YEREL YÖNETİMLERDE CBS UYGULAMALARI

CORS-Tr; ağ prensibinde çalışan gerçek zamanlı kinematik (RTK) prensipli sabit GPS istasyonlarının kurulması ve hücresel dönüşüm parametrelerinin belirlenmesine ilişkin araştırma ve uygulama projesidir. Yanıt B seçeneğidir.

Pafta; belirli ölçekteki büyük harita, plan veya modeli oluşturan ayrı parçalardan her birine denir. Paftalara ayırma ise rasgele değil, belli bir sisteme göre yapılır. Böyle bir sistem pafta bölümlemesi ya da pafta indeksi olarak adlandırılır. 1/1000000 – 1/250000 arası ölçekli paftalar uluslararası sisteme göre, 1/250000’ den daha büyük ölçekli harita takımı paftaları ise ulusal sisteme göre bölümlendirilir. Yanıt A seçeneğidir.

Veri işleme; Saha Okumalarının Aktarımı, Arazi Detayların İşlenmesi, Sayısal Arazi Yük- seklik Modelinin Oluşturulması ve Hâlihazır Haritaların Üç Boyutlu İncelenmesi olmak üzere 4 aşamadan oluşmaktadır. Yanıt C seçeneğidir.

Hâlihazır haritası üretilecek arazi üzerinde mevcut bina, yol, akarsu, sulama tesisi, maden ocağı, köprü ve menfez, geçit, bent, enerji hatı, mera, park, hendek, şev gibi yerlerin sınırları, kayalık, dere yatakları ve haritada gösterilmesi gereken diğer detaylar uygun dağılım ve arazi eğimi dikkate alınarak toplanır. Farklı yöntem ve aletlerle toplanmış bu verileri Netcad’e aktararak veriler üzerinde gerekli hesaplamalar yapılabilmektedir. Bu işlemlere saha okumalarının aktarımı denir. Yanıt C seçenğidir.

Taşınmaz malların sınırlarının arazi ve harita üzerinde belirtilerek hukuki durumlarının ve üzerindeki hakların tespit edilmesi işlemine Kadastro; kadastral durumu gösterir haritalara ise Kadastro Haritası denilmektedir. Yanıt E seçeneğidir.

Raster veri formatındaki kadastro haritalarının projelerde altlık olarak kullanılması ve vektör veri formatına dönüştürülebilmesi için ilk olarak coğrafi referanslama işlemin uygulanması gerekmektedir. Yanıt B seçeneğidir.

Kadastro haritası üzerinde bulunan ada (varsa), parsel, yer kontrol noktası vb. detayların her birinin ayrı tabakalarda kaydedilmesi proje yönetimini kolaylaştıracaktır. Bu nedenle vektör hâle dönüştürülecek detaya ait tabakalar (KAD_PAR ve KAD_PARNO) oluşturulur. Yanıt A seçeneğidir.

Yerel koordinatlarda hazırlanmış olan haritaların ülke koordinat sistemindeki karşılığı olan koordinatlara dönüştürülmesi mümkündür. Sistemler arası dönüşüm işlemleri Hesap/Dönüşüm seçeneği yardımıyla sağlanmaktadır. Dönüşüm işlemde kullanılabilecek birçok yöntem bulunmaktadır. Bu yöntemlerden N Noktadan Helmert ve Helmert Dönüşüm Matrisinden doğruluğu diğer yöntemlere göre daha yüksek olan yöntemlerdir. N Noktadan Helmert yöntemi en az üç ortak noktadan yapılan bir dönüşüm iken Helmert Dönüşüm Matrisinde yöntemi ise dönüşüm matrisinin 4 parametresi (a,b, cx ve cy) belirtilmelidir. Yanıt D seçeneğidir.

Üretimi tamamlanan hâlihazır haritaların mevzuatlara uygun olarak paftalanması için Hesap Editörü seçeneği kullanılır. Pafta Editörü seçeneği ile farklı ölçeklerde pafta indekslerinin oluşturulması sağlanır. Pafta İndeksi Oluştur diyaloğundaki Otomatik seçeneği ile hâlihazır harita sınırı dikkate alınarak pafta indeksleri oluşturulur. Ülke Pafta İndeksi diyaloğundan Ülke, Ölçek, Dilim ve Dilim Orta Meridyen değerleri seçilerek pafta indeks üretim işlemine devam edilir. Yanıt C seçeneğidir.

Hâlihazır haritalar, “Büyük Ölçekli Harita ve Harita Bilgileri Üretim Yönetmeliği” esaslarına göre 1/1000 veya 1/2000 ölçekli olarak yapılır.

Nivelman işleminde her bir güzergah içerisinde bulunan poligon noktalarında mira ve nivo aleti yardımıyla ileri ve geri okumalar yapılarak yükseklik değerleri elde edilir. Elde edilen bu değerlerin hata sınırları hesaplatılarak dağıtılır ve poligon noktalarına düşey koordinat (z) verilir.

Nivelmena işleminin yapılması veri işleme değil; veri toplama aşamalarından bir tanesidir.

Saha Okumalarının Aktarımı
Hâlihazır haritası üretilecek arazi üzerinde mevcut bina, yol, akarsu, sulama tesisi, maden ocağı, köprü ve menfez, geçit, bent, enerji hatı, mera, park, hendek, şev gibi yerlerin sınırları, kayalık, dere yatakları ve haritada gösterilmesi gereken diğer detaylar uygun dağılım ve arazi eğimi dikkate alınarak toplanır. Farklı yöntem ve aletlerle toplanmış bu verileri Netcad’e aktararak veriler üzerinde gerekli hesaplamalar yapılabilmektedir.

Büyük Ölçekli Harita ve Harita Bilgileri Üretim Yönetmeliği’ ne göre 1/100.000 ölçekli haritalarda 50 m., 1/50.000 ölçekli haritalarda 25 m., 1/25.000 ölçekli haritalarda 10 m., 1/5.000 ölçekli haritalarda 2 m. ve 1/1.000 ölçekli haritalarda ise 1 m. aralıklarla münhani eğrileri oluşturulmalıdır.

Pafta; belirli ölçekteki büyük harita, plan veya modeli oluşturan ayrı parçalardan her birine denir. Paftalara ayırma ise rasgele değil, belli bir sisteme göre yapılır.

Üretimi tamamlanan hâlihazır haritaların mevzuatlara uygun olarak paftalanması için Hesap/Stpafta Editörü seçeneği kullanılır. Pafta Editörü/Pafta/Pafta İndeksi Oluştur seçeneği ile farklı ölçeklerde pafta indekslerinin oluşturulması sağlanır.

Sayfa 14'teki arayüz ekran alındısı kontrol edilirse bu fonksiyonun netsurf sekmesi altında olduğu gözükecektir.

Sayfa 12'deki program ekran alındısı incelenirse, üçgen oluşturma fonksiyonunun netsurf sekmesi altında olduğu görülecektir.

Sayfa 22'deki program ekran alındısı incelenecek olursa, yapılan işlemin giriş sekmesinin altında olduğu görülür.