YEREL YÖNETİMLERDE CBS UYGULAMALARI

İmar uygulamasına ilişkin ana kurallar ‘3194 sayılı İmar Kanunu’nun 18. ve 19. maddelerinde yer almaktadır.

3194 sayılı İmar Kanunu’nun 18. maddesi kapsamında imar uygulaması yapabilmek için aşağıda belirtilen koşulların varlığı gerekmektedir.

Uygulama imar planına dayanmalıdır. Planı bulunmayan yerlerde imar uygulaması yapılamaz, uygulama alanı içerisinde plansız alanlardan bölümler bulunamaz. Dayanak oluşturacak imar planının, nazım ve uygulama imar planlarından oluşacağı açıktır.

Uygulama imar planının uygulanmasına yönelik imar programı bulunmalıdır. Belediyeler, imar planlarının yürürlüğe girmesinden başlayarak en geç üç ay içinde söz konusu imar planını uygulamak üzere beş yıllık imar programlarını düzenler.Program belediye meclisince onaylandıktan sonra kesinleşir.

İmar uygulaması yapılacak düzenleme alanının, belediye ve komşu alanları içindebelediye encümeni kararıyla, dışında il özel yöntemi kararıyla belirlenmiş olması gerekmektedir.

Düzenleme alanının içinde imar planına göre konut (yerleşim) alanları bulunmalıdır. İmar uygulaması, imar planında yerleşime ayrılmış alanlarda yapılabilir.

Düzenleme Sahası: Sınırı tespit edilerek düzenlenmesine karar verilen sahadır

Düzenleme Sınırı: Düzenlenecek imar adalarının imar planına göre yol, meydan, park, genel otopark, yeşil saha gibi umumi hizmetlere ayrılan ve tescile tabi olmayan alanlar ile cami ve karakol yerlerini çevreleyen sınırdır.

Düzenleme Ortaklık Payı Oranı: Bir düzenleme sahasında tespit edilen düzenleme ortaklık payı miktarının bu saha içindeki kadastro veya imar parsellerinin toplam yüz ölçüm miktarına oranıdır.

Belediyeler, belediye ve mücavir alan sınırları içinde belediye encümeni kararı ile be- lediye ve mücavir alan sınırları dışında valilikler, il idare kurulu kararı ile beldenin ihtiyaç durumuna göre yeterli miktarda arsayı, konut yapımına hazır bulunduracak şekilde düzenleme sahalarını tespit etmek ve uygulamasını yapmak mecburiyetindedir.

Netmap modülü ile 3194 sayılı İmar Kanunu’nda belirtilen usul ve esaslara uygun; standart tabaka ve veritabanı yapısında proje dosyalarının oluşturulması, özelleştirilmiş sayısallaştırma menüleriyle veri üretimi, ifraz ve tevhid, yola terk, ihdas ve cins değişlikliği gibi işlemlerin yürütülmesi, aplikasyon krokisi, ayırma çapı, tescil beyannamesi, röleve ve ölçü krokileri gibi birçok belge ve raporların hazırlanması ve imar uygulamasının gerçek- leştirilmesinde kullanılmaktadır.

Parsel seçeneği İlişkilendir modunda iken proje ekranından parsel verilerinin seçimi gerçekleştirilir.

Parsel sekmesinde; parsel, uygulama, mevkii ve taşınmaz bilgileri, Malik sekmesinde; malik kişisel bilgileri, hisse ve ek bilgileri ve Beyan sekmesinde ise şerh ve beyan bilgigirişlerinin yapılacağı satırlar bulunmaktadır.

