YER HİZMETLERİ YÖNETİMİ

Yönetim, belirlenen amaçlara ulaşmak üzere eldeki kaynaklarını planlaması, örgütlemesi, yönlendirmesi ve denetlemesi sürecidir. İşletmeler amaçlarına ulaşabilmek için faaliyetlerini yerine getirirken yönetim işlevlerinden yararlanmaktadırlar. Yöneticiler tarafından gerçekleştirilen bu işlevler/fonksiyonlar sırasıyla planlama, örgütleme, yöneltme, koordinasyon ve denetlemedir. Doğru cevap E'dir.

Üst yönetim stratejik planlar hazırlar, orta kademe yönetim taktik planları ve alt kademe yönetim operasyonel planları hazırlar. Bu planlar birbiriyle uyumlu ve birbirini destekleyici nitelikte olmalıdır. Stratejik planlar tüm organizasyonu kapsayan, temel amaçları ortaya koyan, setördeki yerini belirleyen uzun dönemli planlardır. Doğru cevap A'dır.

Planlama: Planlama, organizasyonun amaçlarına ulaşmak için seçilen politika ve yöntemlerdir. Ne, ne zaman, nerede, nasıl, kim tarafından yapılacağının önceden belirlenme sürecidir. Örgütleme: Organizasyonun maddi ve beşeri kaynaklarını değer yaratacak şekilde bir araya getirmesidir. Yöneltme: Yönetici liderliğinde astların, organizasyon amaçlarına ulaşmak amacıyla motive edilmesidir. Koordinasyon: Organizasyonun amaçlarını gerçekleştirmek üzere tüm kaynaklar ve bölümler arasındaki koordinasyon ve eşgüdümün sağlanmasıdır. Denetleme: Organizasyon amaçlarına ulaşılıp ulaşılmadığının kontrolü için gerçekleştirilen faaliyetler ile önceden belirlenmiş standartların karşılaştırılma sürecidir. Doğru C'dir.

Yer Hizmetleri Koordinatörü: Tüm yer hizmetleri sürecinin emniyetli çalışma uygulamalarını sağlayan hava aracı etrafındaki yer hizmetleriyle ilgili faaliyetleri gözetip denetleyerek yöneten kişidir. Doğru A'dir.

Postabaşı: Uçağa yükleme yapacak olan ekibin liderliğini üstlenen kişidir. İşçi ise havaalanlarında bulunan yer hizmetleri istasyonlarında bölümlerin ihtiyaçları doğrultusunda sezonluk işçi çalıştırılmaktadır. Doğru cevap A'dir.

Yolcu hizmetleri müdürü, kargo müdürü, ramp müdürü ve harekat müdürü İstasyon Baş Müdürlüğü'ne bağlı müdürlerken pazarlama müdürü ise Genel Müdürlüğe bağlı bir müdürdür. Doğru cevap E'dir.

Orta kademe yönetim, tepe yönetiminin belirlediği genel amaçları gerçekleştirmeye yönelik uygulama planları geliştirir. Alt kademe yöneticilerin çalışmalarını koordine eder. Bu grupta yer alan unvanlar arasında bölüm müdürü, daire başkanı, idare
amiri bulunmaktadır. Planlama ve örgütlemede üst yönetime yardımcı olurken bölüm politikalarını belirleyip faaliyet planlarını yapma ve yürütmeden sorumludur. Doğru cevap E'dir.

İletişim becerisi: Organizasyonda belirlenen hedeflere ulaşmak için yazılı ya da sözlü bilgi sağlama becerisidir. Hiyerarşik düzey açısından bu becerinin önemi bir farklılık göstermez, her seviyedeki yöneticiler için çok önemlidir. Yer hizmetleri faaliyetlerinin her seviyede koordineli bir şekilde yürütülebilmesi için hem yazılı hem de sözlü iletişimin yanı sıra uluslararası standartlarla belirlenmiş işaretler de yer almaktadır. Doğru cevap D'dir.

Operasyon Müdürlüğü: Kuruluşun ana faaliyeti olan yer hizmetlerinin planlanması, yürütülmesi ve denetlenmesinden sorumludur. Yer hizmetleri kuruluşu yasal olarak en az üç havaalanında hizmet vermek zorundadır. Bu nedenle, her bir istasyonun faaliyetlerinin işletimi merkezi olarak bu müdürlüğe bağlıdır. İştasyonlarda gerçekleşecek yer hizmetleri faaliyetlerinin koordinasyonu, denetlenmesi, personel ve ekipman eksiklikleri, sorunların analiz edilmesi ve önlem alıcı planların yapılması gerçekleştirilir. Doğru cevap C'dir.

DHMİ Yer Hizmetleri Kuruluşlarının Bulundurması Gerekli En Az Personel ve Teçhizat Listesi ile Uygulama Esasları Talimatı (İŞL.HİZ.YS/YHM/TLM.01)’na göre A, B, C Kategori Havalimanlarında faaliyet gösteren yer hizmetleri kuruluşlarının verdiği hizmet türlerine göre bulundurması gereken en az personel ve techizat belirlenmiştir. Doğru cevap C'dir.

Orta kademe yönetim, tepe yönetiminin belirlediği genel amaçları gerçekleştirmeye yönelik uygulama planları geliştirir. Alt kademe yöneticilerin çalışmalarını koordine eder. Bu grupta yer alan unvanlar arasında bölüm müdürü, daire başkanı, idare amiri bulunmaktadır. Planlama ve örgütlemede üst yönetime yardımcı olurken bölüm politikalarını belirleyip faaliyet planlarını yapma ve yürütmeden sorumludur.

