YENİ TEKNOLOJİLER VE ÇALIŞMA HAYATI - Deneme Sınavı - 12

Sayısal esneklik, piyasada değişen ekonomik ve teknolojik şartlar ile talep miktarına göre işgücü miktarı veya çalışılması gereken saatlerin düzeyinde ayarlama yapabilme yeteneğidir. Doğru cevap, B'dir.

Kısmi süreli çalışma, normal çalışma süresinden daha az sürelerde çalışılan, düzenli ve isteğe bağlı bir çalışma şeklidir. Doğru cevap, A'dır.

Seçici kırıcılık, makine kırıcılığının doğrudan bir teknoloji düşmanlığı olmadığını seçici kırıcılık biçimleri yansıtmaktadır.

Doğru cevap A seçeneğidir.

Makine kırıcılığının ikinci biçimi ise, işçi sınıfının, özellikle işgücü tasarrufu yapan, Sanayi Devrimi’nin yeni makinelerine yönelik doğrudan düşmanlığıdır. Hobsbawm’ın bu yıkıcılık üzerine yaptığı üç gözlem şu şekildedir:

1. Tahmin edildiği gibi bu düşmanlık ne gelişigüzel ne de doğrudan belliydi,

2. Bölgesel ve sektörel bazı istisnalar dışında pratik etkileri azdı,

3. Yalnızca işçilerle sınırlanmış değildi, imalatçıları da kapsayan halk tarafın­dan ortak paylaşılan düşüncelerdi.

Doğru cevap E seçeneğidir.

Yaygınlaşan makine kırıcılığının yoğunlaştığı yörelerde Thompson’a göre üç meslek Luddizm ile yakından bağlantılıydı:

1. Kırpıcılar,
2. Pamuklu dokumacılar,
3. Makineli örücüler.
Bu üç mesleğin içinde kalifiye ve ayrıcalıklı çalışanlar olan kırpıcılar, ‘halkın

hayalindeki Luddistlere en yakın düşenler’ olmakla beraber, hepsinin ortak özelliği ‘zanaata ilişkin gelenekleri eski ve statüleri gerilemekte olan, dışarı iş yapan kişiler’ olmalarıydı.

Doğru cevap A seçeneğidir.

1830’lu yıllarda kendini gösteren olaylar ma­ kine kırıcılığının farklı biçimlerinin ortaya çıktığı bir dönemdir. Luddist yöntemle­rin kullanıldığı bu olaylarda, ‘kundakçılık, tehdit mektupları, kışkırtıcı el ilanları ve posterlerin dağıtımı, soygunculuk, ücret toplantıları, ustabaşı, papaz ve mülk sahiplerine saldırılar düzenlenmesi gibi çeşitli olaylar gözlenmiştir.

Luddizm kısıtlı bir coğrafyada ve kısıtlı bir zamanda dokumacılığın belli süreçlerinde ticareti, işleri ve ücretleri tahrip eden makinele­ re karşı yürütülen bir hareket olmakla beraber geniş anlamıyla, yeni makineler yüzünden çalışanların belli kesimlerinin yaşam standardının düşmesi durumu­ na ilişkin yayılan bir hoşnutsuzluğun ifadesiydi.

Doğru cevap D seçeneğidir.

Teknolojik ilerleme toplumsal hayatı kolaylaştırmadan çok, doğayı ve insanlığı de­ netleme güdüsüne dönüşmüş ve tüm bir insanlığı tehdit edecek duruma gelmiştir. Savaş ve enerji alanlarında çevreyi çok kısa sürede yıkıma götürebilecek teknolojiler gibi ekolojik sistemi bozan kimyasal teknolojiler doğayı ve onun bir parçası olan in­ sanlığı kırılgan bir geleceğe sürüklemektedir. 1990’larda bu tehdidin uzantısı olan bir karşı çıkış olarak Yeni-­Luddizm hareketi üç ilke üzerinden tanımlanabilir:

1. Yeni­-Luddizm doğrudan teknoloji karşıtlığı değildir. 

2. Bütün teknolojiler politiktir.

3. Teknolojiler konusundaki kişisel kanaatler tehlikeli derecede kısıtlıdır.

Doğru cevap D seçeneğidir.

Kolektif eylem ortak bir çıkar için topluluğun beraber hareket etmesi olarak tanımlanabilir.

Doğru cevap C seçeneğidir.

İş paylaşımında önemli olan, iş paylaşanlar arasında iyi iletişim kurulması, birbirlerine güvenlerinin tam olması ve işin görülmesi esnasında tekrarlardan kaçınılmasıdır. Doğru cevap, C'dir.

Çağrı Üzerine Çalışma, önceden yapılan bir hizmet akdi uyarınca, işçinin işveren tarafından çağrıldığında işyerine gelerek çalışmasıdır. Doğru cevap, C'dir.

