Aof Panel

Soru 1

Tarih boyunca çok sayıda yazar ve araştırmacı dünyanın geleceğiyle ilgili tahminlerde bulunmuştur. 19. yüz yılın sonunda bilim kurgu edebiyatı doğmuştur. Aşağıdakilerden hangisi bu edebiyatı temsil etmektedir?

Soru 2

Sanal gerçeklik içerisine daldırma (ya da batırma) kavramı fiziksel olmayan bir ortamda fiziksel olarak bulunmayı tarif etmektedir. Böylece sürükleyici, içine çeken bir sanal ortamda bulunulmuş olur. Tam bir daldırma (immersion) duygusu oluşturabilmek amacıyla görme, duyma, dokunma, koklama ve tatma şeklindeki beş temel duyunun sanal ortamda fiziksel ortamda olduğu kalitede oluşturulabilmesi gerekmektedir. Böyle bir ortam panoramik üç boyutlu görüntüleme, çevresel ses akustiği, dokunma hissi ve kuvvet geri beslemesi, koku kopyalama özelliği ve tat kopyalama özelliği içermelidir. Oluşturulan sanal görüntü sadece baş hareketlerine göre değil başka hareketlere göre de kaydırılabilmelidir. Bunu sağlayan aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 3

Yapay zekânın geleneksel uygulama alanlarından bir olan çeviri sistemlerinde 2000’li yıllarda bilgi işlem gücünün artması, istatistiksel makine çevirisine yönelik yeni geliştirilen algoritmalar ve bulut ortamında binlerce bilgisayarın bu işe koşulabilmesi nedeniyle önemli performans artışı yaşanmıştır. Tanınmış bir çeviri sistemi olan Google Translate Eylül 2016 ayı itibariyle çeşitli düzeylerde kaç farklı dilde çeviri yapabilmektedir?

Soru 4

Gelecekte sağlıklı bireyler de sağlık durumlarını yakından gözlemek ve hastalıklar için erken uyarıdan yararlanmak amacıyla vücutlarında çok sayıda algılayıcı taşımaya gönüllü olacaklardır. Bu algılayıcılardan gelen veriler elde taşınabilen ya da bileğe takılan bir cihaz tarafından bir araya getirilerek işlenecek ve bireye sağlık durumu hakkında uyarıda bulunabilecektir. Böyle bir sistem kalp atışını gözlemek için hangi algılayıcıyı gözler?

Soru 5

Gelecekte sağlıklı bireyler de sağlık durumlarını yakından gözlemek ve hastalıklar için erken uyarıdan yararlanmak amacıyla vücutlarında çok sayıda algılayıcı taşımaya gönüllü olacaklardır. Bu algılayıcılardan gelen veriler elde taşınabilen ya da bileğe takılan bir cihaz tarafından bir araya getirilerek işlenecek ve bireye sağlık durumu hakkında uyarıda bulunabilecektir. Böyle bir sistem solunum hızı ve kan basıncını hangi algılayıcı ile ölçer?

Soru 6

Yaşam günlüğü (lifeloggini) bireyin yaşamına ait enformasyonu sürekli biçimde kendiliğinden yakalayan ve bireyin erişebileceği biçimde kaydeden sistemlere verilen genel bir isimdir. 1980’lerde Steve Mann’ın giyilebilir kamerayı geliştirmesiyle başlayan yaşam günlüğü uygulamalarında yaşam deneyimi verileri, bireyin üzerinde taşıdığı ya da çevresinde bulunan algılayıcılardan, bireyin bir müdahalesi olmadan sürekli biçimde elde edilir. Yaşam günlüğü verilerinin kaynakları adım sayan, mesafe ölçen, uyku süresi ve kalitesini izleyen bileklikler ve saatler olan yaşam günlüğü uygulaması aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 7

Yapay zekâ tarihinde insanların zeki ajanlarla (yapay zekâ programlarıyla) iletişiminde dönüm noktası 1964 yılında geliştirilen bir psikoterapist uzman sistemi olmuştur. Bu sistemin adı aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 8

Gelecekte beyinler arası doğrudan iletişim sağlayacak olan uygulamalara günümüzde ne ad verilmektedir?

