YATIRIMCI İLİŞKİLERİ YÖNETİMİ

Bir çok ülke kurumsal yönetim ile ilgili düzenlemeler yaparken OECD ilkelerinden yararlanmıştır.

Kurumsal yönetim kavramı ilk olarak A.B.D.’de ele alınmıştır.

1992 yılında yazılan rapor Cadbury tarafından yazılmıştır.

Ülkemizde “Kurumsal Yönetim İlkeleri”, OECD Kurumsal Yönetim İlkeleri örnek alınarak 2003 yılında Sermaye Piyasası Kurulu tarafından düzenlenmiştir.

Şirket ile ilgili bilgileri pay sahiplerinden saklamak kurumsal yönetim ile hedeflenmez.

Şirket kaynaklarını gereksiz yere tüketmek kurumsal yönetimin faydası değildir.

Adillik, şeffaflık, sorumluluk ve hesap verebilirlik kurumsal yönetimin ilkeleridir.

CEO Sermaye Piyasası Kurulu’nun tebliğinde yer almaz.

Medya şirketin paydaşları içerisinde yer almaz.

Pay sahipleri Şirkete öz sermaye olarak yatırım yapanlardır. Pay sahiplerinin şirkette finansal çıkarları söz konusudur, şirketin değerinin artmasını ve yatırdıkları paranın büyümesini isterler.

Kurumsal yönetim; bir şirketin, yönetim kurulu, ortaklar, çalışanlar, tedarikçiler ve toplumla, bir başka ifade ile tüm paydaşları ile olan ilişkilerini, eşitlik, şeffaflık, hesap verebilirlik ve sorumluluk ilkeleri çerçevesinde yürütmesi olarak tanımlanabilir.

Berle ve Means tarafından yazılan kitapta “kurumsal yönetim” kavramından ilk kez söz edilir. “Kurumsal yönetim” terimine ilk kez Michael J.Earl tarafından 1980’li yıllarda yazılan makalenin başlığında yer verilir. Kavram olarak ABD’de ele alınmasının ardından İngiltere, Kıta Avrupası ve Asya kıtasında da uygulanmaya başlanır.

Kurumsal yönetimin uygulanması sonucu elde edilecek faydalar; yatırımcıyı çekmede etkili olması, düşük maliyetli finansal kaynak yaratılması, şirket kaynaklarının etkinliği, şirkette performansın ve verimliliğin artması, çıkar çatışmalarının önlenmesi ve sürdürülebilirlik olarak sayılabilir. Çıkar çatışmalarının devam ettirilmesi yarar değil zarar getirir.

Şeffaflık, şirketlerin ticari sır niteliğinde olmayan ve henüz kamuya açıklanmamış bilgiler dışında kalan finansal ya da finansal olmayan bilgilerin, zamanında, doğru, eksiksiz, kolay anlaşılabilir, yorumlanabilir, düşük maliyetle ulaşılabilir olarak kamuya duyurulmasıdır. Şeffaflık ilkesi ile şirketlerin kamuyu bilgilendirilmesi sağlanır.

Hesapverebilirlik; görevi yerine getiren tarafından; görevin layıkıyla yapılıp yapılmadığını, yapılmadıysa neden yapılamadığını, görevin amaçlarına ulaşıp ulaşmadığını, görev için mümkün olan her şeyin yapılıp yapılmadığını vb. hususların sorumlu olduğu kişilere açıklama yapması, rapor vermesidir.

Sorumluluk, şirket yönetiminin, şirket adına yaptığı tüm işlemlerde mevzuata, şirket esas sözleşmesine, şirket içi düzenlemelere, politika ve prosedürlere uygun hareket etmesi ve bu faaliyetlerin denetlenmesidir. Şirket yönetimi ayrıca topluma, çevreye ve yasalara karşı da sorumludur. Şirket faaliyetlerinin yasalara, mevzuata, toplumsal değerlere uygunluğu gerekir. Sektördeki tüm işçilerin sosyal haklarına karşı sorumluluğu bulunmamaktadır.

