YENİ TÜRK EDEBİYATINA GİRİŞ I - Deneme Sınavı - 10

Doğru cevap E şıkkıdır.

Doğru cevap C şıkkıdır.

Doğru cevap E şıkkıdır.

Doğru cevap D şıkkıdır.

Doğru cevap C şıkkıdır.

Doğru cevap D şıkkıdır.

Doğru cevap B şıkkıdır.

Doğru cevap D şıkkıdır.

Şiirde tür kavramı çeşitlidir; ama burada, temel anlatı kiplerine yer vereceğiz. Bunlar “lirik”, “epik” ve “dramatik”tir. Kuşkusuz bu türlerin alt türleri de vardır. Örneğin; “mistik”, “ironik” ve “romantik” gibi anlatı türleri de “lirik”, “epik” ve “dramatik” başlıkları altında ele alınabilir. Doğru cevap A’dır.

Eliot’a göre bir şiirin türünü belirlemek için şiirde kimin konuştuğu ve bu konuşan kişinin kime hitap ettiği hayati bir önem taşır. Onun bu yorumundan yola çıkarak şunu söyleyebiliriz: Eğer bir şair kendi kendine veya hayalî bir varlıkla konuşuyorsa lirik, bir dinleyici grubuna bir hikâye anlatıyorsa epik, kendisi yerine karakterler yaratıp onları konuşturuyorsa dramatik anlatı modelini kullanıyor demektir. Doğru cevap B’dir.

Doğru cevap A şıkkıdır.

Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın Üç Şehitler Destanı modern epik için uygun bir örnektir. Bu şiiri okuduğumuzda, lirik şiirlerde olduğu gibi şahsi bir dışavurum yerine, bir toplumun geçmişiyle ilgili bir olayın anlatıldığını görürüz. Böylelikle şiirde konuşan ses, bir iç monolog yapmak yerine, anlattıkları tarihî olaylarla kaderleri çizilmiş olan halka hitap eder. Epik şiirlerin diğer bir özelliği yekpare bir anlatıma sahip olmasıdır. Parça parça şiirler hâlinde bile olsa ana olay örgüsü bu şiirleri birbirine koparılamaz bir şekilde bağlar. Bu özelliği Dağlarca’nın epik şiiri, Üç Şehitler Destanı ’nda da görürüz. Doğru cevap D’dir.

Anlatı yapısı ise bir şiirin dokusunu oluşturan ana bileşenlerden oluşur. Bunlar “imaj”, “ses”, “ritim”, “ifade tonu” ve “anlam”dır. Bir şiiri anlamlandırmak bu yapısal ögelerin birbiriyle olan ilişkilerini kavramak demektir. Doğru cevap E’dir.

Hece ölçüsünde dizenin belli bölümlere ayrılmasına durgulanma, bu bölüm yerlerine de durak denir.

Tipografi harflerin grafik özellikleridir. Bazı şairler bu özelliklerden bir anlatım aracı olarak yararlanır. Doğru cevap A’dır.

“Yeni Eleştiri” (New Criticism) 20. yüzyılın ilk yarısında ortaya çıkan ve etkisini günümüze dek sürdüren biçimci bir edebiyat eleştiri ekolüdür. Archibald Macleish’in “Ars Poetica” adlı şiirinde geçen “A poem should not mean / But be” (Şiir [bir şey] kastetmemeli, olmalı) dizesi, modern şiir eleştirisinin önde gelen ekollerinden “Yeni Eleştiri”nin ana ilkelerinden biri olmuştur. Doğru cevap A’dır.

Doğru cevap B şıkkıdır.

Doğru cevap A şıkkıdır.

Metin merkezli eleştirinin mantığı şuna dayanır: Bir edebî metin okurun karşısında âdeta bir nesne gibi durmaktadır. Yazardan, üretildiği çevrenin koşullarından ve okurun şahsi eğilimlerinden bağımsızdır. Ama bu yaklaşımın aşmak zorunda olduğu iki temel sorun vardır. Doğru cevap C’dir.

Eliot’a göre bir şiirin türünü belirlemek için şiirde kimin konuştuğu ve bu konuşan kişinin kime hitap ettiği hayati bir önem taşır. Onun bu yorumundan yola çıkarak şunu söyleyebiliriz: Eğer bir şair kendi kendine veya hayalî bir varlıkla konuşuyorsa lirik, bir dinleyici grubuna bir hikâye anlatıyorsa epik, kendisi yerine karakterler yaratıp onları konuşturuyorsa dramatik anlatı modelini kullanıyor demektir. Doğru cevap D’dir.