aofsorular.com
MSP205U

Kamuyu Aydınlatma ve Yatırımcı İlişkileri

5. Ünite 20 Soru
S

Kamuyu aydınlatma ne demektir?

Ortaklık pay sahipleri ve alacaklılarının menfaatlerini korumaya ve haklarını bilinçli, etkili bir şekilde kullanmaya yardım eden; gelecekteki pay ve tahvil sahiplerinin ve sermaye piyasasının diğer ilgililerinin aldatılmalarını önleyip, ortaklık yararına kazanılmalarını sağlayan; özel ekonomik gücün, milli iktisadın gereklerine ve faydasına uygun çalışmasını gerçekleştiren; gerek iç, gerek dış denetimi kapsamı içine alan ilkelerin tümüdür.” şeklinde tanımlanır.

S

Kamuyu aydınlatma ile ilgili ilk düzenlemeler nerde ve nasıl ortaya çıkmıştır?

Dünyada kamuyu aydınlatma ile ilgili ilk düzenlemeler, çok ortaklı büyük şirketlerin ekonomide önemli roller üstlendiği ve finansman kanalı olarak sermaye piyasalarından geniş ölçüde yararlanılan İngiltere ve ABD’de yapılmıştır. İngiltere’de 1600’lü yıllardan itibaren yatırımcıların bazı simsarlar ve şirketin yöneticileri tarafından yanıltıcı haberler ile yanlış yönlendirilmesi ve şirketin pay senetlerinde gerçek duruma dayanmayan yükselişler ve bazı balonların olması; yatırımcıların güvenini sarsarak tasarruflarının çoğunu kaybetmelerine yol açmıştır. Bunun üzerine 1720 yılında yasama organı tarafından “Bubble Act” olarak adlandırılan bir Kanun çıkarılmıştır. Bu kanun vasıtası ile sahte ve usulüne uygun olarak düzenlenmeyen sözleşmelerle halktan para toplayan kişiler için ağır yaptırımlar getirilmiş, ayrıca pay senedi alım satımıyla uğraşanlara ağır cezalar verilmiş, aracılık yapan bu kişilerin ruhsatları iptal edilmiş, zarara uğrayanların zararları 3 kat olarak karşılanması hükme bağlanmıştır.

S

Kamunun aydınlatılmasında gözetilen amaçlar nelerdir?

Her alanda olduğu gibi, finansal yatırım kararları için de doğru ve net bilgilere zamanında ve tüm taraflarca erişilebilmesi önemlidir. Bu durumda kamuyu aydınlatma ile çok çeşitli amaçlara ulaşılması beklenir.

Öncelikle tarafların değerlendirmelerini tam, doğru ve zamanında sunulan bilgileri kullanarak yapmaları sağlanır. Böylece değerlendirmelerin bilinçli olmasının yolu açılır. Örneğin, bir şirket- le ilgilenen yatırımcılar, kamuya açıklanan bilgiler doğrultusunda şirketi değerlendirerek risk ve getiri analizini yapar. Şirket tarafından sürekli veya belirli aralıklarla sunulan bilgilerle de analizini günceller. Böylece yatırımcı kararlarını rasyonel bir şekilde verme imkânına sahip olur.

Diğer bir amaç ise sermaye piyasalarındaki asimetrik bilginin azaltılması hedeflenir. Taraflar ya da paydaşlar arasındaki bilgi farklılığı, şirket tarafından kamuya açıklanan bilgiler doğrultusunda azalacaktır. Örneğin bir şirket hakkında şirketin yöneticileri ile pay sahipleri arasındaki asimetrik bilgi, şirketin kamuyu aydınlatma gereğince yapacağı bilgilendirmeler doğrultusunda dengelenir. Başka bir örnek olarak şirketin kâr payı dağıtacağı bilgisi, şirketin mevcut ya da potansiyel yatırımcıları tarafından, şirketin başarılı olduğu ve yıl sonunu olumlu kapatacağı işareti olarak algılanır.

