YAŞLILIKTA NÖROLOJİK TEMELLİ DURUMLARIN BAKIM VE REHABİLİTASYONU - Deneme Sınavı - 19

Parkinson hastalığında yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen motor bozukluklarla ilgili faktörler:

Hastalığın şiddeti

Hastalığın evresi (Hoehn-Yahr Evresi)

Dizabilite (özürlülük) düzeyi

Hastalık süresi

Yürüme bozukluğu

Denge ve duruş bozukluğu (postural instabilite)

İlaca bağlı motor komplikasyonlar - şeklinde sıralanmaktadır. Depresyon, motor bozukluklarla ilgili faktörlerden değildir. Doğru seçenek (E)dir.

Ağrı, yaşam kalitesinin fiziksel ve bedensel boyutunda yer almaktadır. Doğru seçenek (E)dir.

Geleceğe ilişkin güvenlik duygusu, yaşam kalitesinin sosyal boyutlarından biridir.

Evde bakım hizmetlerinde yaşam kalitesinin daha iyi anlaşılabilmesi için evde yaşayan yaşlı bireylerde yaşam kalitesini olumsuz etkileyen faktörlerden biri olmayan yaş durumudur.

Birincil koruma, yaşam kalitesini artırmayı hedefleyen koruyucu önlemler arasında hastalık öncesi dönemdir.

Diyabet gibi kronik rahatsızlıklara bağlı ortaya çıkabilecek komplikasyonlarının önlenmesi (hipoglisemi koması, nöropati, retinopati gibi), morbiditeyi geciktirmek ve işlevselliği korumak amacıyla yürütülen girişimler üçüncül yaşam kalitesini artırmayı hedefleyen koruyucu önlemler kapsamındadır.

Kanser taramaları, osteoporoz için kemik mineral yoğunluğu ölçümü, hipertansiyonu tespit için kan basıncı ölçümü, işitme ve görme taramaları gibi hastalıklar semptom göstermeden yakalanmasına yönelik girişimler hem yaşam süresi hem de yaşam kalitesi için belirleyici olan ikincil korumadır.

Hastanın gün içerisinde yeteri kadar hareket etmemesi inme sonrası inkontinans görülmesinin sebeplerinden birisi değildir. Doğru cevap E’dir.

Ekonomik boyut; geleceğe ilişkin güvenlik duygusu, çalışabilme gücü, barınma durumu, sağlık sigortası ve iş güvencesi gibi ekonomiyle ilgili ögeleri içerir. Doğru cevap B’dir.

DSÖ, sağlığı sadece hastalık ya da sakatlığın olmayışı değil bireyin bedensel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik hali olarak tanımlamaktadır. Bu bakışı açısı, pozitif sağlık anlayışının dünya genelinde yaygınlaşmasını sağlamıştır. Doğru cevap C’dir.

Uyku bozuklukları, Parkinson hastalığında yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen non-motor faktörlerinden biridir. Diğer seçenekler motor faktörlerindendir. Doğru cevap D’dir.

Huzurevi, yaşı ve güçsüzlüğü nedeniyle yaşlıların yalnız yaşayamaması ya da korumalı meskenlerde barınamaması durumunda; yaşlıların yeme içme, barınma ihtiyaçlarını karşılayan, sosyal yaşam olanaklarını sağlayan, yaşlılara toplu hizmet veren, gerektiğinde sağlık hizmeti de verilen yatılı kurumdur. Doğru cevap C’dir.

Yaşamdan tatmin olma; Bireyin kendisini faydalı görmesi; Benlik saygısı ögeleri, “psikolojik ve duygusal boyut” ögelerindendir. Doğru cevap E’dir.

Deniz manzaralı odalar seçeneği, mekânların kalitesini arttırmak için öncelikli ve gerekli hedeflerden biri değildir. Doğru cevap B’dir.

Yaşlılık döneminde bakım hizmeti veren diğer bir kurum modeli ise, gündüz bakım merkezleridir. Huzurevi ve evde bakım arasında bir çözüm alternatifi olarak gelişen gündüz bakım merkezi; kurumsal bakım merkezlerine gidişi geciktiren, güvenli ve sağlıklı bir ortamda sosyal katılımı sağlayan bir bakım biçimidir. Doğru cevap C’dir.

Yaşlı bireyin yaşam kalitesinin bakım veren kişinin yaşam kalitesiyle ilişkili olduğunu akılda tutarak kendi yaşam kalitesini de yükseltmeye çalışması gerekir. Doğru cevap C’dir.

Koruyucu bakım hizmetlerinin içeriğinde tedaviden çok koruyucu önlemler ön planda yer aldığından, hastalığı tedavi etmek değil, hastalığı önlemek vardır. Doğru cevap B’dir.

Dördüncül koruma biçimi; yaşlı bireyin mevcut sağlık durumunu değiştirmeyecek ilaç kullanımı veya ameliyat gibi girişimlerin engellenmesini hedeflemektedir. Hastanın tıbbi rehabilitasyon sürecinde korunmasını hedefleyen bu yaklaşım da yaşam kalitesinin korunmasına yöneliktir. Doğru cevap D’dir.

Disfaji olarak tanımlanan yutma bozukluğu inme sonrasında hastaların %65’inde ortaya çıkmaktadır.

Antikoagülanlarla tedavi edilen hastalara genellikle yatak istirahati önerilir.