YENİ TOPLUMSAL HAREKETLER

Toplumsal hareketler, birçok ülkede daha geniş anlamda siyasal demokratikleşmenin önünde bir engel değil, onun bütünleyici bir parçası olarak eğitim reformlarına yol açmıştır.

Eğitim toplumsal değişme meydana getirebilir ancak bu değişme toplumdaki diğer toplumsal, ekonomik ve politik kurumların aynı anda, aynı istikamette değişiyor olmasına bağlıdır.

Eğitimin tutucu işlevi: Eğitimin görevlerinden biri, toplumun kültürel değerlerini
ve toplumsal davranış örneklerini genç üyelere aktarmaktır. Bu araçlarla toplum, temel
toplumsal uyumu sağlar ve geleneksel yaşam biçimini korur.

Eğitimin yaratıcı işlevi: Modern toplumun aynı zamanda eleştirici ve yaratıcı, yeni buluşlar ve keşifler yapan ve toplumsal değişmeyi başlatacak bireylere gereksinimi
vardır. Değişikliği hazırlamak, eğitimin yaratıcı işlevini oluşturur.

Eğitim süreçlerinde bireyleri toplumsal hareketlere katılmaya yönlendirecek mekanizmalar söz konusudur (Anyon,2005):
• Okullar, mahallelerde ve topluluklarda psikolojik ve fiziki bir merkez niteliğindedir.
• Kaliteli eğitime ulaşabilmek bir sivil haktır.
• Anne-babalar çocuklarının kaliteli eğitim
alması için çaba sarf ederler.
• Öğretmen ve yöneticilerin toplum üyelerine ulaşma, yardım alma ve organize olma
olanakları vardır.

Toplumsal hareketler eğitsel yöntemleri kullanır.

Kadınlar kendi değerleri konusunda aydınlandılar, kendi değerlerini fark ettiler.

İlk yetişkin eğitimi kuramcılarından Eduard Lindeman (1926) daha
yirminci yüzyılın başlarında, toplumsal hareketlerin demokrasinin yaşatılmasındaki önemini vurgulamıştır.

Alan yazında otoritelerin toplumsal hareketlerdeki öğrenmenin farklı biçimlerine ilişkin farklı tanımlamaları olmuştur (Haluza-DeLay, 2007). Tablo 10.1’de görüldüğü üzere Eyerman ve Jamison (1991)
öğrenmeyi kozmolojik, örgütsel ve uygulamaya dönük teknolojik biçiminde tanımlarken, Branagan ve Boughton (2003) özgürleştirici, iletişimsel ve araçsal biçiminde sınıflandırmış, Conway (2004) ise dünyanın
yorumlanması ve praksis biçiminde bir sınıflama yapmıştır. Genel olarak değerlendirildiğinde, toplumsal
hareketlerde, bireylerin kendilerine ve dünyayı algılayışlarına ilişkin değişimlere yol açan öğrenme ile toplumsal hareketteki iletişim ve gerçekleştirilen uygulamalara ilişkin öğrenme temelinde kavramsallaştırmalar yapıldığı görülmektedir.

Blummer, toplumsal hareketlerin karakteristikleri arasında, ideolojiyi daha basit ve anlaşılır kılmayı saymıştır. Bu durum toplumsal hareketlerin pedagojik boyutu olarak tanımlanabilir. Bu pedagojik etkinlikle toplumsal hareketler, kendi bilgilerini ve kendilerine ait daha anlaşılır bir gerçeklik tarafını öğretirler.

“İnsanlar eylem içinde öğrenirler’’ Fooley

Avrupa geleneğinde toplumsal hareketlerin kimlik, öğrenme ve bilgi üretimi rolü ile sosyal hareket içinde öğrenmenin kişisel dönüşüm ve kolektif değişim açısından katalizör işlevine odaklanılmıştır. 1990’ların başlarından bu yana toplumsal hareketlerde öğrenme Gramschi ve Habermas’ın düşünceleri bağlamında irdelenmiştir. Doğru lanıt B'dir.

