YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI

Hidroelektrik Santrallerinin Avantajları:
• Hidroelektrik santraller kaynak olarak yenilenebilir olan suyu kullanırlar.
• Herhangi bir yakıtın yanması söz konusu olmadığından, sera gazı emisyonu yaratmazlar.
• Ülkelerin sahip olduğu kaynaklarla kurulabilirler. Bu nedenle enerjide dışa bağımlılığı azaltır.
• Teknik ömürleri uzundur.
• Çevreye zararlı atık üretmezler.
• Elektriği sabit bir oranda üretebilirler.

Doğru cevap C'dir.

Baraj gövdesi ve gölü akarsuyun depolanması ve su yüksekliğinin sağlanması için kullanılır. Elektrik üretim amacıyla kurulan barajlar depoladıkları suyu yıl boyunca düzenli bir şekilde türbinlere gönderirler. Doğru cevap A'dır.

Su türbinlere farklı yollarla girebilir. Su akışının yönüne göre türbin çeşitleri eksenel, radyal, karışık akış ve çapraz akış olarak dört grupta toplanabilir (Wagner ve Mahtur, 2011). Eksenel akışlı türbinlerde suyun türbin içinde akış doğrultusu türbin mili eksenine paraleldir. Kaplan ve Propeller (Uskur) türbinler bu şekilde çalışır. Radyal akışlı türbinlerde ise, su rotorun dönüş eksenine dik olarak akar. Bu tip türbinlere Pelton türbinler örnek olarak verilebilir. Pratikte pek çok türbinde her iki akış türü de görülebilir. Böyle türbinler karışık akışlı türbinlerdir. Francis türbinleri bu türbinlerin en önemli örneğidir. Bu türbinde, su türbine radyal yönde girer, türbini eksenel olarak terk eder. Çapraz akışlı türbinlerde ise su silindirik rotorun pervanelerine doğru akar. Banki ve Ossberger türbinleri bu gruba örneklerdir. Bu tip türbinler çok küçük güç aralığında (<1 MW) kullanılır. Doğru cevap C'dir.

HES’ler kurulu güçlerine göre;

• Çok küçük (mikro) kapasiteli (<100 kW)

• Küçük (Mini) kapasiteli(100-1000 kW)

• Orta kapasiteli(1000-10000 kW)

• Büyük kapasiteli(>10000 kW) olarak sınıflandırılırlar. Doğru cevap C'dir.

P = ρ.g .Q.H.η/1000 (1.1)
Bu eşitlikte;
P: Güç (kilowatt, kW)
ρ: Suyun yoğunluğu (kg/m3)
Q: Suyun debisi (m3/sn)
H: Suyun düştüğü yükseklik (m)
g: Yer çekimi ivmesi, m/sn2
η: Türbin verimliliği (%)

Doğru cevap D'dir.

Payandalı ağırlık barajları alttan su basıncını azaltmak için geliştirilmişlerdir. Doğru cevap D'dir.

V1/V2=(D2/D1)^2

2/V2=1/4 ise V2=8m/s

Doğru cevap D'dir.

Depolamasız (Nehir tipi) HES’ler su akışını doğrudan kullanan ve çok küçük bir su havuzuna (regülatör) sahip olan veya olmayan daha çok orta ve küçük ölçekli santrallerdir. Doğru cevap B'dir.

Hidrolik türbinlerinde bulunan su türbinlerinde akar suyun enerjisi mekanik enerjiye, jeneratörlerde ise mekanik enerji elektrik
enerjisine dönüştürülür. Doğru cevap B'dir.

Dünyada 2015 yılı itibarıyla kurulu hidroelektrik santrali 936 GW dır. Hidrolik enerji üretiminde 375 GW ile Asya ülkelerinin lider olduğu görülmektedir. Doğru cevap B'dir.