YAŞLILIKTA NÖROLOJİK TEMELLİ DURUMLARIN BAKIM VE REHABİLİTASYONU - Deneme Sınavı - 7

El-Kol Bakım ve Rehabilitasyonunda önemli noktalar şunlardır;

Pozisyonlama,egzersiz ve germe,bandaj,atel, masaj, askı kullanımı,elektriksel stimülasyon

İnme geçirmiş bir hastanın yürümesine yardımcıları arasında Ateller,diz atelleri, ayak bileği ortezleri, ayakkabı tabanlıkları, fonksiyonel elektrik  sitümülasyonu yer alır.

Disfaji olarak tanımlanan yutma bozukluğu inme sonrasında hastaların %65’inde ortaya çıkmaktadır. Belirlenmez ve yönetilmezse yetersiz beslenme, pnömni ve engelliliğin artmasına neden olur.

Disfaji olan bireylerde, yutmaya başlamada zorluk, yiyecek sıkıştığına dair boğulma davranışı, yutarken öksürme veya öğürme, yutmaya çalıştıktan sonra burnun içinden çıkan sıvı, akciğerlerde tespit edilen yiyecekler, zayıf ses, salya artışı, yetersiz dil kontrolü, öğürme refleksinin kaybı gibi belirtiler görülür.

Fonksiyonel inkontinans - inmenin fiziksel etkilerinin mobiliteyi engellediği veya tuvaleti kullanmak için zamanında kıyafetlerini hızlı bir şekilde çıkarmakta zorlandığı durumlarda gerçekleşir.

Kişinin tehlikede olmadığı sürece hareket etmesini kısıtlanmaması gerekmektedir.

İnme, sol yarımkürenin ön ve arka bölgelerinin geniş bir kısmını etkilediğinde, sonuç ‘global afazi’
olabilir. Dili anlama ve üretme bozukluğunu birlikte içeren en şiddetli etkilenime sahip gösterenglobal
afazili hastalar, konuşulan veya yazılan çok az kelimeyi anlayabilmekte ve ifadeleri de çoğu zaman
tek tük sözcüklerle sınırlı olmaktadır. Global afazide başarılı bir rehabilitasyon ve iyileşme olasılığı genellikle kısıtlıdır. Global afazili hastalar aileye ve bakım verenlere önemli ölçüde bağımlı bir yaşam sürecekleri için sabır ve anlayışa en çok ihtiyaç duyan hasta gruplarındandır.  Doğru cevap A'dır.

A, B, C ve E şıklarında verilen özellikler disfajiye özgüdür. Ancak, D şıkkında verilen sertleşmiş kol özelliği Hemipleji'ye örnektir. Doğru cevap D'dir.

A, B, C ve D şıklarında verilen bozukluklar duyu ve algı bozukluklarıdır. Ancak E seçeneğinde verilen inkontinans inme sonrası görülen bir bozukluktur. Duyu ve algı bozuklukları arasında yer almaz. Doğru cevap E'dir.

I ve II numaralı maddeler, bakım verenler için önerilen tekniklerdir. III. maddede söylenenin aksine hastanın etkilenmemiş kolundan tutulmalı ve  IV. maddenin aksine hastanın bağımsız hareket etmesi teşvik edilmeli ve desteklenmelidir. Doğru cevap A'dır.

İnme Sonrası Bakım ve Rehabilitasyon Elemanlarının Depresyon Konusunda Dikkat Etmesi Gereken Noktalar:
• İnme sonrası depresyon gerçektir. Yaşam savaşı veren kişinin tembel ya da isteksiz olması anlamına gelmez.

