YAŞLILIKTA NÖROLOJİK TEMELLİ DURUMLARIN BAKIM VE REHABİLİTASYONU

Yaşlanma, canlıların olgunlaşma süreci tamamlandıktansonra hücre, doku, organ ve sistemlerde geriye dönüşsüz olarak yapısal ve işlevsel değişikliklerin oluştuğu; bedensel, ruhsal, bilişsel ve sosyal bakımdan değişen çevre koşullarına uyum sağlayabilme yeteneğinin azaldığı ve yaşam fonksiyonlarının çeşitli boyutlarda etkilendiği doğal bir süreçtir. Yaşlanma doğal bir süreçtir. Doğru cevap A'dır.

Ağrı, uyku bozuklukları, düşme, spinal kord yaralanmaları, ALS gibi hastalıklar yaşlılıkla birleştiğinde günlük yaşam kalitesini çeşitli yönlerden etkileyen nörolojik bozukluklardır. Doğru cevap B'dir.

Belirli bir anda saptanan eski ve yeni tüm vakaların görülme sıklığına prevalans denir. Doğru cevap C'dir.

Enfeksiyona bağlı baş ağrısı sekonder başa ağrılarından biridir. Doğru cevap D'dir.

Primer baş ağrılarından “migren, gerilim tipi baş ağrısı ve küme baş ağrısı” ile sekonder baş ağrılarından “ilaç aşırı kullanımına bağlı baş ağrısı” hastaların en sık doktora başvurma nedenleri arasındadır. Doğru cevap D'dir.

Seçeneklerin hepsinde yaşlılıkta karşılaşılan ağrılar vardır. Ancak enfeksiyona bağlı ağrılar bu gruba dahil değildir. Doğru cevap E'dir.

Dikkat çekebilme, yaşlıların sık başına gelen düşme olayının nedenlerinden biri olarak sıralanamaz. Doğru cevap A'dır.

Travmatik spinal kord yaralanmaları genellikle düşme, şiddet uygulanması, trafik kazaları, iş ve spor kazaları gibi nedenlerle ortaya çıkar. Doğru cevap A'dır.

Kolda, bacakta, omuzda veya dilde fasikülasyon (kas seğirmesi), Kas krampları, Kaslarda gerginlik (spastisite), Kol, bacak, boyun veya diyaframı etkileyen kas güçsüzlükleri, Geveleyerek (sarhoş konuşmasına benzer) ve nazal konuşma, Çiğneme ve yutmada güçlük. Bunlar ALS'nin erken belirtilerindendir. Doğru cevap C'dir.

Nörofizyolojik mekanizma başlığı aitında bulunan ağrılar:

Somatik (bedensel)

Visseral (iç organlarla ilgili)

Nöropatik (nonnosiseptif, santral ve periferik si-

nir sistemi hasarı sonucu),

 Psikojenik  Doğru cevap A'dır.

Primer tipi baş ağrıları:

    1. Migren

Gerilim tipi baş ağrısı

Küme baş ağrısı ve otonom baş ağrıları

Diğer primer baş ağrılarıDoğru cevap C'dir.

Damarsal kökenli ağrılar:

Otoimmün (bağışıklık sistemi ile ilgili) has- talıklar: Temporal Arterit (şakak damarın- da bir çeşit mikropsuz iltihaplanma)

İskemik hastalıklar (kan akımının ye- tersizleşmesi): Anjina Pektoris, Periferik vasküler (damarsal) hastalıklar

Tıkayıcı damar hastalıkları: Arteriyel (atar damar) veya Venöz (toplar damar) tıkanıklıklar. Doğru cevap B'dir.

1.Santral uyku apne sendromu,

2. Obstrüktif uyku apne sendromu,

3.Uykuya bağlı hipoventilasyon,

4.Uykuya bağlı hipoksemi

Uykuya bağlı solunum bozukluklarının alt tiplerinde yer almaktadır. Doğru cevap E'dir.

Özellikle akşamüstü saatlerinde ev dışında vakit geçirilmelidir. Doğru cevap E'dir.

Baş ağrısı epilepsi nöbetini tetikleyen unsurlardan biri değildir.

Lumbar spinal sinirlerin işlevi alt ekstremite hareketlerdir. (Kalça, bacak ve ayak)

Doğru cevap D'dir.

Yaşlılıkta görülen travmaya bağlı spinal kord yaralanmalarının %60’ı düşmeden, %24’ü trafik kazalarından ve %12’si de cerrahi müdahalelere bağlı komplikasyonlardan kaynaklanmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Yetişkinlerde görülen motor nöron hastalıklarının dört tipi vardır. Bunlar; ALS, Progresif Bulber Paralizi, Progresif Kas Atrofisi ve Primer Lateral Skleroz- dur. Motor nöron hastalıklarından en sık görüleni Lou Gehrig hastalığı olarak da bilinen ALS’dir. Doğru cevap E'dir.

Santral sinir sistemi ve/veya çevresel sinir sistemi ya da her iki sistem hasarlarına bağlı olarak konuşmanın üretimi boyutunda görev alan kasları etkileyen motor konuşma bozukluğuna Dizatri denir. Doğru cevap A'dır.

Prevalans:Belirli bir anda saptanan eski ve yeni tüm vakaların görülme sıklığıdır.

Doğru cevap B şıkkıdır.