YEREL EKONOMİK KALKINMA - Deneme Sınavı - 13

Küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ) ve girişimciler de kendi bölgelerine bağlı oldukları ve
istikrarlı, yerel istihdam oluşturdukları için güçlü bir girişimcilik ekosisteminin varlığı, sosyal ve ekonomik dokularını güçlendirerek bölge ve şehirlere anında fayda sağlamaktadır. Bu nedenle bölgesel ve yerel yönetimlerin KOBİ’lerini ve girişimcilerini desteklemede oynayacağı önemli bir rolün yanı sıra onlara karşı açık bir sorumluluğu vardır.

Girişimciliğin çevredeki ekonomik koşulları olumlu yönde etkileyen birkaç belirgin ve acil etkisi vardır:
• İş yaratma

• İhtiyaçları bulmak

• Yukarı veya dışarı dinamiği

• Ekonomik çeşitlilik

• Rekabet

• İlerleme için bireysel fırsatlar

Ulusal ve yerel düzeyde girişimciliğin desteklenmesine yönelik kapsamlı bir yaklaşım iki temel
dayanağa dayanmaktadır:

• Girişimcilik becerilerinin güçlendirilmesi
• Girişimci çerçeve koşullarının iyileştirilmesi

Girişimcilik; bölgenin istihdamına katkıda bulunma, işsizliği azaltma, bölgenin rekabet gücünü
artırma, endüstriyel yapının iyileştirilmesine olanak sağlama, bölge içinde refah düzeyinin arttırılmasını sağlama, ekonomik büyüme ve kalkınmayı sağlama, göçü engelleme, yenilikçi fikirlerin bölgeye yayılmasına, öncülük etme gibi konularda etken rol oynar.

Girişimci liderliğindeki ekonomik kalkınma dört aşamalı bir süreçtir:

1. Bölgedeki başarılı girişimci işletmeleri belirleyin.

2. Başarılı yerel girişimciler etrafında ağlar kurun.

3. Büyüyen yerel işletmelerin ve onların girişimcilerinin en önemli ihtiyaçlarını karşılamak
için girişimci liderlerle ortak olun.

4. Sonuçları izlemek ve bulguları toplulukla paylaşmak için büyüyen girişimci işletmeler
hakkında veri toplayın.

Ekonomik çeşitlilik: Şehrinizin her köşesinde bir Starbucks olabilir ancak yerel, bağımsız fikirli kuruculardan filizlenen tüm benzersiz kahve dükkânlarına bakmak daha güzel değil mi? Bu kafeler, benzer bir ortam ve benzer ürün yelpazesi sunar ancak tamamen benzersiz bir dekor, özel ürünler ve kendilerine ait bir “his” sunar. Bunun nedeni, yeni girişimcilerin farklı bir şey yapmak için ellerinden gelenin en iyisini yapmalarıdır. Belirli bir alanda veya belirli bir sektörde yeterince girişimciniz varsa ekonomik çeşitliliğiniz artacaktır.

İhtiyaçları bulmak: Girişimciliğin bütün amacı, insanların ihtiyaç duyduğu bazı temel ürün veya hizmetleri belirlemek ve onlara makul bir oranda sunmaktır. Bunu yapabilirseniz başarılı bir iş kurabilir ve büyütebilirsiniz.

Girişimcilik, rekabetçi bir ekonomik ortamda risk alma girişimleri gerektirir. Yenilikçi faaliyetleri teşvik eder ve bir bölgeyi ekonomik ilerlemenin ön saflarına koyar. Dolayısıyla girişimcilik kültürü, bölgelerin zenginliği için bir ön koşuldur.

Hedeflere ulaşmak için ulusal hükûmet, yerel yönetim ve diğer ilgili aktörlerle birlikte on kilit alanı içeren Avrupa Küçük İşletmeler Şartı’nın amaçlarını ve tavsiyelerini karşılamaya çalışmalıdır:
1. Girişimcilik için eğitim ve öğretim;
2. Daha ucuz ve daha hızlı başlangıç;
3. Daha iyi mevzuat ve düzenleme;
4. Becerilerin mevcudiyeti;
5. Çevrimiçi erişimin iyileştirilmesi;
6. Tek Pazardan daha fazlasını elde etmek;
7. Vergilendirme ve mali konular;
8. Küçük işletmelerin teknolojik kapasitesinin
güçlendirilmesi;
9. Başarılı e-iş modellerinden yararlanmak ve
birinci sınıf küçük işletme desteği geliştirmek;
10. Birlik düzeyinde ve ulusal düzeyde küçük
işletmelerin çıkarlarının daha güçlü, daha
etkin temsilinin geliştirilmesi.