Ayrıca kamuyu aydınlatma ile sermaye piyasalarında yatırımcılar tarafından diğer paydaşlar ile aralarında eşit bilginin var olduğunun bilinmesi, onları bu tür piyasalara daha fazla yönlendirecektir. Aksi durumda sermaye piyasalarına ilgi azalacak, dolayısıyla şirketler ve yatırımcılar arasındaki bilgi farklılığının mevcudiyeti piyasalara olan güveni sarsacak ve onları bu tür yatırımlardan uzaklaştıracaktır.

Kamuyu aydınlatma ile sağlanan şeffaflık, şirkete finansal kaynak sağlama amaçlı, gerek stratejik ortak gerekse de birleşme/devralma yolu ile ilgilenenler açısından önemlidir. Çünkü kamuyu aydınlatma ile sağlanan bilgiler, hem yasal süreçlerden geçmiş, hem standardize olmuş, sürekliliği sağlanmıştır. Bu husus da şirketle ilgilenen kesimler için büyük kolaylık ve güven sağlar.

S

Kamuyu aydınlatmanın önemi nedir?

Kamuyu aydınlatmanın yetersiz olduğu zamanlarda, ortaya çıkabilecek kişi ve kurumlar piyasada etik olmayan davranışlara neden olacak ve uzun vadede yine piyasalar, dolayısıyla ekonomi etkilenecektir.

Sermaye piyasaları, şirketler için önemli ve ucuz fon kaynağıdır. İhtiyaç duydukları fonların sermaye piyasalarından temini sermaye maliyetlerine olumlu yönde katkı sağlayacaktır. Bu nedenle şirketlerin gerekli fonları sermaye piyasalarından sağlayabilmeleri için, doğru bilgilerin yatırımcıya ulaşması gereklidir. Kamuyu aydınlatma düzenlemeleri piyasalar hakkında belirsizlikleri azaltacak ve bilgi kirliliğinin vereceği hasarı önleyecektir.

Kamuya açıklanmamış fakat bazı kesimler ta- rafından elde edilen özel bilgiler nedeniyle, sahip olacakları avantajlar, toplumların sisteme inanç ve güvenlerinin kaybolmasına neden olacak, onları sistemden uzaklaşmaya yönlendirecektir. Kamuyu aydınlatma ile şirketlerin şeffaflığı ve hesapverebilirliği artacaktır.

S

Kamuya açıklanacak bilginin nitelikleri nasıl olmalıdır?

Kamuya açıklanacak bilginin taşıması gereken özellikler şunlardır;

    • Kamuya açıklanacak bilgi doğru ve güvenilir olmalıdır: Bağımsız denetimden geçmiş bilgi, doğru ve güvenilir kabul edilir.
    • Tam ve eksiksiz olmalıdır: Bilgi kısmen veya sadece olumlu yönleri göstermek amacıyla sunulmamalıdır. Bütünü göstermeli, finansal bilgiler, finansal olmayan bilgiler ya da özel bilgiler de sunulmalıdır.

Açık, anlaşılır ve tarafsız olmalıdır: Kamuya sunulacak bilgiler herhangi bir tarafa yönelik olmadan tarafsız bir şekilde açık, anlaşılır nitelik taşımalıdır.

S

Kamuya sunulan bilginin türleri nelerdir?

Hem şirket içi hem de şirket dışı tarafları ya da başka bir deyişle tüm paydaşları ilgilendiren kamuyu aydınlatmaya yönelik bilgiler bazı özelliklerine göre sınıflanabilir:

  1. Bilginin niteliği açısından; 

Finansal olan bilgiler, işletmelerin finansal tablolarında yer alan bilgilerdir.

Finansal olmayan bilgiler ise finansal bilgilerin dışında kalan bilgilerdir. Örneğin; şirketin yönetimi tarafından oluşturulan raporlar.

  1. Bilginin sunulma sıklığı bakımından;

Birincil piyasada sunulan bilgi, halka arza yönelik bilgilerdir. Bunlara örnek, izahname, sirküler, ilanlar verilebilir.

Sürekli sunulan bilgi, şirketlerin halka arz olduktan sonra, paydaşları sürekli bilgilendirmesi amacıyla sundukları bilgilerdir.

Genelde şirketler belirli aralıklarla finansal tablolarını, bağımsız denetim raporlarını, faaliyet raporlarını veya diğer rapor ve tablolarını yayımlarlar.

