YAŞLILARLA SOSYAL HİZMET - Deneme Sınavı - 8

Yeni tıbbi veya cerrahi şart açısından düşük toleranslı olan bireyleri tanımlayan
akut enfeksiyon veya yaralanma nedeniyle hastaneye yatırılan kişilerde her türlü strese karşı artmış kırılganlık ve azalmış rezerv fragilite (kırılganlık) olarak tanımlanmaktadır. Dolayısıyla doğru cevap C'dir.

Sıklıkla yaşlı bireylerin fonksiyonel durumu iki seviyede değerlendirilir: günlük yaşam aktiviteleri (GYA) ve enstrümantal günlük yaşam aktiviteleri (EGYA). GYA banyo yapma, giyinme, tuvaleti kullanma, kontinansı sağlama, temizlenme, beslenme ve transfer gibi özbakım becerilerini içerir. Bununla birlikte EGYA bağımsız evişlerini yapabilme, telefonu kullanma, çamaşır yıkama, alışveriş yapma, araba ya da toplu taşıma araçlarını kullanma, yemek yapma, ilaçlarını alma, ev işi yapma ve mali işleri idare etme gibi becerileri içerir. Dolayısıyla doğru cevap D'dir.

Hastalar kendileri konuşamayacakları durumlarda kendilerinin yerine medikal kararları vermesi için bir vekil tayin etmelidirler. Vekâletname ile birisi belirlenmemişse karar hastayı iyi bilen bir aile bireyi, arkadaş veya bakıcı tarafından verilebilir. Vekillerin sırası kanunlarca belirlenmiştir. Eğer hiç kimse yoksa sağlık bakımı veren kişi hastanın değer yargılarını düşünerek ve hastanın yararına olacağını düşündüğü şekilde karar verir. Dolayısıyla doğru cevap C'dir.

Yaşlı bireyler kırılgan olunca, sosyal destek ağlarının yeterliliği evde kalabilmeleri ya da kuruma yerleştirilmeleri konusunda belirleyici faktör olmaktadır. Sosyal destek problemlerinin erken tespiti hastanın ani bir hastalık veya fonksiyonel düşüş yaşaması durumunda kriz ortamı oluşmasını engellemeye yarar. Dolayısıyla doğru cevap C'dir.

Düşmenin en büyük risk faktörleri arasında şunlar yer almaktadır: Yan etki olarak denge bozukluğu yapan ilaç kullanımı, postural (otururken ayağa kalkmak) kan basıncının düşmesi, görme bozuklukları, dengenin bozulması, kognisyonel (bilişsel) yetersizlik, kas gücünün azalması, senkop (bayılma), ritim bozukluğu (aritmi). Dolayısıyla doğru cevap B'dir.

Demans bir hastalık veya hasardan kaynaklandığı zaman geri döndürülemezdir, fakat ilaç, alkol, hormon, vitamin dengesizliği veya depresyondan kaynaklanıyorsa tedavi edilebilir. Dolayısıyla doğru cevap E'dir.

Yaşlılık ve yaşlanma kavramları, tek bir tanımla yapılamadığından, genellikle yaşlanma; sosyal, fizyolojik, psikolojik ve fonksiyonel yaşlanma olarak tanımlanmakta ve alt gruplara ayrılmaktadır.

Fragilite: Yeni tıbbi veya cerrahi şart açısından düşük toleranslı olan bireyleri tanımlayan akut enfeksiyon veya yaralanma nedeniyle hastaneye yatırılan kişilerde her türlü strese karşı artmış kırılganlık ve azalmış rezerv olarak tanımlanır.

EGYA bağımsız erişlerini yapabilme, telefonu kullanma, çamaşır yıkama, alışveriş
yapma, araba ya da toplu taşıma araçlarını kullanma, yemek yapma, ilaçlarını alma, ev işi yapma ve mali işleri idare etme gibi becerileri içerir.

İşitmenin değerlendirilmesi için üç farklı rastgele kelimenin fısıldanarak her iki kulağa 6,12 ve 24 inçlik mesafeden söylendiği ve sonrasında hastanın kelimeleri tekrar etmesinin istendiği fısıltı testi uygulanabilir.

Terminal dönemde olan hastanın bakım verildiği kurumlara hospis denir.

Sarkopeni, kas kütlesi, kas gücü ve fonksiyonlarında progresif, jeneralize kayıptır. Doğru cevap E'dir.

Yaşlanmaya bağlı olarak, insan vücudunun yapı ve fonksiyonlarında meydana gelen değişikliklere biyolojik yaşlılık, buna bağlı olarak organlarda meydana gelen değişiklere fizyolojik yaşlılık, kişinin kendini yaşlı hissetmesine bağlı olarak yaşam görüşü ve yaşam şeklinin değişmesine psikolojik yaşlılık, aynı yaşta olan bireylerle karşılaştırıldığında toplum içinde fonksiyonların devam ettirilmesine ise fonksiyonel yaşlılık denir. Doğru cevap B'dir.

Fragilite, yeni tıbbi veya cerrahi şart açısından düşük toleranslı olan bireyleri tanımlayan akut enfeksiyon veya yaralanma nedeniyle hastaneye yatırılan kişilerde her türlü strese karşı artmış kırılganlık ve azalmış rezerv olarak tanımlanır. Doğru cevap C'dir.

Kognitif bozukluk kişiler yaşlandıkça artmaktadır. Düşmeler, immobilizasyon, bağımlılık, bakımevine yatırılma ve mortalite gibi olumsuz sonuçlar için bir risk faktörüdür. Doğru cevap A'dır.

GYA banyo yapma, giyinme, tuvaleti kullanma, kontinansı sağlama, temizlenme, beslenme ve transfer gibi özbakım becerilerini içerir. Doğru cevap D şıkkıdır.

EGYA bağımsız erişlerini yapabilme, telefonu kullanma, çamaşır yıkama, alışveriş yapma, araba ya da toplu taşıma araçlarını kullanma, yemek yapma, ilaçlarını alma, ev işi yapma ve mali işleri idare etme gibi becerileri içerir. Doru cevap E'dir.

Kemik erimesi ile aynı anlama gelen terim Osteoporosis'dir. Doğru cevap B şıkkıdır.

İlerleyici ve ölümcül bir hastalık olan Demans hafızada bozukluk, günlük yaşam aktivitelerinde ilerleyici gerileme, çeşitli psikiyatrik semptomlar ve davranış bozukluklarıyla karakterize olan, yaşlılarda sık görülen bir sorundur. Doğru cevap C'dir.

Yaşlanmaya bağlı olarak, insan vücudunda meydana gelen değişikliklere biyolojik yaşlılık, organlarda meydana gelen değişiklere fizyolojik yaşlılık, kişinin kendini yaşlı hissetmesine bağlı olarak yaşam şeklinin değişmesine psikolojik yaşlılık, toplum içinde fonksiyonların devam ettirilmesine ise fonksiyonel yaşlılık denir.