Toplumsal hareketlerdeki öğrenme süreçleri çok farklı biçim ve niteliklerde ortaya çıkabilir. Öğrenmenin içeriği belirli bir işin nasıl yapıldığıyla ilgili yani teknik olabilir ya da belirli bir durumda insanların birbirleriyle nasıl ilişki kurduğu, temel değerlerinin ne olduğu, iktidara kimin sahip olduğu ve bunu nasıl kullandığıyla ilgili olarak sosyal, kültürel ve siyasal olabilir. Bunun yanı sıra kurslarda, eğitim oturumlarında ve atölyelerde olduğu gibi öğrenme, amaçlı ve yapılandırılmış olabilir ancak öğrenme çoğunlukla informel ve rastlantısal olur. Kişiler yaşadıkları ve çalıştıkları süre boyunca, sürekli öğrenirler. Bu öğrenmelerin çoğu planlanmamış ve çoğu kez örtüktür ancak çok etkilidir. Doğru yanıt D'dir.

Alan yazında otoritelerin toplumsal hareketlerdeki öğrenmenin farklı biçimlerine ilişkin farklı tanımlamaları olmuştur. Buna göre, Eyerman ve Jamison (1991) öğrenmeyi kozmolojik, örgütsel ve uygulamaya dönük teknolojik biçiminde tanımlarken, Branagan ve Boughton (2003) özgürleştirici, iletişimsel ve araçsal biçiminde sınıflandırmış, Conway (2004) ise dünyanın yorumlanması ve praksis biçiminde bir sınıflama yapmıştır. Genel olarak değerlendirildiğinde, toplumsal hareketlerde, bireylerin kendilerine ve dünyayı algılayışlarına ilişkin değişimlere yol açan öğrenme ile toplumsal hareketteki iletişim ve gerçekleştirilen uygulamalara ilişkin öğrenme temelinde kavramsallaştırmalar yapıldığı görülmektedir. Doğru yanıt A'dır.

Blummer, toplumsal hareketlerin karakteristikleri arasında, ideolojiyi daha basit ve anlaşılır kılmayı saymıştır. Bu durum toplumsal hareketlerin pedagojik boyutu olarak tanımlanabilir. Bu pedagojik etkinlikle toplumsal hareketler, kendi bilgilerini ve kendilerine ait daha anlaşılır bir gerçeklik tarafını öğretirler. Doğru yanıt C'dir.

William Godwin ve Fran-cisko Ferrer ve Ivan Illich gibi radikal eğitimciler siyasal ve toplumsal sistemin buyrukları karşısında itaatkâr ve otoriter olmayan bireyler yaratacak bir eğitim sürecini savunmuşlardır. Doğru yanıt B'dir.

Toplumsal hareketler, birçok ülkede daha geniş anlamda siyasal demokratikleşmenin bütünleyici bir parçası olarak eğitim reformlarına yol açmıştır. Örneğin Brezilya’da The Movimento Sem Terra (Topraksız İnsanlar) Hareketi sürekli göç edenler için hareketli okulları geliştirerek “eğitimin yapılacağı yer” konusunu etkinliklerinin merkezi haline getirmiştir. Doğru yanıt D'dir.

Eski toplumsal hareketlere bakılacak olursa, modernizmin ürünü olan koşullarda biçimlenen toplumsal hareketlerden, işçi hareketi, feminist hareket, insan hakları hareketi, barış ve adalet hareketleri ile ekonomik, toplumsal ve siyasal kurtuluş mücadeleleri gibi felsefi kökeni modernizm projesi olan eski hareketlerin eğitimdeki yansımalarının en önde geleni John Dewey’in ilerlemeci eğitim hareketidir. Doğru yanıt D'dir.

Red Power Hareketi kapsamında, yaşamlarını kendi etnik dokuları çerçevesinde sürdürmeyi amaçlayan Kızılderililer için kendilerinin yönettikleri alternatif okullar açılmıştır. Doğru yanıt C'dir.