Anında sunulan bilgi, kamuyu aydınlatmaya yönelik anında sunulan bilgiye özel durum açıklamaları en iyi örneği oluşturmaktadır.

  1. Bilginin zorunlu ya da gönüllü olması bakımından;

Zorunlu sunulan bilgi; kanunların zorunlu tuttuğu finansal ve finansal olmayan bilgilerdir.

Gönüllü sunulan bilgi; zorunluluk olmadan yönetim tarafından bazı bilgilerin kamu- oyu ile paylaşılmasıdır. Genelde gönüllü sunulan bilgiler, yatırımcının veya diğer paydaşların şirketi daha iyi analiz etmelerine imkân vermek amaçlıdır. Örneğin; şirketlerin geleceğe dair planları, politikaları, çevreye ilişkin raporları gibi finansal veya finansal olmayan bilgilerdir.

S

Türk ticaret hukukunda yer alan kamuyu aydınlatma konusuyla ilgili hususlar nelerdir ?

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu da, şeffaflık ve kamuyu aydınlatmadan bahsetmiştir. Kanun gerekçesine göre, şeffaflık, bir “bilgi toplumu hizmeti”dir. Şeffaflık ile pay sahiplerinin ve sermaye piyasasında rol alan diğer aktörlerin tam bilgilendirilmesi ve aydınlatılması beklenmektedir. Bu nedenle kanun bilgi toplumu yaklaşımını getirmiştir. Kamuyu aydınlatma ve şeffaflık hükümleri çerçevesinde elde edilen bilgiler sayesinde sermaye piyasası katılımcıları, şirketin ekonomik yapısı, sosyal faaliyetleri, yönetim yapısı gibi konularda bilgi edinmekte ve sağlayabilecekleri menfaatler hakkında daha gerçekçi bir öngörüde bulunma fırsatına ulaşmaktadır.

Aşağıda TTK’da yer alan kamuyu aydınlatma ve şeffaflık hakkındaki bazı maddeler özetlenmiştir.

TTK md.1524; “Elektronik işlemler ve bilgi toplumu hizmetleri” başlığı altında elektronik işlemler ve bilgi toplumu hizmetlerine ilişkin bilgiler vardır. Web sitesinin, şirketle ilgili bilgilere, şirketin yaptığı açıklamalara, çağrılara, beyanlara ve hazırladığı belgelere, raporlara, finansal tablolara, sorulan sorulara verilen cevaplara, herkesin en kolay şekilde ulaşabildiği ve web sitelerindeki bilgilerin güvenilir araç olduğu düşüncesinden hareket edilmiştir. Şeffaflığın en üst düzeyde uygulandığı maddelerden birisidir. Bu kanunda veya bazı idarî düzenlemelerde daha uzun bir süre öngörülmedikçe, şirketin internet sitesine konulan bir içerik, üzerinde bulunan tarihten itibaren en az altı ay süreyle, finansal tablolar ise beş yıl süreyle internet sitesinde kalmalıdır. Her sermaye şirketi bir internet sitesi açmalı veya var ise bazı unsurları içermek zorundadır.

TTK md.515; Herkes tarafından aynı şekilde anlaşılır olma, şeffaf, karşılaştırılabilir ve gerçeği dürüst bir biçimde yansıtabilme açısından anonim şirketlerin finansal tabloları, Türkiye Muhasebe Standartlarına göre yapılmalıdır.

TTK md.516; Bu maddede yönetim kurullarının düzenleyeceği faaliyet raporlarının şirketin durumunu gerçeğe uygun ve dürüst bir şekilde yansıtması istenmiştir. Finansal raporlar, finansal tablolara göre düzenlenmekte ve muhtemel riskler açıkça ortaya konmaktadır. Faaliyet yılının sona ermesinden sonra olan önemli olaylar, yönetim kurulu ve üst düzeye ait harcamalar gibi paydaşların bilmesi gereken bilgiler açık, dürüst ve gerçeğe uygun olarak faaliyet raporlarında ortaya konmalıdır. Bu durum şirketin şeffaflığını artıracak, finansal tablolarda yer almayan fakat paydaşlar açısından önem arz eden hususlar kamuya açıklanmış olacaktır.