Veritabanına aktarımı tamamlanan kadastro parsel malik bilgileri; ilişkilendirme aşamasında açılan Yeni Parsel diyaloğu Malik sekmesinde manuel girilebildiği gibi Tapu ve Kadastro Müdürlüklerinden alınan *.xml, *.xlsx ve *.mdb formatındaki dosyaların okutulmasıyla da girilmektedir. Malik bilgilerine ait *.xml, *.xlsx ve *.mdb dosyalarının okutulması için Netmap/Tapu Sözel Verilerini Oku seçeneği kullanılır. Tapu verilerinin aktarımı diyaloğunda okutulacak ve aktarım yapılacak veritabanı dosya tanıtılır

Düzenleme ortaklık payı doğrudan %40 oranı uygulanamayacağı gibi düzenleme ortaklık payı olarak kesilen alanlar, genel hizmetlerden ve bu hizmetlerler ilgili yapılardan başka amaçlarla kullanılamaz.

Parsel sekmesinde; parsel, uygulama, mevkii ve taşınmaz bilgileri, Malik sekmesinde; malik kişisel bilgileri, hisse ve ek bilgileri ve Beyan sekmesinde ise şerh ve beyan bilgi girişlerinin yapılacağı satırlar bulunmaktadır.

Kadastro ve imar verilerinin dağıtım editörüne aktarımı öncesinde dikkat edilmesi gereken noktalar şöyledir:

• Düzenlemeye girecek kadastro parselleri, PASIF_PARSEL tabakasında bulunmalıdır. Bu nedenle Düzenle/Toplu Obje Değiştir işlemi ile PARSEL tabakasında bulunan alanlar seçilerek tabaka bilgisi PASIF_PARSEL olarak değiştirilir.

• Dağıtımda dikkate alınacak imar adaları, ADA_IMAR tabakasında bulunmalıdır.

• İmar parsellerinin oluşturulması ve dağıtımında dikkate alınması için imar adaları ilk olarak imar parseli olarak düşünüleceği için PARSEL tabakasında, ADANO/1 standardında numaralandırılmış olmalıdır.

Birleşme işleminin uygulanabilmesi için birleştirilecek parseller birbirine komşu (en az bir kenarı bitişik ) olmalıdır.

Dengeleme: Adalar ile parseller arasında oluşan alan farklarının bulunarak parselere dağıtıldığı ya da yola verildiği işlemdir. Genellikle tapu alanı (kadastroda kayıtlı) ile hesap alanı (koordinatlardan hesaplanan) arasında oluşan farklar bu şekilde düzeltilir. Birleştirme, Ayırma, Yola Terk, Yoldan İhdas gibi işlemlerin sonunda dengeleme işlemi yaptırılabilir. Dengeleme işlemi sonucunda parsellerin tapu alanları bulunur.

Paralel yöntemine göre ifraz işlemi yürütüleceği için paralel alınacak hat ekrandan gösterilir. Paralel İfraz diyaloğunda ayırma işlemi sonrası oluşacak parsel alan bilgisi girilir.

Temel imar uygulamaları Ayırma(İfraz), Birleştirme(Tevhid), Yola Terk ve Yoldan İhdas olmak üzere 4 ana başlık altında incelenir.

Ortak Katılım Alanı (OKA): Kamuya ayrılan parseller ortak katılım alanlarıdır. Bu alanlar kreş, hastane, belediye hizmet alanı, resmî tesislerdir.

İmar Parseli: İmar adaları içerisindeki kadastro parsellerinin İmar Kanunu, İmar Planı ve Yönetmelik esaslarına göre düzenlenmiş şeklidir.

3194 sayılı İmar Kanunu’nun 18. maddesi çerçevesinde düzenlenen yerlerin gereksinimi olan yol, meydan, park, otopark, çocuk bahçesi, yeşil alan, toplu taşıma taşıma istasyonu, terminal, pazar yeri, semt spor alanı gibi genel hizmetlere ayrılan ilk ve ortaöğretim kurumları, ibadet ve karakol yerleri gibi genel hizmetler için kullanılmak üzere ayrılan ve düzenleme ortaklık payı (DOP) kesintileriyle oluşturulan alanlardır. DOP oranı en fazla %40 olabilir ve aşağıdaki formül ile hesaplanmaktadır. DOP Oranı = (∑Düzenlemeye Giren Kadastro Parsel Alanı-∑İmar Parsel Alanı)/∑Düzenlemeye Giren Kadastro Parsel Alan)