YEREL YÖNETİMLERDE CBS UYGULAMALARI - Deneme Sınavı - 13

Nazım imar planı ilke ve esaslarına uygun olarak yörenin koşulları ve planlama alanının genel özellikleri, yapının kullanım amacı ve ihtiyacı, erişilebilirlik, sürdürülebilirlik ve çevreye etkisi dikkate alınarak; yapılaşmaya ilişkin yapı adaları, kullanımları, yapı nizamı, bina yüksekliği, taban alanı katsayısı, kat alanı kat sayısı veya emsal, yapı yaklaşma mesafesi, ön cephe hattı, ifraz hattı, kademe hattı, ada ayrım çizgisi, taşıt, yaya ve bisiklet yolları, ulaşım ilişkileri, parkları, meydanları, kentsel, sosyal ve teknik altyapı alanlarını, gerektiğinde; parsel büyüklükleri, parsel cephesi ve derinliği, arka cephe hattı, yol kotu ve bu kotun altındaki kat adedi, bağımsız bölüm sayısı gibi yapılaşma ve uygulamaya ilişkin kararları, uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren ve varsa kadastral durumu işlenmiş olarak 1/1.000 ölçekte onaylı hâlihazır haritalar üzerinde, plan notları ve ayrıntılı raporuyla bir bütün olarak hazırlanan planlardır.

Etrafı yollarla çevrili alanların fonksiyon tanımları ‘Sayısallaştır’ sekmesi altında bulunan menüler kullanılarak gerçekleştirilir.

Nüfus projeksiyon hesabının yapılabilmesi için güncel nüfus sayım yılı ve güncel nüfus ile daha önceki nüfus sayım yılı ve nüfus bilgilerine ihtiyaç duyulmaktadır.

Mekânsal planlar üzerinde yapılan değişikliklerin zamana bağlı olarak izlenmesi için Zaman Gezgini modülü kullanılmaktadır. Farklı tarihleri temsil eden uygulama imar planlar dosyaları referanslar altına CAD Referans dosyası olarak eklenir. Eklenen her bir referans plan dosya özelliklerinden planın geçerli olduğu tarih aralığı başlangıç ve bitiş olarak tanımlanır.

Nazım imar plan sınırı, Sayısallaştır/Planlama Sınırları kategorisi altında yer alan Plan Onama Sınırı sayısallaştırma menüsü yardımıyla oluşturulur.

Üssel (Geometrik) Yöntem; nüfusun en eski dönemde olduğu gibi kestirim döneminde de aynı yıllık oranla artacağını ya da azalacağını varsayar. Bu yöntemde sabit oran kavramı kullanılır. Dolayısıyla şehrin büyüme oranı %1,36 ise gelecekte de her yıl bu oranda büyüme olacağı kabul edilmektedir.

Sahanın CBS yapısında hazırlanmış jeoloji veri (JEOLOJI.NCZ) dosyası Uygulama Menüsü/Aç seçeneği kullanılarak Netcad ortamına eklenir. Referanslar altına eklenen JEOLOJI tablosu üzerinde sağ tuş ile açılan menüden Özellikler seçeneği ile referans özelliklerine ulaşılır. Referans Özellikleri/Tematik sekmesi altında Özgün tema özelliği kullanılarak haritanın tematize edilmesi sağlanır. Özgün tema özelliğinde makro tanımı olarak veri tabanında bulunan jeolojik YAS kolonu dikkate alınmıştır. Doğru cevap B'dir.

Spatial veriler üzerinde veritabanında kayıtlı özellik ve özniteliklerin ilgili obje üzerinde etiketlenmesi için referans özellikleri/Etiket sekmesi altında etiket tanımı yapılır. Etiket özelliğinde makro tanımı olarak veri tabanında bulunan jeolojik SIMGE kolonu dikkate alınmıştır. Doğru cevap A'dır.

Sahanın CBS yapısında hazırlanmış jeoloji veri (JEOLOJI.NCZ) dosyası Uygulama Menüsü/Aç seçeneği kullanılarak Netcad ortamına eklenir. Referanslar altına eklenen JEOLOJI tablosu üzerinde sağ tuş ile açılan menüden Özellikler seçeneği ile referans özelliklerine ulaşılır ve etiket tanımı yapılır. Etiket özelliğinde makro tanımı olarak veri tabanında bulunan jeolojik SIMGE kolonu dikkate alınmıştır. Doğru cevap E'dir.

