YATIRIMCI İLİŞKİLERİ YÖNETİMİ

İngiltere’de kurumsal yönetimin gelişimi aşama aşama olmuştur. Öncelikle 1992 yılında Cadbury Raporu, 1995 yılında Greenbury Komitesi Raporu, 1998 yılında da Hampel Raporu ve yine 1998 yılında Birleştirilmiş Kurallar yayımlanmıştır.

Kurumsal yönetim uygulamaları ile birtakım hedeflere ulaşılması beklenir. Bu hedefler;
• Şirket üst yönetiminin sahip olduğu güç ve yetkilerin keyfi kullanımının engellenmesi,
• Yatırımcının haklarının korunması,
• Şirket pay sahiplerinin adil ve eşit muameleye tabi tutulmasının sağlanması,
• Şirketle doğrudan ilişki içinde bulunan menfaat sahiplerinin haklarının korunması ve güvence altına alınması,
• Şirket faaliyetleri ve finansal durumu ile ilgili olarak kamuoyunun aydınlatılması, şeffaflığın sağlanması, bu çerçevede pay senetleri borsada işlem gören şirketlerin şeffaf olması ve kurumsal yatırımcılar ve diğer paydaşlar için önem taşıyan bilgiyi zamanında, eksiksiz kamuoyuna açıklamaları,

• Yönetim Kurulu’nun sorumluluklarının açık olarak belirlenmesi,
• Şirket üst yönetiminin karar ve eylemleri dolayısıyla hissedarlara ve diğer paydaşlara hesap verme yükümlülüğünün sağlanması,
• Vekâlet maliyetlerinin azaltılması,
• Şirket kazancının pay sahiplerine ve daha genel olarak tüm menfaat sahiplerine hakları oranında geri dönüşümünün sağlanması,
• Büyük hissedarların azınlık hisselerine el koyma tehlikesinin önüne geçilmesi,
• Uzun vadeli yatırım yapan kurumsal yatırımcılar açısından güven tesis edilmesi, sermaye maliyetinin düşürülmesi,
• Şirketin pay senedi ihracı yolu ile finansman kaynaklarına kolay erişim olanaklarının arttırılması,
• Şirketi analiz etmenin standartlaşması,
• Risk alan sermayedar ile karar veren profesyonelin aralarında yaşayabilecekleri çıkar çatışmalarının kurallara bağlanarak kontrol altına alınmaya çalışılmasıdır.

Kurumsal yönetimin faydaları;

Çeşitli kuruluşlar tarafından ortaya konan kurumsal yönetim ilkelerinin ve çeşitli ülkeler tarafından benimsenen farklı kurumsal yönetim uygulamalarının
genelde ortak birtakım unsurları bulunmaktadır. Bunlar; şeffaflık, hesap verebilirlik, sorumluluk ve adillik (eşitlik) olarak sayılabilir.

Şirketin paydaşları;

Üçüncü grup: Birinci ve ikinci gruba dahil olan ortaklıklar dışında kalan ve payları Ulusal Pazar,
İkinci Ulusal Pazar ve Kurumsal Ürünler Pazarında işlem gören diğer ortaklıklar.

Kamuyu Aydınlatma Platformu, sermaye piyasası ve borsa mevzuatı uyarınca kamuya açıklanması gerekli bildirimlerin elektronik imzalı olarak iletildiği ve kamuya duyurulduğu elektronik sistemdir

Kurumsal yönetim tebliğinde yatırımcı ilişkilerinin görevleri tanımlanmıştır. Buna göre:

Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin “pay sahipleri” bölümünde pay sahiplerinin haklarından
ve bu hakların kullanımını kolaylaştırıcı işlemlerden bahsedilmektedir. Bu haklardan bazıları;
bilgi alma hakkı, oy hakkı, azınlık hakları, kâr payı alma hakkı, payların serbestçe devir hakkıdır.

Şirket yönetim kurulunun en önemli sorumluluklarından birisi, üst yönetimi atamaktır. Ayrıca
yönetim kurulu, icrai faaliyette bulunan şirket yönetimini şirketin performans kriterleri çerçevesinde, pay sahipleri adına denetlemekle de sorumludur. Gerektiğinde yönetimin işine dahi son verebilir

Adam Smith (1776), “Milletlerin Zenginliği” çalışmasında, tam olarak “kurumsal yönetim” kavramını kullanmasa da kastettiği kurumsal yönetimin içeriğidir. Smith, anonim şirketlerdeki yönetimin, yönetim ile şirket sahipliğinin birbirinden ayrı olması nedeniyle, yöneticiler ve şirketin sahipleri (ortakları) arasında kontrol boşluğuna neden olan tehlikeli bir yönetim (governance, kurumsal yönetim) türü olduğunu söylemiştir. Doğru yanıt B şıkkıdır.

Tümü İngiltere’de kurumsal yönetimin gelişim aşamalarında yer almaktadır. Doğru yanıt E şıkkıdır.

Özellikle şirket satın almalarında ve birleşmelerinde kurumsal yönetim ilkelerine göre şeffaf, hesap verebilir şekilde yönetilen ve muhasebe kayıtlarını tutan şirketler, alıcılar tarafından daha cazip bulunur, alıcı şirket tarafından daha iyi bir fiyat teklif edilir. Doğru yanıt C şıkkıdır.

Şirketlerin başarılı performanslarının devamı, menfaat sahiplerinin çıkarları ile şirketin ve/veya yöneticilerin çıkarlarının uzlaştırılması ile mümkündür. Bu yapılmazsa şirketin ekonomik etkinliğine katkıda bulunan menfaat sahipleri ile çıkar çatışması yaşanır. Doğru yanıt A şıkkıdır.

Şeffaflık ilkesi ile şirketlerin kamuyu bilgilendirilmesi sağlanmaktadır.

Şirketin bilgi sunduğu kişilerin bu bilgileri değerlendirebilmesi, şeffaflık ilkesi açısından bir gerekliliktir, hesap verebilirlik açısından değil. Doğru yanıt D şıkkıdır.

Çalışanlar, emeklerine karşılık sosyal güvence, ücret, sosyal fayda beklerler. Şirkete gösterdikleri sadakate karşılık, çalıştıkları şirketin onlara zor zamanlarında hem maddi hem de manevi destek sağlamasını isterler. D şıkkında yer alan kaliteli üretim ise daha çok müşteri beklentileri arasında yer alır.

Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin “pay sahipleri” bölümünde, pay sahiplerinin haklarından ve bu hakların kullanımını kolaylaştırıcı işlemlerden bahsedilmektedir. Bu haklardan bazıları; bilgi alma hakkı, oy hakkı, azınlık hakları, kâr payı alma hakkı, payların serbestçe devir hakkıdır. Çoğunluk hakları bunlardan biri değildir.

Hesap verebilirlik ilkesi, hem kamuyu aydınlatma- şeffaflık hem de sorumluluk ilkesi ile iç içedir. Doğru yanıt C şıkkıdır.

Doğru yanıt A şıkkıdır.  Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK), Sermaye Piyasası Kanunu çerçevesinde sermaye piyasası araçlarının kaydileştirilmesi sürecinde kaydi sistemi kurmak ve işletmekle yetkili Türkiye’nin merkezi saklama kuruluşudur. Şirket paydaşlara yönelik sistematik bilgilendirmeyi sürekli sağlayabilmek için bazı iletişim kanalları oluşturmuştur. Bunlardan birisi de yatırımcı ilişkileri birimidir.

Yatırımcı ilişkileri iletişim araçları vasıtası ile paydaşlara ulaşabilmektedir. Diğer şıklar ise çeldiricidir.