etiketi Interline bagaj etiketi olarak adlandırılır.

Fazla bagaj bileti üzerinde Uçuş kuponu üzerinde yer alan havayolu işletmesi/işletmelerinin ikili kodunun girildiği hane Taşıyıcı (Carrier) hanesidir.

Şirket evrakları etiketi co-mail olarak gönderilen bagajlara takılan yardımcı bagaj etiketidir.

Yolcunun serbest bagaj taşıma hakkının saptanmasında 2 farklı sistem kullanılır.