TTK md.397, md.398; Şirketin ve topluluğun finansal tablolarının, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporunun, Türkiye Denetim Standartlarının öngördüğü ölçüde iç denetimin, riskin erken teşhisi komitesinin vereceği raporların bağımsız bir denetçi tarafından denetlenmesidir. Söz konusu denetim, Kamu Gözetleme, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu’nun belirlediği esaslar bağlamında, mesleğin gerektirdiği etiğe uygun olarak yapılır. Finansal tablolar ile yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporlarının denetimi ayrıca, kanuna, uluslararası muhasebe standartlarına ve esas sözleşme hükümlerine uyulup uyulmadığını da içerir.

TTK md.349; Kurucular şirketin kuruluşuna ilişkin “dürüst bir şekilde bilgi verme ilkesi” doğrultusunda bir belge imzalarlar. Kurucular tarafın- dan imzalanacak beyanda; ayni sermaye konuluyor, bir ayın ya da işletme devralınıyorsa, bunlara ve- rilecek karşılığın uygunluğuna; bu tür sermayenin ve devralmanın gerekliliğine, bunların şirkete olan yararlarına ilişkin belgeli, gerekçeli ve kesin ifadeli açıklamalar yer alır.

S

Türk ticaret hukukuna göre bir sermaye şirketinin bir internet sitesinde bulunması gereken unsurlar hangileridir?

Şirketçe kanunen yapılması gereken ilanlar

  1. Pay sahipleri ile ortakların menfaatlerini koruyabilmeleri ve haklarını bilinçli kullanabilmeleri için görmelerinin ve bilmelerinin yararlı olduğu belgeler, bilgiler, açıklamalar
  2. Yönetim ve müdürler kurulu tarafından alınan; rüçhan, değiştirme, alım, önerilme, değişim oranı, ayrılma karşılığı gibi haklara ilişkin kararlar; bunlarla ilgili bedellerin nasıl belirlendiğini gösteren hesapların dökümü
  3. Değerleme raporları, kurucular beyanı, payların halka arz edilmesine dair taahhütler, bunlara ait teminatlar ve garantiler; iflasın ertelenmesine veya benzeri konulara ilişkin karar metinleri; şirketin kendi paylarını iktisap etmesi hakkındaki genel kurul ve yönetim kurulu kararları, bu işlemlerle ilgili açıklamalar, bilgiler, belgeler
  4. Ticaret şirketlerinin birleşmesi, bölünmesi, tür değiştirmesi hâlinde, ortakların ve menfaat sahiplerinin incelemesine sunulan bilgiler, tablolar, belgeler; sermaye artırımı, azaltılması dâhil, esas sözleşme değişikliklerine ait belgeler, kararlar; imtiyazlı pay sahipleri genel kurul kararları, menkul kıymet çıkarılması gibi işlemler dolayısıyla hazırlanan raporlar
  5. Genel kurullara ait olanlar dâhil her türlü çağrılara ait belgeler, raporlar, yönetim kurulu açıklamaları
  6. Şeffaflık ilkesi ve bilgi toplumu açısından açıklanması zorunlu bilgiler
  7. Bilgi alma kapsamında sorulan sorular, bunlara verilen cevaplar, diğer kanunlarda pay sahiplerinin veya ortakların aydınlatılması için öngörülen hususlar
  8. Finansal tablolar, kanunen açıklanması gerekli ara tablolar, özel amaçlarla çıkarılan bilançolar ve diğer finansal tablolar, pay ve menfaat sahipleri bakımından bilinmesi gerekli finansal raporlamalar, bunların dipnotları ve ekleri
  9. Yönetim kurulunun yıllık raporu, kurumsal yönetim ilkelerine ne ölçüde uyulduğuna ilişkin yıllık değerlendirme açıklaması; yönetim kurulu başkan ve üyeleriyle yöneticilere ödenen her türlü paralar, temsil ve seyahat giderleri, tazminatlar, sigortalar ve benzeri ödemeler
  10. Denetçi, özel denetçi, işlem denetçisi raporları
  11. Yetkili kurul ve bakanlıkların konulmasını istedikleri, pay sahiplerini ve sermaye piyasasını ilgilendiren konulara ilişkin bilgiler
S

Sermaye Piyasası Kurulu açısından kamuyu aydınlatma nasıl ele alınmıştır?