•İnme sonrası ortaya çıkan depresyonun tedavi edilmesi şarttır. İlaç ve bireysel ya da grup psikoterapisinin bir kombinasyonu şeklinde bu tedavinin sağlanması gereklidir.
• İnme sonrası ortaya çıkan depresyon tedavi edilmediği takdirde, hayatta kalan kişi uzun süreli hastane yatışları ya da hastaneye sık ve tekrarlı yatışlarla karşı karşıya kalabilir. Depresyon ayrıca, fonksiyonel iyileşmenin seviyesini de sınırlayabilmekte ve yaşam mücadelesi veren bireyin sosyal entegrasyonunu tehlikeye atmaktadır.
• İnme sonrası depresyonu olan bir bireyle iletişim kurarken sabırlı, saygılı, destekçi ve anlayışlı davranmalı, konuşurken göz teması
korunmalı ve cümleleri kesilmemelidir.

Doğru cevap D'dir.

Sözlü ve fiziksel yönergeler; Kişinin etkilenen tarafa aktif olarak bakmasını
sağlamak için sözlü ve fiziksel bir yönergeye ihtiyaç duyulabilir. Örneğin, “Tabağın sol tarafındaki çatalına bak” diye seslenmek veya etkilenmemiş elini tutup diğer yandaki çatala doğru yumuşakça yönlendirmede
bulunmak tek taraflı ihmal için bakım önerileri arasında yer alır. Doğru cevap C'dir.

Parestezi (değişik his); karıncalanma, uyuşukluk, ağrı, yanma veya iğnelenmegibi değişik hisler mevcuttur. Parestezi, inme sonrası yaşanılan duyu bozukluklarından biridir. Doğru cevap C'dir.

A, C, D ve E seçeneklerinde verilen öneriler doğrudur. Ancak, B seçeneğinde "hastanın dışarı çıkması engellenmeli" ifadesi yanlıştır. Hasta dışarı çıkma konusunda kendini güvensiz hissediyorsa bir görsel rehabilitasyon görevlisi eşliğinde yürüyerek ve toplu taşıma araçlarını kullanarak güvenli ulaşım stratejilerini öğrenmesine yardımcı olunabilir. Doğru cevap B'dir.

Demans; kronik, ilerleyici, bireyi bakıma ihtiyaç duyar hâle getiren nörodejeneratif bir sendromdur. En yaygın olarak görülen Alzheimer hastalığının yanı sıra; Frontotemporal demans, Vasküler demans, Mikst demans ve Lewy cisimli demans olarak adlandırılan çeşitli demans tipleri vardır. Parietal demans demans tipleri arasında yer almamaktadır. Doğru yanıt E'dir.

Dünya sağlık örgütünün tanımına göre demans; bellek, zihinsel ve davranışlar süreçleri olumsuz yönde etkileyen ve günlük yaşam aktivitelerinin yerine getirilmesinde güçlüklere yol açan bir sendromdur. Demans, kronik ve ilerleyici bir hastalıktır. Demanslı bireyin; bellek, düşünme, oryantasyon, kavrama, hesaplama, öğrenme, dil ve muhakeme gibi birçok bilişsel işlevi giderek yetersizleşir. Bilinç durumu genelde korunur ancak bilişsel işlevlerdeki olumsuz değişimler, duygu kontrolünü, sosyal davranışları ve motivasyonu bozabilmektedir. Doğru yanıt D'dir.

C seçeneğinde yer alan kaygı demansın pdikolojik semptomları arasında yer alır. Diğer seçeneklerde yer alan semptomlar kognitif semptomlardır. Doğru yanıt C'dir.

En yaygın görülen demans tipi olan Alzheimer hasatlığı genellikle 65 yaş sonrasında ortaya çıkmaktadır.

80 yaşında bir Alzheimer hastasının askerlik anılarını hatırlayabilmesi yakın geçmişe ait anıları hatırlamak gittikçe zorlaşırken uzak geçmişi anımsayabilmesine örnektir.

Okuma-yazma, dans etme, el sanatları, şarkı söyleme, eski hobileri sürdürme gibi özellikler hastalığın en ileri evrelerine kadar devam edebilen, korunan becerilerdir. Doğru yanıt B'dir.