Tam rekabette hiç kimse fiyatları etkileme gücüne sahip değildir. Her iki taraf da piyasa fiyatını
veri olarak alır ve piyasa fiyatı ne arz fazlası ne de talep fazlası yaratır. Satıcılar, ilave bir birim malın
üretim fiyatını (marjinal üretim maliyetini) aşan bir fiyata satabildikleri sürece üretmeye devam
edeceklerdir. Alıcılar, tüketmekten elde ettikleri tatmin ödedikleri fiyattan (tüketimin marjinal faydası) daha büyük olduğu sürece satın almaya devam edeceklerdir.

1970’li yıllarda ortaya çıkan küreselleşme dalgası, Bretton Woods sisteminin kurulması ile başlamış ve petrol krizi ile birlikte Neo-liberal iktisadi yaklaşımın ön plana çıkmasıyla uygulanan bölgesel
politikaların değişmesine ve yerelin kendi dinamiklerini harekete geçirmek suretiyle gerçekleştirilebilecek bir içsel büyüme anlayışının önem kazanmasını sağlamıştır.

Yerel kalkınma, il ve ilden küçük yerleşim yerlerindeki mikro ölçekteki, bölgesel kalkınma ise ilden büyük mikro veya makro ölçekteki gelişmelerle ilişkili bir kavramdır.

İlk bölgesel kalkınma ajansı uygulamalarından biri, 1933 yılında Amerika Birleşik Devletleri (ABD)’nde kurulan ve havza esaslı bir bölge planlaması niteliğine sahip olan Tennessee Vadisi Yönetimidir (Tennessee Valley Authority).

Güney İtalya (1954 Güney Kalkınma Yönetimi,Vanoni Planı), İspanya, Almanya, Fransa, İskoçya, Galler; Hindistan ve Brezilya’da (1959 Kuzeydoğu Bölgesel Kalkınma Ajansı, SUDENE) bölgesel kalkınma programları uygulanmıştır (Avaner, 2005).

Bölgesel kalkınma ajanslarına ilişkin kurulma gerekçeleri;
• İstihdam alanları oluşturmak,
• Bölgenin rekabet gücünü artırmak,
• Verimliliğini artırmak,
• Kalkınma sürecine süreklilik kazandırmak,
• Bölgeye yatırımcı çekmek,
şeklindedir (Kıratoğlu, 2015).

Kalkınma ajansları, fonksiyonlarına göre küçük ve çok fonksiyonlu ajanslar şeklinde iki alt başlıkta
incelenebilir. Küçük ajanslar; bölgeye yatırımcı çekmek, yatırımcılara bilgi sunmak ve teknoloji transferi yapmak gibi faaliyetlerde bulunurlar. Çok fonksiyonlu ajanslar ise sorumluluğu merkezi otorite tarafından belirlenmiş, kendi bütçesi ile yatırım yapabilecek kadar bütçesi olan, uluslararası fonları yönetmek, altyapı geliştirmek, geniş kapsamlı danışmanlık hizmetleri sunmak ve stratejik planlar oluşturmak gibi fonksiyonları vardır.

Bu bağlamda kalkınma ajansları; Almanya’da yarı özerk kamu şirketleri, İspanya’da özel hukuka tabi kamu kuruluşları, Fransa’da karma ekonomi şirketleri, Belçika’da belediyeler arası ajanslar, Romanya ve Danimarka’da vakıflar, Çekya, Estonya, Slovakya ve Polonya’da kamu-özel sektör şirketleri, İsveç’de limitet şirket, Hollanda, İtalya, İrlanda ve Portekiz’de kamu limitet şirketleri, İngiltere’de bakanlık dışı kamu kurumu ve Yunanistan’da belediye girişimi şeklinde faaliyet göstermektedirler (Özen, 2005).

Bu bağlamda kalkınma ajansları; Almanya’da yarı özerk kamu şirketleri, İspanya’da özel hukuka tabi kamu kuruluşları, Fransa’da karma ekonomi şirketleri, Belçika’da belediyeler arası ajanslar, Romanya ve Danimarka’da vakıflar, Çekya, Estonya, Slovakya ve Polonya’da kamu-özel sektör şirketleri, İsveç’de limitet şirket, Hollanda, İtalya, İrlanda ve Portekiz’de kamu limitet şirketleri, İngiltere’de bakanlık dışı kamu kurumu ve Yunanistan’da belediye girişimi şeklinde faaliyet göstermektedirler (Özen, 2005).

Bu bağlamda kalkınma ajansları; Almanya’da yarı özerk kamu şirketleri, İspanya’da özel hukuka tabi kamu kuruluşları, Fransa’da karma ekonomi şirketleri, Belçika’da belediyeler arası ajanslar, Romanya ve Danimarka’da vakıflar, Çekya, Estonya, Slovakya ve Polonya’da kamu-özel sektör şirketleri, İsveç’de limitet şirket, Hollanda, İtalya, İrlanda ve Portekiz’de kamu limitet şirketleri, İngiltere’de bakanlık dışı kamu kurumu ve Yunanistan’da belediye girişimi şeklinde faaliyet göstermektedirler (Özen, 2005).

Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı (KUZKA) kapsadığı iller: Çankırı, Kastamonu, Sinop