Sermaye Piyasası Kurulu, gerek Sermaye Piyasası Kanunu (SPK) gerekse de tebliğler vasıtası ile kamuyu aydınlatma hakkındaki düzenlemeleri ortaya koyar. SPK’da kamuyu aydınlatma başlığı altında yer alan düzenlemeler şöyledir:

SPK’da ihraççı, kamuya açıklayacağı finansal tablo ve raporları zamanında, tam ve doğru olarak hazırlamak ve ibraz etmek zorundadır. Hazırlarken Türkiye Muhasebe Standartları (TMS) çerçeve- sinde, Kurul tarafından belirlenen düzenlemelere uygun hareket etmelidir (SPK, md.14). Ayrıca bu raporların belirtilen standartlara uygun hazırlanmasından, sunulmasından, doğruluğundan ihraççı ile ihraççının yönetim kurulu sorumludur.

Burada kurumsal yönetim ilkelerinin sorumluluk ilkesinin kamuyu aydınlatma ve şeffaflık ile birlikte kullanıldığı görülmektedir.

Ayrıca ihraççılar, düzenleyecekleri finansal tablo ve raporların Türkiye Muhasebe Standartları kapsamında kurulca belirlenenleri, bağımsız denetim kuruluşlarına inceletilerek bir bağımsız denetim raporu almak ve Kurul tarafından belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kamuya duyurmak zorundadır.

Sermaye piyasası aracının değerini, fiyatını veya yatırımcıların yatırım kararını etkileyebilecek özel durumlara ilişkin bilgi, olay ve gelişmeler ihraççılarca veya ilgili taraflarca kamuya açıklanmalıdır.

S

Sermaye Piyasasında Finansal raporlamaya ilişkin esaslar tebliğine göre finansal raporlar nasıl olmalıdır?

Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği (II-14.1) uyarınca finansal raporlar; 1. Finansal tablolar, 2. Yönetim kurulu faaliyet raporları, 3. Sorumluluk beyanlarından oluşan raporlardır. Finansal tablolar ise dipnotlarıyla birlikte 1. Finansal durum tablosu, 2. Kapsamlı gelir tablosu, 3. Nakit akış tablosu ve 4. Özkaynak değişim tablolarından oluşmaktadır.

S

Şirketler açısından, kamuyu aydınlatma ve şeffaflık arasındaki ilişki nedir?

Kurumsal yönetimin şeffaflık, hesap verebilirlik, sorumluluk ve adillik olmak üzere dört temel ilkesi vardır. Bunlardan şeffaflık, şirket ile ilgili ticari sır niteliği taşıyan bilgiler dışında, şirketin finansal ve finansal olmayan bilgilerini kamuya zamanında, doğru, anlaşılır, kolay analiz edilebilir, karşılaştırma yapılabilir şekilde açıklanmasıdır. Bu durumda şirket şeffaf olmakta ve ilgilenenleri veya paydaşlarını aydınlatmaktadır.

Kamuyu aydınlatma ve şeffaflık kavramları birbirinin içine geçmiştir. Belki de şeffaflık, kamuyu aydınlatma başlığının bir unsuru olarak değerlendirilebilir. Tekinalp, kamuyu aydınlatma ve şeffaflık kavramlarını eş anlamlı olarak kullanmıştır.

Kamuyu aydınlatma sonucunda şirketler şeffaf olmaktadır. Bu şeffaflık seviyesi, şirketlerin şeffaflığı benimsemelerine ve düzenleyici otoritelerin kamuyu aydınlatma konusunda taleplerine bağlıdır. Kanun koyucu kamuyu aydınlatma usul ve içeriklerin etkinliğini arttırdıkça, şirketlerin şeffaflık düzeyleri de artacaktır.

S

Şirketlerde kamuyu aydınlatma açısından, yıllık faaliyet raporlarının fonksiyonları nelerdir?