Çözüm Açıklaması

Retinal İmplant: Bir gözlükteki görüntü algılayıcısı ile sürekli biçimde yakalanan 10x10 pikselden oluşan görüntü beynin görmeden sorumlu bölgesine bir çip yardımıyla iletilerek tümüyle kör hastaların son derece bulanıkta olsa görmeleri sağlanabilmektedir. Retinal implant adı verilen bu teknolojiyle beyin bir süre sonra nöronal plastisite özelliğinden yararlanarak, bu küçük duyarlılığa sahip pencereden görmeyi öğrenebilmektedir. Transkranyal Manyetik Uyarım (TMS) adı verilen cihaz manyetik enerji patlamaları oluşturarak beyindeki belirli bölgelerin faaliyetini geçici olarak durdurmak amacıyla kullanılmaktadır. Derin beyin uyarımı (DBU) adı verilen teknikle beyin hasarlı hastalarda beynin derinliklerine yerleştirilen tüy inceliğindeki sondalarla beyne daha karmaşık uyarılar verilmesi sağlanabilmektedir. Bireyin dış dünya ile etkileşimini ele geçiren kişisel yapay zekâ ile başlangıçta konuşarak kurulan iletişim zamanla yerini zihinsel iletişime bırakacaktır. Bu gelişmenin gelecekte varacağı noktada insan zekâsıyla yapay zekânın birlikteliği doğacaktır. Günümüzde bu olasılıklar “insan-makine ortakyaşamı (human-machine symbiosis)” ve “insan-bilgisayar ortakyaşamı (human-computer symbiosis)” gibi bilim alanları altında araştırılmaktadır. Sentetik Telepati:Yakın zamanda bir farenin beynine yapay bir anı yerleştirilebilmiştir. Derin beyin uyarımı yoluyla beyne dış ortamdan bilgi yüklenmesinin sağlayacağı olanaklar sınırsızdır. Bu teknolojinin beyin okuma teknolojisiyle birlikte kullanımı durumunda insan beyninin vücut dışındaki cihazlarla ve dolayısıyla diğer beyinlerle iki yönlü iletişim kurması mümkün olacaktır. Bu teknolojilerin gelecek 30-40 yıl içerisinde daha da gelişmesiyle, beyin içerisine beynin uyarılması ve okunmasını sağlayacak implantlar yerleştirilerek, düşüncelerin beyinden beyin dışına ya da dışarıdan beyine mesajlar şeklinde iletilmesi mümkün olabilecektir. Gelecekte beyinler arası doğrudan iletişim sağlayacak olan bu uygulamalar günümüzde sentetik telepati olarak adlandırılmaktadır.

Soru 9

Günümüzde filtrelenmemiş enformasyonun tsunamisi altında kalan bireylerde beyin hangi işlevi etkin biçimde yerine getirememektedir?

Soru 10

Beynin, çok gelişmiş bir yapay zekâ ile sürekli olarak iki yönlü iletişimde olmasıyla insan zihninin daha önce olmadığı kadar güçlendirilmesi sağlanabilir. Fakat bu gelişmenin olumsuz bir yanı da bulunmaktadır. İnsan beyni nöronal plastisite özelliğinden dolayı yeni becerileri kazanmaya çok yatkın olmakla beraber kullanmadığı becerileri de kolaylıkla unutabilmektedir. Bu durum aşağıdaki hangi durumda kendini göstermemektedir?

Soru 11

Aşağıdakilerden hangisi bilim kurgu edebiyatının temel iddiasıdır?

Soru 12

Aşağıdakilerden hangisi Michio Kaku tarafından savunulan teknolojinin geçirdiği dört evreden biri değildir?

Soru 13

Aşağıdakilerden hangisi iletişim teknolojileri alanındaki buluş ve yeniliklerin geliştirdiği etkileşim olanakları arasında yer almamaktadır?

Soru 14

Aşağıdakilerden hangisi holografik görüntüleme teknolojisinin katkı sağladığı gerçeklik değildir?

Soru 15

Aşağıdakilerden hangisi kavisli televizyonların üretimiyle tanınan ancak teknolojinin gelişmesiyle bükülebilir ve katlanabilir esnek, ışığı geçirebilen ya da yansıtabilen ekranlara dönüşen teknoloji ürününün kısaltılmış adıdır?

Soru 16

Aşağıdakilerden hangisi giyilebilir cihazlarda yaygın kullanılan algılayıcılar arasında yer almaz?

Soru 17

Haptik teknolojilerin tanımı aşağıdakilerden hangi teknolojik evrimle ilgilidir?

Soru 18

Aşağıdakilerden hangisi içine dalınabilen sanal gerçeklik uygulamasında harekete geçirilen duyu ortamının yanlış tanımıdır?

Soru 19

Aşağıdakilerden hangisi akıllı yaşam ortamlarının geliştirilmesine yönelik teknolojilerden biri değildir?

Soru 20

Aşağıdakilerden hangisi QuestVisual firmasının arttırılmış gerçeklik yazılımını kullanarak geliştirdiği Word Lens isimli bir akıllı telefon uygulamasının sunduğu anında çeviri hizmetinin kapsadığı dil seçeneğidir?

YENİ İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