Analitik beceri: Çeşitli sorunların çözümünde ve çözüm önerileri geliştirmede mantıksal ve bilimsel yaklaşımlar ile teknikler kullanabilme yeteneğidir. Organizasyonda üst basamaklara çıkıldıkça önemi artar. Yer hizmetleri faaliyetleri kısa zamanda birçok işin aynı anda yapılmasını gerektirmektedir. Hava şartlarına, insan kaynağına ya da teknolojiye bağlı farklı sorunlar beklenmedik zamanda ortaya çıktığında her kademedeki yönetici bu sorunlara en kısa sürede çözüm üretmek zorunda kalabilmektedir.

Planlama: Planlama, organizasyonun amaçlarına ulaşmak için seçilen politika ve yöntemlerdir. Ne, ne zaman, nerede, nasıl, kim tarafından yapılacağının önceden belirlenme sürecidir.

Planlamadan sonra gelen yönetim işlevidir. Örgütleme, görevlerin ayrılması, bölümlerarası görevlerin gruplandırılması ve bölümlere ihtiyaç duyulan kaynakların tahsisidir. Dinamik bir özelliğe sahiptir. Zamanla insan kaynağı ve kullanılan ekipmanda değişiklik yapma gereği duyulabilmektedir. Örgüt yapısı, örgüte ait işlerin bölündüğü, gruplandırıldığı ve koordine edildiği biçimsel bir çerçevedir. Örgütleme bu yapıyı oluşturma sürecidir. Örgüt tasarımı ise örgüt yapısını değiştirme veya geliştirme faaliyetidir.

Koordinasyon; dikey, yatay ve çapraz koordinasyon olmak üzere üç türdür. Dikey koordinasyon, organizasyonun farklı kademelerinde yer alan birimlerin, ast ve üstlerin arasındaki bağlantıdır. Operasyon müdürü ile operasyon şefi arasındaki bağlantı bu koordinasyona örnek olarak verilebilir. Yatay koordinasyon, organizasyonun aynı birimlerde ve aynı seviyedeki görevlilerinin aralarındaki bağlantıdır. Bu koordinasyonda amirin biçimsel yetkisi ile sağlanan bağlantı yerine aynı seviyede bulunan görevlilerin gönüllü olarak aralarında sağladıkları bağlantıdır. Çapraz koordinasyon, küçük işletmelerde koordinasyon kurmak nisbeten daha kolay iken işletmeler büyüdükçe daha da zorlaşmaktadır. Matriks örgütlenmelerde çapraz koordinasyon sağlamak bir zorunluluktur.

Organizasyonun farklı tanımları yapılmaktadır. Sözgelimi;
• Organizasyon canlı ve dinamik bir varlıktır.
• Organizasyon bir yönetim fonksiyonudur.
• Organizasyon insan-iş-teknoloji faktörlerini biraraya getiren bir sistemdir.
• Organizasyon belirli amaçlar doğrultusunda kişilerin gayretlerini birleştirdikleri yapılandırılmış bir süreçtir.
• Organizasyon bir işletmedeki işleri, mevkileri, işgörenleri ve aralarındaki otorite ve haberleşme ilişkilerini gösteren bir yapıdır.
• Organizasyon kişilerin tek başlarına gerçekleştiremeyecekleri amaçları, başkaları ile biraraya gelerek bir grup halinde bilgi ve yeteneklerini birleştirerek gerçekleştirmelerini sağlayan bir işbölümü ve koordinasyon sistemidir.

"A" şıkkı yönetimin tanımdır.

Organizasyon Yapısını Belirleyen İlkeler

• Amaç birliği

• İşbölümü ve uzmanlık derecesi

• Faaliyetlerin tanımlanması ilkesi

• Kontrol alanı

• Organizasyon yapısındaki kademe sayısı

• Görev ve sorumlulukların açıkça belirlenmesi

• Esneklik

• Bölümlere ayırma

• İletişim

"E" şıkkı yöneticiler tarafından gerçekleştirilen işlevdir.

Operasyon Müdürlüğü: Kuruluşun ana faaliyeti olan yer hizmetlerinin planlanması, yürütülmesi ve denetlenmesinden sorumludur. Yer hizmetleri kuruluşu yasal olarak en az üç havaalanında hizmet vermek zorundadır. Bu nedenle, her bir istasyonun faaliyetlerinin işletimi merkezi olarak bu müdürlüğe bağlıdır. İştasyonlarda gerçekleşecek yer hizmetleri faaliyetlerinin koordinasyonu, denetlenmesi, personel ve ekipman eksiklikleri, sorunların analiz edilmesi ve önlem alıcı planların yapılması gerçekleştirilir.

Yolcu Trafik İşçisi: Yer hizmetleri operasyonlarının geçerli yönetmelikleri ve standartlarına uygun olarak gerçekleştirilmesini sağlamaktan sorumludur. Özel hizmet gerektiren yolcuların transferi ve kontuarda bagaj alım işlemlerine yardımcı olmakla yükümlüdür.

Yük Kontrol ve Haberleşme Sorumlusu: Yer hizmetleri kapsamında; uçak hizmet koordinasyonunun sağlanması, uçuş dökümanlarının hazırlanması ve dağıtımı (Gümrük beyanı, yükleme formu, manifesto, hava raporu, uçuş planı v.b.), yük kontrolünün sağlanması, ağırlık ve denge hesaplarının yapılması ile sorumludur.