Hem finansal hem de finansal olmayan bilgilerin yer aldığı yıllık faaliyet raporları kamuyu aydınlatmada önemli araçlardan biridir. Yıllık faaliyet raporu, şirketin yönetimi tarafından kanun ve düzenlemelere uygun olarak ilgili yıla ilişkin faaliyetlerinin akışı ile her açıdan finansal durumunu doğru, eksiksiz, dolambaçsız, gerçeğe uygun ve dürüst bir şekilde yansıtan, şirketin gelişmesinin ve karşılaşılması muhtemel risklerin belirtildiği rapordur.

S

“Şirketlerin Yıllık Faaliyet Raporunun Asgari İçeriğinin Belirlenmesi Hakkında Yönetmelik” maddelerine göre yıllık faaliyet raporunun bölümleri ve bölümlerde yer alması gereken hususlar nelerdir?

Şirketlerin Yıllık Faaliyet Raporunun Asgari İçeriğinin Belirlenmesi Hakkında Yönetmelik” maddelerine göre yıllık faaliyet raporunun bölümleri ve bölümlerde yer alması gereken hususlar şunlardır;

  1. Genel bilgiler,
  2. Yönetim organı üyeleri ile üst düzey yöneticilere sağlanan mali haklar,
  3. Şirketin araştırma ve geliştirme çalışmaları,
  4. Şirket faaliyetleri ve faaliyetlere ilişkin önemli gelişmeler;
  5. Finansal durum,
  6. Riskler ve yönetim organının değerlendirmesi,
  7. Diğer hususlar.
S

Bağımsız Denetim Yönetmeliği’ne göre, bağımsız denetim nedir?

Bağımsız Denetim Yönetmeliği’ne göre, bağımsız denetim;

finansal tablo ve diğer finansal bilgilerin, finansal raporlama standartlarına uygunluğu ve doğruluğu hususunda, makul güvence sağlayacak yeterli ve uygun bağımsız denetim kanıtlarının elde edilmesi amacıyla, denetim standartlarında öngörülen gerekli bağımsız denetim tekniklerinin uygulanarak defter, kayıt ve belgeler üzerinden denetlenmesi ve değerlendirilerek rapora bağlanması” şeklinde tanımlanmıştır (md.4).

S

Bağımsız denetçi kimdir?

Herhangi bir kişi veya kuruluşa bağımlı olmadan, genel kabul görmüş muhasebe ilkeleri ve esasları ışığında mali tabloların gerçeği yansıtıp yansıtmadığını araştıran uzmandır.

S

TTK şirketlerin denetimlerini yaptıracakları denetçi ile ilgili olarak ne belirtir?

TTK’ya göre şirketlerin denetimlerini yaptıracakları denetçinin, “ortaklarının, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir unvanını taşıyan bir bağımsız denetleme kuruluşu” olabileceğini belirtir. Orta ve küçük boyutlu işletmelerin ise “bir veya birden fazla yeminli mali müşaviri veya serbest muhasebeci mali müşaviri denetçi” olarak seçebileceğini öngörmüştür.

S

Bağımsız denetimin faydaları nelerdir?

Şirketin bağımsız denetçiler tarafından denetlenmesi, paydaşlara ayrı bir güvence sağlamaktadır. Bağımsız denetim kuruluşları, şirketlerin finansal tablolarının Genel Kabul Görmüş Muhasebe İlkeleri’ne göre hazırlandığını yatırımcıya teyit etmiş olur. Kamuyu aydınlatma ve şeffaflık doğrultusunda bağımsız denet- çiler tarafından denetimden geçmiş, eksiksiz, gerçek ve anlaşılabilir şekilde bilgiler şirketin internet sitesinden ilan edilerek aynı anda kamu ile paylaşılmaktadır.

Bağımsız denetim faaliyetlerinin en önemli özelliği, şirketin mali durumunu ortaya koyan bilanço, kâr-zarar hesabı gibi finansal tabloların, gerçeği dürüst bir biçimde yansıttığına tüm ilgililerin inanmaları ve kendilerini güven içinde hissetmeleridir. Böylece yatırımcılar ya da diğer paydaşlar şirketin finansal durumu hakkında kamuya açıklanan bağımsız denetimden geçmiş finansal bilgileri kullanarak daha gerçekçi değerlemelerde bulunacaktır.