Kolektivizmde eski paradigmada temalar; ekonomik büyüme ve dağılım; askerî ve toplumsal güvenlik, toplumsal kontrol iken Yeni paradigmada ise, barışın, çevrenin ve insan haklarının korunmasıdır.

Doğru cevap B seçeneğidir.

Tele çalışmanın ilk örneği, 1969 yılında Washington Post Gazetesi’nde yayımlanan bir makaleye dayanmaktadır. Doğru cevap, E'dir.

İnternet Öncesi Üyelikte örgüt içi demokrasi "Seçilmiş Liderler ve Bürokrasi"den oluşurken, 

İnternet Sonrası Üyelikte Örgü İçi Demokrasiyi, Desantralizasyon ve İnternet Oylamaları belirler.

Doğru cevap E seçeneğidir.

1990’lardan bu yana önemli değişmelere uğramıştır. 1990’larda yeni çalışma biçimlerinin yaygınlaşması ile işçilerle işverenler arasındaki 20. yüzyılın sosyal sözleşmesi de değişmeye başlamıştır. İşçinin çok çalışması, yüksek performansı ve işletmeye bağlılığı karşılığında; iş güvencesi, adil işlem ve yüksek bir statü ile ödüllendirilmesi şeklinde karşılık bulan iş sözleşmeleri esnemeye başlamıştır. Bu deği- şimin ortaya çıkmasında, 1980’lerde işsizliğin artmaya başlaması ile işçi kesiminin güç kaybederken işverenlerin güçlenmesinin payı büyüktür.

Doğru cevap E seçeneğidir.

Sanayi ötesi toplumda yaşanan dönüşüm ile “ücretli işgücü” oranının da gerilediği görülmektedir. “İşin Geleceği” çalışmasında Handy, çalışma hayatındaki değişimleri şu maddelerle açıklıyor:

• Tam istihdam toplumu, kısmi istihdamın bir parçası oldu,
• El/kol işçileri, işin temeli olarak bilgi ile yer değiştiriyor,
• Endüstri geriliyor ve hizmetler büyüyor,
• Hiyerarşiler ve bürokrasiler, ağlar ve ortaklıklarla yer değiştiriyor,
• Tek bir örgüt içindeki kariyer, kariyerdeki değişme ve iş mobilitesi ile yer değiştiriyor,
• İstihdam-sonrası hayatın üçüncü aşaması, giderek daha çok önemli hâle geliyor,
• İş yerindeki ve evdeki roller artık fazla rijid değil,
• İş hem ülke içinde, hem de dışında güneye kayıyor.

Doğru cevap B seçeneğidir.

Yeni teknolojilerin yeni iş alanları açacağı, işlerin ve aynı zamanda çalışma hayatının kalitesinin artacağı anlamına gelmektedir. 

Yeni teknolojilerin istihdama etkilerinden bir tanesi iş yaratma kapasitesidir. Yani yeni teknolojilerle birlikte istihdam artışının görülmesidir. İyimser bakış açısı olarak da ele alınan bu durum, yeni teknolojilerinin yeni iş alanları açacağı, işlerin ve aynı zamanda çalışma hayatının kalitesinin artacağı iddiasını paylaşmaktadır.

Doğru cevap D seçeneğidir.

Yeni teknolojilerin istihdam açısından olumsuz etkisini savunan kötümserlere göre, üç temel ölçütten bahsetmek mümkündür. Birincisi, yeni teknolojiler, daha önceki teknolojilerden farklı olarak tüm sektörleri, iş çeşitlerini ve işçileri etkilemektedir. İkinci olarak, yeni teknolojiler, daha önceki teknolojilerden farklı olarak çok daha hızlı yayılma eğilimi taşımaktadır. Üçüncü olarak, yeni teknolojiler, işlerin daha mobil olmasına neden olmakta bu nedenle bazı hizmetlerin daha düşük ücretlerle başka ülkelerde (bilişim teknolojileri yardımıyla) gerçekleştirilebildiği görülmektedir.

Doğru cevap E seçeneğidir.

Yeni teknolojiler ile birlikte yeni iş alanları açılmış ve yeni meslek grupları ortaya çıkmıştır. 

Yeni Teknolojilerin Ortaya Çıkardığı Mesleklerden biri de "sosyal medya uzmanlığı"dır.

Doğru cevap D seçeneğidir.

Esneklik, çalışma yaşamı kurallarının çalışılan zaman, istihdam biçimleri, üretim sistemleri açısından yumuşatılması şeklinde tanımlanabilir.

Esneklik, yeni üretim/ yönetim tekniklerinin uygulanmasında ve işletmelerin artan rekabet koşullarında başarılı olmasının sağlanmasında, temel faktör olarak ele alınmaktadır.

Doğru cevap C seçeneğidir.

Bireyin çalışma koşullarını kendisinin belirleme özgürlüğüne sahip olduğu bir çalışma türü, esnek çalışmadır.

Doğru cevap D seçeneğidir.