YER HİZMETLERİ YÖNETİMİ

Yer hizmetleri, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün yer hizmet türlerini ve detaylarını belirlediği Havacılık Talimatı’nda (SHGM, 2017) temsil, yük kontrolü ve haberleşme, bi- rim gereçlerinin kontrolü, yolcu trafik, kargo ve posta, ramp, uçak temizlik, yakıt ve yağ, uçak hat bakım, uçuş operasyon, ulaşım, ikram, gözetim ve yönetim ile uçak özel güven- lik hizmet ve denetimi olarak ele alınmaktadır.

Yer hizmetleri, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün yer hizmet türlerini ve detaylarını belirlediği Havacılık Talimatı’nda (SHGM, 2017) temsil, yük kontrolü ve haberleşme, bi- rim gereçlerinin kontrolü, yolcu trafik, kargo ve posta, ramp, uçak temizlik, yakıt ve yağ, uçak hat bakım, uçuş operasyon, ulaşım, ikram, gözetim ve yönetim ile uçak özel güven- lik hizmet ve denetimi olarak ele alınmaktadır.

Konşimento, taşıma sözleşmesi anlamına gelmektedir.

Havayolu ile yolcu bagajı ve posta dışında bir konşimento (taşıma sözleşmesi) ile taşınan yükler kargo olarak tanımlanmaktadır.

Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği, IATA kurallarına göre kargo acentesi (gönderi- ci), kargonun taşınmak üzere hava yolu işletmesine tesliminden önce bir takım işlemleriyapmak durumundadır. Bu işlemler kargonun (Çancı ve Erdal, 2013 b: 44,50):

Özel kargolar genel olarak aşağıdaki gibi sınıflandırılabilmektedir. Bunlar (IATA, 2014:178-185; Çancı ve Erdal, 2013 b: 89):

Kıymetli kargolar turuncu renkli çuvallara konulurlar.

Taşıma kutusu (kafes) üzerinde aşağıda belirtilen etiketlemelerin de canlı hayvan göndericisitarafından yapılmış olması gerekmektedir:

Canlı Hayvan Etiketi

Konumlandırma Etiketi

Sıcaklık Uyarı Etiketi

Varsa Beslenme Talimatı

Canlı çiçekler (kesme çiçekler dâhil), meyve ve sebzeler, yumurta, taze ve donmuş balık ile et gibi maddeler bozulabilir kargo olarak değerlendirilmektedir. Ayrıca aşılar, ilaçlar, canlıinsan organları ve kan bozulabilir kargo olarak ele alınmaktadır.

Sıvı içeren ya da tehlikeli maddeler sınıfına girmeyen, ancak içeriği nedeniyle sıvı üre- tebilen kargolar, ıslak kargo olarak adlandırılmaktadır.

Su geçirmez kaplarda bulunan sıvılar, buz küpleri, paketlenmiş balıklar, kabuklu su ürünleri, ham deri, taze et, dondurulmuş tüm besinler, taze çiçek ve sebzeler ile yumuşak meyveler ve canlı hayvan gibi bekledikleri yerde nem ve ıslaklık bırakan tüm yükler, ıslak kargo olarak değerlendirilmektedir.

Havayolu taşımacılığında tek bir parçası 150 kilogramı aşan tüm kargolar ağır kargo olarak adlandırılmaktadır. Ağır kargo olarak; açıkta gönderilen makine parçaları, taşıt ve diğer ulaşım araçları, uçak motoru, kablo makaraları örnek olarak verilebilir.  Doğru cevap B'dir.

Havayolu ile yolcu bagajı ve posta dışında bir konşimento (taşıma sözleşmesi) ile taşınan yükler kargo olarak tanımlanmaktadır. Hemen hemen her havaalanında gerek yolcu gerekse kargo taşımacılığına yönelik hizmetler verilmektedir. Kargo taşımacılığı yapılan havaalanlarında uygun depolama alanları, ithal ve ihraç kargo için gümrük hizmetleri, kargonun güvenlik ve emniyet açısından taranması için uygun ekipmanlar gibi gerekli donanım ve tesislerin bulunması gerekmektedir. Doğru cevap C'dir.

Hem kargo acenteciliği gibi kargo taşıma işleri organizatörlüğünün hem de kargo taşımacılığının tek bir çatı altında toplandığı işletmeler de söz konusudur. Türkiye için bu yaklaşımın en güzel örneğini MNG Havayolları oluşturmaktadır. MNG Havayolları dünyanın çeşitli bölgelerindeki acenteler ve MNG kargo işletmesi aracılığı ile dünyanın
pek çok noktasına kargo taşımacılığı yapmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Tehlikeli maddeler ve bunların hava yoluyla taşınması için tüm gereklilikler, IATA Tehlikeli Maddeler El Kitabı'nda (DGR, Dangerous Goods Regulations) belirtilmiştir. Doğru cevap D'dir.

Hem dokümantasyon hem de fiziksel olarak bir araya getirilen kargonun ayrıştırılarak, alıcısına teslim edilmek ya da ara noktada transfer edilmek üzere hazır hale getirilmesi işlemi dekonsolidasyon olarak adlandırılmaktadır. Doğru cevap B'dir.

B: Yükün bagaj olduğunu belirleyen koddur. C: Yükün kargo olduğunu belirleyen koddur. M: Yükün posta olduğunu belirleyen koddur. H: ULD ve/veya içerdiği yükün, son varış noktasına transfer edilerek ulaşacağını belirleyen koddur. T: Yükün son varış noktasına birçok noktada (havaalanında) transfer edilerek ulaşacağını belirleyen koddur. Doğru cevap C'dir.

Sıvı içeren ya da tehlikeli maddeler sınıfına girmeyen, ancak içeriği nedeniyle sıvı üretebilen kargolar, ıslak kargo olarak adlandırılmaktadır. Su geçirmez kaplarda bulunan
sıvılar, buz küpleri, paketlenmiş balıklar, kabuklu su ürünleri, ham deri, taze et, dondurulmuş tüm besinler, taze çiçek ve sebzeler ile yumuşak meyveler ve canlı hayvan gibi
bekledikleri yerde nem ve ıslaklık bırakan tüm yükler, ıslak kargo olarak değerlendirilmektedir. Doğru cevap E'dir.

Uçak işleticisinin faaliyetlerini kolaylaştırmak için, havayolu adına gerekli ödemelerin yapılması, uçağın faaliyetleri ile ilgili taraflarla irtibat kurulması ve bilgi verilmesi, gerekli izinlerin alınması gibi hizmetler, temsil hizmeti olarak adlandırılmaktadır. Kısaca bu hizmetlerin, havayolunun uçuş yaptığı herhangi bir havaalanında temsil edilmesi hizmeti olarak da tanımlanması mümkündür. Doğru cevap A'dır.

Kargo–sarı, posta–mavi, şirket postası (company mail)–yeşil, güvenlik gerekçesiyle alınmış eşyalar–gri, kıymetli kargo–turuncudur. Doğru cevap A'dır.

Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği, IATA kurallarına göre kargo göndericisi  kargonun taşınmak üzere hava yolu işletmesine tesliminden önce paketlenmesi ya da ambalajlanması, işaretlenmesi, belgelendirilmesi, adreslenmesi ve etkilenmesi işlemlerini yapmak durumundadır. Uygunluk belgesinin düzenlenerek alıcıya veya gönderiyiciye imzalatılması işlemi ise, tehlikeli maddelerin kargo olarak taşınması durumunda  sıralanan işlemlere ek olarak gerçekleştirilmesi gereken işlemlerden biridir. Doğru cevap C'dir.