S

Yatırımcı ilişkilerinin rolü nedir?

Yatırımcı ilişkileri, şirket ile yatırımcılar, şirket ile finansal analistler ve diğer paydaşlar arasında şirket ile köprü vazifesi görür. Özellikle kurumsal ve bireysel yatırımcıların her türlü şirket ile ilgili kararlarında gerek finansal gerekse de finansal olma- yan bilgilerin derlenmesinde, analizinde, yasal prosedürü yerine getirmede, kamuya açıklanmasında, sunulmasında etkin rol oynayan yatırımcı ilişkileri bölümüdür. Ayrıca yatırımcılardan aldığı geri dönüşümleri de şirket üst yönetimi ile paylaşarak bazı strateji ve politikaların beklentilere uyumunun sağlanmasında da rol oynar.

S

Yatırımcı ilişkileri biriminin öncelikli amacı nedir?

Yatırımcı ilişkileri biriminin öncelikli amacı şirket ile pay sahipleri arasındaki karşılıklı ilişkinin en etkin şekilde yürütülmesidir. Bu kapsamda yatırımcı ilişkileri birimi, şirket üst yönetimi ile pay sahipleri arasında bir köprü görevini üstlenmektedir. Bir yandan şirketin yatırım mesajları pay sahiplerine iletilirken; bir yandan da pay sahiplerinden gelen değerlendirme ve geri bildirimlerin üst yönetime iletilmesi amacıyla periyodik olarak rapor- lamalar yapmaktadır. Böylece bilgilendirmenin iki taraflı olması sağlanmaktadır.

S

Şirketlerin Yıllık Faaliyet Raporunun Asgari İçeriğinin Belirlenmesi Hakkında Yönetmeliğe Göre Faaliyet Raporunda Bulunması Gerekli Bilgiler hangileridir?

Genel bilgiler

  1. Raporun ilgili olduğu hesap dönemi,
  2. Şirketin ticaret unvanı, ticaret sicili numarası, merkez ve varsa şubelerine ilişkin iletişim bilgileri ile varsa internet sitesinin adresi,
  3. Şirketin organizasyon, sermaye ve ortaklık yapıları ile bunlara ilişkin hesap dönemi içerisindeki değişiklikler,

ç. Varsa imtiyazlı paylara ve payların oy haklarına ilişkin açıklamalar,

  1. Yönetim organı, üst düzey yöneticileri ve personel sayısı ile ilgili bilgiler,
  2. Varsa; şirket genel kurulunca verilen izin çerçevesinde yönetim organı üyelerinin şirketle kendisi veya başkası adına yaptığı işlemler ile rekabet yasağı kapsamındaki faaliyetleri hakkında bilgiler.
  3. Yönetim organı üyeleri ile üst düzey yöneticilere sağlanan mali haklar
  4. Sağlanan huzur hakkı, ücret, prim, ikramiye, kâr payı gibi mali menfaatlerin toplam tutarları,
  5. Verilen ödenekler, yolculuk, konaklama ve temsil giderleri ile ayni ve nakdi imkânlar, sigortalar ve benzeri teminatların toplam tutarlarına ilişkin bilgiler.
  6. Şirketin araştırma ve geliştirme çalışmaları

Bu bölümde şirketin araştırma ve geliştirme çalışmaları ile bunların sonuçlarına ilişkin bilgilere yer verilir.

  1. Şirket faaliyetleri ve faaliyetlere ilişkin önemli gelişmeler
  2. Şirketin ilgili hesap döneminde yapmış olduğu yatırımlara ilişkin bilgiler,
  3. Şirketin iç kontrol sistemi ve iç denetim faaliyetleri hakkında bilgiler ile yönetim organının bu konudaki görüşü,
  4. Şirketin doğrudan veya dolaylı iştirakleri ve pay oranlarına ilişkin bilgiler,