Adillik, şirket yöneticilerinin çalışmalarında ve iş yapışlarında, tüm kararlarında taraf olanlara eşit mesafede olmasıdır. Herkes eşit maaş ve mesai ücreti verilmesi daha az ya da çok çalışanlar açısından haksızlık yaratacaktır. Aynı şekilde yalnızca kadınlara ya da erkeklere değil tüm çalışanlara her konuda eşit mesafede olması gerekir.

Sermaye Piyasası Kurulu tarafından 2003 yılında yapılmaya başlanan düzenlemeler 2014 yılı Ocak ayı ile son şeklini almıştır (II-17.1 sayılı “Kurumsal Yönetim Tebliği”) Bu tebliğe göre kurumsal yönetim ilkelerini uygulamakla yükümlü olan şirketler 3 gruba ayrılmıştır.
-Piyasa değerinin ortalaması 3 milyar TL’nin ve fiili dolaşımdaki payların piyasa değerinin ortalaması 750 milyon TL’nin üzerinde olan ortaklıklar
-Birinci grup dışında kalan şirketlerden, piyasa değerinin ortalaması 1 milyar TL’nin ve fiilî dolaşımdaki payların piyasa değerinin ortalaması 250 milyon TL’nin üzerinde olan ortaklıklar,
-Birinci ve ikinci gruba dahil olan ortaklıklar dışında kalan ve payları Ulusal Pazar, İkinci Ulusal Pazar ve Kurumsal Ürünler Pazarında işlem gören diğer ortaklıklar.

Kurumsal yönetim tebliğinde tanımlanan yatırımcı ilişkilerinin görevleri şunlardır:
-Sermaye piyasası mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerin yerine getirilmesini gözetmek ve izlemek,
-Kamuyu aydınlatma doğrultusunda KAP’a gerekli açıklamaları yapmak, faaliyet raporlarını hazırlamak,
-Genel Kurul toplantısı ile ilgili hazırlıklar yapmak, pay sahiplerinin bilgi ve incelemesine sunulması gereken dokümanları hazırlamak ve Genel Kurul toplantısının ilgili mevzuata, esas sözleşmeye ve diğer ortaklık içi düzenlemelere uygun olarak yapılmasını sağlayacak tedbirleri almak,
-Merkezi Kayıt Kuruluşu’nda (MKK) güncel tutmak, ilgilileri bilgilendirmek, internet sitesini güncellemek, yatırımcı sunumu hazırlamak,
-Kurumsal Yönetim Komitesi sunumunu hazırlamak, Kurumsal yönetim derecelendirmesi ile ilgili ön hazırlıkları yapmak, yazılan analist raporlarını takip etmek,
-Yatırımcılar ile ortaklık arasında yapılan yazışmalar ile diğer bilgi ve belgelere ilişkin kayıtların sağlıklı, güvenli ve güncel olarak tutulmasını sağlayarak ortaklık pay sahiplerinin ortaklık ile ilgili yazılı bilgi taleplerini yanıtlamak,
-Sürekli, eş zamanlı ve çift yönlü bilgi sağlayarak, karşılıklı güvenin oluşturulmasında önemli bir yer tutan yatırımcı ilişkileri birimi, yatırımcıların yatırım kararlarına katkıda bulunmak,
-Piyasayı ve uyulması gereken mevzuatı da takip ederek, pay senedinin olması gereken fiyatına ulaşması için, doğru bilgilendirmelerle hem pay sahipleri hem düzenleyici kurumlar hem de üst yönetim ile iletişimi sağlamaktır.

Sermaye piyasası ve borsa mevzuatı uyarınca kamuya açıklanması gerekli bildirimlerin elektronik imzalı olarak iletildiği ve kamuya duyurulduğu elektronik sisteme Kamuyu Aydınlatma Platformu denir. Kurumdan kuruma değişmekle birlikte yatırımcı ilişkileri bölümü, kurumsal yönetim ve kamuyu aydınlatma doğrultusunda KAP’a gerekli açıklamaları yapar.