Heyelan duyarlılık haritalarının hazırlanması sırasında araştırmacılar heyelanlar, geçmişte olduğu gibi gelecekte de aynı jeolojik, jeomorfolojik, hidrojeolojik ve iklimsel koşullar altında oluşacağını kabul ederler. Heyelanlara neden olan temel koşullar, yamacı oluşturan malzemenin özellikleri, jeolojik, jeomorfolojik, hidrojeolojik ve meteorolojik koşullar gibi tanımlanabilen ortamla ilgili faktörlerdir ve tehlikenin derecesi değerlendirilebilir. Ayrıca; her türlü yamaç duyarsızlığı modeli tanımlanabilir ve sınıflandırılabilir. Ancak duyarsızlıklara ilişkin ayrıntılı özelliklerin bölgesel çalışmalarda kullanılan ölçekteki haritalara yansıtılması güçtür. Doğru cevap D'dir.

Heyelan duyarlılık analizinde girdi olarak kullanılacak veriler, türlerine göre raster veya spatial veri kaynağı operatörleri ile tanımlanarak puanlamaları GeoEditör operatörleri yardımı ile gerçekleştirilmektedir. Doğru cevap C'dir.

Heyelan duyarlılık analizinde girdi olarak kullanılacak jeoloji birimleri litolojik özelliklerine göre değerlendirildğinde: Üst Kretase ve Üst Kretase – Eosen yaşlarına sahip birimlerin bulunduğu alanlar yerleşim için uygun, Orta – Üst Eosen ve Kuvaterner yaşlarına sahip birimlere ait alanlar ise yerleşim için uygun olmayan alanlar olarak değerlendirilmiştir. Doğru cevap B'dir.

Topografik yükseklik, heyelan duyarlılık analizlerinde sıkça kullanılan bir parametredir. Yükseklik değerlerinin fazla olduğu alanlar, heyelan açısından riskli alanlar olarak değerlendirilmektedir. Proje alanında yükseklik 85.68-908.88 m arasında değişiklik göstermektedir. Bu nedenle yüksekliği 654.48 m. den fazla alanlar, heyelan açısından risk teşkil eden alanlar olarak GeoEditör operatörü yardımıyla puanlama yapılmıştır. Doğru cevap A'dır.

Topografik Nemlilik Endeksi (TWI), topografik anlamda suya doygun alanların lokasyonlarının ve boyutlarının ifade edilmesi amacıyla kullanılmaktadır. Topografik nemlilik endeksi çalışılan bölgenin suya doygunluğunu alansal ölçüde boyutlandırmaktadır. Suyun malzeme içerisine süzülmesi, hem malzeme içerisinde gözenek suyu basınçlarının artmasına hem de malzemenin dayanımının azalmasına neden olmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Tasarlanan iş akış modelinin kullanılması sonucu oluşan çoklu tehlike haritasında, kırmızı renk ile tematize edilmiş yüksek puana sahip alanlar kentsel dönüşümde öncelikli alanlar olarak ortaya çıkmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Netsurf/Arazi Model/Üçgen Oluştur seçeneği ile modellemede kullanılacak nokta seçimi yapılır. Üçgen Oluştur diyaloğu Üçgenleri Analiz Et seçeneği ile seçilen noktalara göre hesaplanan üçgenlere ait istatistiki bilgiler hesaplatılır. Bu bilgiler doğrultusunda üretilecek üçgenlere ait filtre tanımları yapılarak daha doğru modelleme yapılabilmektedir. Modellemede dikkate alınması gereken diğer detayların (şevler, binalar vd.) seçimi için Kırık Hatları seçeneğinin aktif bulunması gerekmektedir (Şekil 1.13). Bu sayede kırık hat olarak bulunan detaylar dikkate alınarak üçgen model üretilmiş olacaktır.

Arazinin topoğrafik durumu haritalarda münhani (eş yükseklik eğrileri) ile gösterilir. Münhani, yükseklikleri eşit olan arazi noktalarının yatay bir düzlem üzerindeki iz dü- şümlerini birleştiren eğrilerdir.

Pafta; belirli ölçekteki büyük harita, plan veya modeli oluşturan ayrı parçalardan her birine denir. Paftalara ayırma ise rasgele değil, belli bir sisteme göre yapılır. Böyle bir sistem pafta bölümlemesi ya da pafta indeksi olarak adlandırılır. 1/1000000 – 1/250000 arası ölçekli paftalar uluslararası sisteme göre, 1/250000’ den daha büyük ölçekli harita takımı paftaları ise ulusal sisteme göre bölümlendirilir.

Raster veri ekleme işlemi tamamlandıktan sonra İşle/Tümünü İşle seçeneği ile raster veri köşe veya gridlerinin bulunması sağlanır. Köşe veya gridleri tanınan raster veri listede yeşil renkte gözlenir (Şekil 1.28)

Sayısallaştırma işleminde uygun yakalama modlarının aktif olması gerekmektedir. Yakalama modları sayısallaştırma işlemine girildiğinde açılan Koordinat Araçları sekmesi altında yer almaktadır.