ç. Şirketin iktisap ettiği kendi paylarına ilişkin bilgiler,

  1. Hesap dönemi içerisinde yapılan özel denetime ve kamu denetimine ilişkin açıklamalar,
  2. Şirket aleyhine açılan ve şirketin mali durumunu ve faaliyetlerini etkileyebilecek nitelikteki davalar ve olası sonuçları hakkında bilgiler,
  3. Mevzuat hükümlerine aykırı uygulamalar nedeniyle şirket ve yönetim organı üyeleri hakkında uygulanan idari veya adli yaptırımlara ilişkin açıklamalar,

g Geçmiş dönemlerde belirlenen hedeflere ulaşılıp ulaşılamadığı, genel kurul kararlarının yerine getirilip getirilmediği, hedeflere ulaşılamamışsa veya kararlar yerine getirilmemişse gerekçelerine ilişkin bilgiler ve değerlendirmeler,

ğ. Yıl içerisinde olağanüstü genel kurul toplantısı yapılmışsa toplantının tarihi, toplantıda alınan kararlar ve buna ilişkin yapılan işlemler de dâhil olmak üzere olağanüstü genel kurula ilişkin bilgiler,

  1. Şirketin yıl içinde yapmış olduğu bağış ve yardımlar ile sosyal sorumluluk projeleri çerçevesinde yapılan harcamalara ilişkin bilgiler,

ı. Şirketler topluluğuna bağlı bir şirketse; hâkim şirketle, hâkim şirkete bağlı bir şirketle, hâkim şirketin yönlendirmesiyle onun ya da ona bağlı bir şirketin yararına yaptığı hukuki işlemler ve geçmiş faaliyet yılında hâkim şirketin ya da ona bağlı bir şirketin yararına alınan veya alınmasından kaçınılan tüm diğer önlemler,

  1. Şirketler topluluğuna bağlı bir şirketse; (ı) bendinde bahsedilen hukuki işlemin yapıldığı veya önlemin alın- dığı veyahut alınmasından kaçınıldığı anda kendilerince bilinen hal ve şartlara göre, her bir hukuki işlemde uygun bir karşı edim sağlanıp sağlanmadığı ve alınan veya alınmasından kaçınılan önlemin şirketi zarara uğratıp uğratmadığı, şirket zarara uğramışsa bunun denkleştirilip denkleştirilmediği.
  2. Finansal durum
  3. Finansal duruma ve faaliyet sonuçlarına ilişkin yönetim organının analizi ve değerlendirmesi, planlanan faaliyetlerin gerçekleşme derecesi, belirlenen stratejik hedefler karşısında şirketin durumu,
  4. Geçmiş yıllarla karşılaştırmalı olarak şirketin yıl içindeki satışları, verimliliği, gelir oluşturma kapasitesi, kârlılığı ve borç/öz kaynak oranı ile şirket faaliyetlerinin sonuçları hakkında fikir verecek diğer hususlara ilişkin bilgiler ve ileriye dönük beklentiler,
  5. Şirketin sermayesinin karşılıksız kalıp kalmadığına veya borca batık olup olmadığına ilişkin tespit ve yönetim organı değerlendirmeleri,

ç Varsa şirketin finansal yapısını iyileştirmek için alınması düşünülen önlemler,

  1. Kâr payı dağıtım politikasına ilişkin bilgiler ve kâr dağıtımı yapılmayacaksa gerekçesi ile dağıtılmayan kârın nasıl kullanılacağına ilişkin öneri.
  2. Riskler ve yönetim organının değerlendirmesi
  3. Varsa şirketin öngörülen risklere karşı uygulayacağı risk yönetimi politikasına ilişkin bilgiler,
  4. Oluşturulmuşsa riskin erken saptanması ve yönetimi komitesinin çalışmalarına ve raporlarına ilişkin bilgiler,
  5. Satışlar, verimlilik, gelir yaratma kapasitesi, kârlılık, borç/öz kaynak oranı ve benzeri konularda ileriye dönük riskler.
  6. Diğer hususlar

Yıllık faaliyet raporunun bu bölümünde, faaliyet yılının sona ermesinden sonra şirkette meydana gelen ve ortakların, alacaklıların ve diğer ilgili kişi ve kuruluşların haklarını etkileyebilecek nitelikteki özel önem taşı- yan olaylara ilişkin açıklamalara yer verilmesi zorunludur. Bu bölümde ayrıca, bu Yönetmelik hükümlerine aykırı olmamak kaydıyla yönetim organının uygun gördüğü ilave bilgilere de yer verilebilir.