YENİ TOPLUMSAL HAREKETLER - Deneme Sınavı - 4

Holst’a göre eğitimciler
toplumsal hareketler yoluyla öğrenme konusunu üç nedenle göz ardı etmektedir:
a) Toplumsal hareketler eğitsel olmaktan çok
politik süreçler olarak görülmektedir.
b) Eğitim araştırmaları gündelik hayatta oluşan
informel öğrenmeyi görmezden gelmektedir.
c) Yetişkin eğitimindeki profesyonelleşme ve iş yerinde eğitim gibi trendler araştırmacıları sınırlandırmaktadır.

Genel olarak değerlendirildiğinde eğitim ve toplumsal hareketler arasındaki etkileşimin belirgin özellikleri şöyle sıralanabilir:
a) Eğitim toplumsal hareketlerin oluşmasında
etkilidir.

b) Toplumsal hareketler eğitime konu olacak yeni bilgileri üretir.

c) Toplumsal hareketler, eğitsel amaçlarla eğitim kurumlarının bütün paydaşlarını harekete geçirir.

d) Eğitsel değişmeler toplumsal hareketler aracılığıyla gerçekleşir.

e) Demokratikleşme süreçleri ve bilinçli vatandaşlar toplumsal hareketlere katılımı güçlendirir.

f) Toplumsal hareketler eğitsel yöntemleri kullanır.

g) Katılımcılar toplumsal hareketlerin bünyesinde öğrenirler.

h) Eğitim toplumsal hareketi birçok açıdan zenginleştirir ve güçlendirir.

Modern toplumun aynı zamanda eleştirici ve yaratıcı, yeni buluşlar ve keşifler yapan ve toplumsal değişmeyi başlatacak bireylere gereksinimi vardır. Değişikliği hazırlamak, eğitimin yaratıcı işlevini oluşturur.

Toplumsal hareketlerdeki eğitim etkinliklerinin hedef kitlesinde, küreselleşmeden olumsuz etkilenen engelliler, işsizler, kadınlar, sendikacılar, çevreciler, yoksullar,
mahalle eylemcileri ve yerli halklar yer almaktadır.

William Godwin ve Francisko Ferrer ve Ivan Illich gibi radikal eğitimciler
siyasal ve toplumsal sistemin buyrukları karşısında itaatkar ve otoriter olmayan bireyler yaratacak bir eğitim sürecini savunmuşlardır

Eğitim ile toplumsal değişme arasındaki ilişkileri açıklayan dört temel görüşler şunlardır:

Yeniden oluşumcu ve modernist görüş

Tutucu ya da çatışmacı görüş

Eğitimi egemen sınıfların kendi çıkarlarına hizmet eden ve onları koruyan bir araç olarak görenler

Eğitim yoluyla toplumun istenen ya da planlanan yönde değiştirilmesinin de mümkün olduğunu savunan görüş

Finger yetişkin eğitimini modernite kriziyle bağlantılandırmıştır.

Eyerman ile Jamison öğrenmeyi kozmolojik biçimde tanımlar.

1971’de ortaya çıkan San Fransisko Kadınlar Hareketi, cinsiyetçiliği ve Ortodoks eğitim yöntemlerini aşmayı hedeflemiş, kadınların ezilmelerine ve sömürülmelerine karşı kendi okullarını açmaya karar vermiştir.

Brezilya’da The Movimento Sem Terra (Topraksız İnsanlar) Hareketi
sürekli göç edenler için hareketli okulları geliştirerek “eğitimin yapılacağı
yer” konusunu etkinliklerinin merkezi haline getirmiştir

Toplumsal hareketler bağlamında düşünüldüğünde eğitime ilişkin en belirgin özellik, toplumsal değişme ve eğitim arasındaki ilişkidir denilebilir. Eğitimin toplumsal değişmenin aracısı olduğu konusunda geniş bir kabul söz konusudur. Doğru cevap B seçeneğidir.

Tutucu ya da çatışmacı görüşe göre ise eğitim var olan toplumsal, ekonomik ve politik düzenin bir parçasıdır. Eğitim kurumları var olan toplumsal, ekonomik ve politik yapı ile ilişkilerden bağımsız hareket edemez, mevcut sistem ve ilişkileri koruyarak yeniden üretilir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Eğitim ve toplumsal hareketler arasında olumsuz bir ilişkiden de söz edilebilir. Burada esas olan, dünya ölçeğinde egemen toplumsal-siyasal koşullara uygun biçimde, küresel kapitalizm doğrultusunda desenlenen eğitimin toplumsal hareketlere kaynaklık etme niteliğinin olumsuz etkilenmesidir. Öğrencilerin toplumsal bir yatırım olarak değil aksine “tüketici”, eğitimin ise yeni bir pazarın güvence altına alınması için bir fırsat olarak görülmesi, eğitimin bazı yapısal özelliklerinden feragat edilmesine yol açmaktadır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Toplumsal hareketler siyasi amaçlarla değil eğitsel amaçlarla eğitim kurumlarının bütün paydaşlarını harekete geçirir. Bu doğrultuda doğru cevap D seçeneğidir.

Eyerman ve Jamison (1991) öğrenmeyi kozmolojik, örgütsel ve uygulamaya dönük teknolojik biçiminde tanımlarken, Branagan ve Boughton (2003) özgürleştirici, iletişimsel ve araçsal biçiminde sınıflandırmış, Conway (2004) ise dünyanın yorumlanması ve praksis biçiminde bir sınıflama yapmıştır. Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.

Soruda bahsedilen bu hareketlerin en önemli özelliği, eğitim alanında bir değişim gerçekleştirme ya da kimi zaman eğitimsel bir değişimi engelleme amacını taşımalarıdır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Eski hareketlerin eğitimdeki yansımalarının en önde geleni John Dewey’in ilerlemeci eğitim hareketidir. Yine bu yansımalar arasında yetişkin eğitimi kapsamındaki iş eğitimi hareketi, çiftçi hareketi ve Avrupa halk üniversiteleri hareketleri sayılabilir. Bu hareketlerin ortak özellikleri eğitim yoluyla siyasal kurtuluş idealidir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Blummer, toplumsal hareketlerin karakteristikleri arasında, ideolojiyi daha basit ve anlaşılır kılmayı saymıştır. Bu durum toplumsal hareketlerin pedagojik boyutu olarak tanımlanabilir. Bu pedagojik etkinlikle toplumsal hareketler, kendi bilgilerini ve kendilerine ait daha anlaşılır bir gerçeklik tarafını öğretirler. Doğru cevap A seçeneğidir.

Bireyler açısından bakıldığında bir toplumsal harekette öğrenme iki boyutta ele alınabilir. Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.

Eğitimin tutucu işlevi dâhilinde eğitimin görevlerinden biri, toplumun kültürel değerlerini ve toplumsal davranış örneklerini genç üyelere aktarmaktır. Bu araçlarla toplum, temel toplumsal uyumu sağlar ve geleneksel yaşam biçimini korur. Doğru cevap E seçeneğidir.