YENİ TEKNOLOJİLER VE ÇALIŞMA HAYATI

Polanyi ve Nonaka’ya göre bilgi; “örtük” ve “açık” bilgi olarak iki farklı biçimde olabilir. Açık bilgi; kitap, kaynak, belge, rapor ve veri tabanlarında işlenip kaydedilerek aktarılabilen bilgidir. Örtük bilgi ise çalışanların beyninde uzmanlık bilgisi olarak var olan bilgidir. Zımni bilgi olarak da adlandırılan örtük bilgi (tacit knowledge) insanlar tarafından açık bilgiye dö- nüştürülebilir.

Bilgi toplumu; “enformasyon ve bilişim altyapı donanımlı ve insan merkezli sosyal ağ örgütlenmesi içinde, bilişsel bilginin yoğun kullanımı ile teknolojik, ekonomik, politik, sosyal ve kültürel sistem, yapı ve süreçlerin; küresel, ulusal ve yerel ölçekte interaktif etkileşimli olarak şekillenip örgütlendiği toplum biçimleridir” tanımlaması yapılabilir.

Sanayi toplumu, Rönesans, Reform ve Aydınlanma Çağı’nın birikimleri içinde şekillenen yeni düşünce ve bilgi birikimlerinin sonucu olarak şekillenen bir paradigmal kayma ile geleneksel düşünceden mekanik düşünceye geçiş yapmıştır.

Atomik ve moleküler ölçekte işleyiş ve etkileşimi konu olan nano-teknolojilerin, bugünkü algılarımızın ötesinde yeni madde ve malzeme üretmesi gündeme gelecektir. Zira doğanın temel taşları olan atom ve moleküllerin yapı ve bileşimini değiştirebilmek, hiç tanımadığımız madde ve malzemelerin üretimine fırsat tanıdığı gibi, bunların istendiği kadar bolca ucuza kitlevi üretimine fırsat vermesiyle insanlığın yaşamını ve uygarlığı daha köklü biçimde değiştirecektir. Böylece bilgi toplumunun ikinci dönemi olan “Nanotik Teknoloji ve Ekonomi” ile “Nanotik Uygarlık” aşamasına geçilmiş olacaktır.

Toplumsal sistemler, uzun evrim süreci içinde insanların temel ihtiyaçlarını gidermeye yönelik işlevleri için yapılanmıştır. Bu bağlamda; • İnsanın varlığını sürdürebilmesi için ihtiyaç duyduğu mal ve hizmetlerin; üretim tüketim ve dağıtım ihtiyacını karşılamak üzere örgütlenişi ekonomik sistemi, • İnsanların ve insan gruplarının birbiriyle dayanışma içinde yaşama ihtiyaçlarını sağlamaya yönelik örgütlenişi sosyal sistemi, • Bir araya gelmiş insanların ortak amaçlarını ve yönetim ihtiyaçlarını karşılamak üzere gerçekleştirilen örgütlenmeler politik sistemi, • İnsanların ruhsal ve psikolojik ihtiyaçlarını karşılayan yaşam unsurlarını korumaya yönelik duygusal kurumlaşmaları kültürel sistemi, • İnsanın doğaya egemen olmaya yönelik bilgi birikimini formatlayıp sistemleştirme ihtiyacı teknolojik sistemi şekillendirmiştir.

Bilgi toplumunda gündeme gelen ekonomik yapılanmanın, yani bilgi ekonomisinin özellikleri genellikle aşağıdaki gibi sıralanabilir: • Bilgi ekonomisi, bilginin temel üretim faktörü olduğu bir ekonomidir. • Bilgi ekonomisinin teknolojik temeli dijital bir işleyişe dayanmaktadır. • Bilgi ekonomisi ağ yapılanmasına dayalı bir organizasyona sahiptir. • Bilgi ekonomisi, ulusal sınırları aşan, küresel bir işleyişe dayanır; Ancak yerel bağlantıyla işbirliği içindedir. • Bilgi ekonomisinde fizikî varlıklar sanal varlıklara dönüşmektedir. • Bilgi ekonomisi, ağa katılan çok sayıda birimin ağda biraya gelmesi ile şekillenen moleküler bir işleyişe sahiptir. • Bilgi ekonomisi aracıları ortadan kaldırarak aracısız bir ekonomi olmuştur. • Bilgi ekonomisi bir yandan molekülleşirken, diğer yandan farklı endüstrilerin bütünleşmesi ile kümelenme ile bütünleşen bir ekonomidir. • Bilgi ekonomisi, üretici ve tüketiciyi birleştiren ve bütünleştiren bir ekonomidir. • Bilgi ekonomisi hız ekonomisidir. • Bilgi ekonomisi yeniliklerin sürüklediği, yenilik güdümlü bir ekonomidir. • Bilgi ekonomisi, bazı eski sorunları çözerken, bu kez kendine özgü yeni sorunlar (örneğin teknolojik işsizlik) üreten bir ekonomidir.

Sosyal uzlaşma, sosyal zıtlıkları çözme veya yumuşatarak barış amacına hizmet eden ana yöntemdir.

Bilgi Toplumu yeralan yenilikçi teknoloji öğeleri:

Organik Teknolojiler (bilgisayar genetik, nano teknoloji),

Zihinsel emeğin ikamesi,

Bilgi üretme gücü (optimum hareketseçim kapasitesinde artış)

Yenilenebilir kaynaklar (bioteknoloji, nano ürünler)

Faydalı mallar ve hizmetler Modern fabrika (makine, ekipman), Kurmak-monte etmek ve birbiriyle değiştirebilir parçalar, Yeni dünya, koloniler, tüketici satın alma gücü, İmalat sanayileri (makine, kimya), Birincil, ikincil ve üçüncül endüstriler, Meta ekonomisi (işbölümü, üretim ve tüketimin ayrılması), Fiyat ilkesi (arz ve talebin dengesi), Şirket (özel şirket, kamu şirketi, üçüncü sektör), Sermayenin özel mülkiyeti, serbest rekabet, kâr maksimizasyonu, Sınıflı toplum ve merkezi örgütlenme, Gayrisafi ulusal refah, Parlamenter demokrasi, İşçi hareketleri, grevler, İşsizlik, savaş, faşizm, Yüksek kitlevi tüketim