YAŞLILARLA SOSYAL HİZMET - Deneme Sınavı - 16

Muhafazakârlık; geleneği olmak, geleneğe sahip olmak, gelenekçi, geleneği devam ettirmek demektir.

Sanayileşmenin sonucunda, şehre gelen genç kuşaklar bıraktıkları yaşlı anne ve babalarını genellikle ya bir daha hiç göremiyorlar ya da uzun aralardan sonra ziyaret edebiliyorlar. Geride kalan yaşlılar ise terk edilmişlik duygusu içinde hayatlarının geriye kalan kısmını kırsalda geçirmek zorunda kalıyorlar.

Sanayileşme ve şehirleşmeye bağlı olarak geniş aileden çekirdek aileye dönüşme sürecine girilmesi, kırsal bölgelerden kentsel bölgelere göç, kadının çalışma hayatına girmesi, geleneksel kültür ve değerlerdeki değişmeler yaşlının aile içindeki eski rolünü yitirmesine sebep olmakta ve yaşlı olmak prestij sağlayan bir öge olmaktan çıkmaktadır. Böylece günümüz Türkiye’sinde de yaşlılık olgusu bir problem olarak görülmeye başlanmıştır.

Biyolojik süreç zamana bağlı olarak bireyin anatomi ve fizyolojisindeki değişimleri ifade eder.

Kronolojik süreç, herkes için geçerli olan ve doğumdan başlayarak içinde bulunulan zamana kadar geçen yılların toplamını ifade eder.

Türkiye nüfusunun %29’u 15 yaşından küçüktür.

2012 TÜİK verilerine göre Türkiye’de ki yaşlılık oranı % 7,51’dir.

Yaşlılığın sosyal hizmetler açısından iki boyutu vardır. Sosyal hizmetler yaşlılığı bir akademik disiplin olarak ele alır ve yaşlılık konusu sosyal hizmetler için mesleki bir çalışma alanıdır.

Bazı ilkel topluluklarda yaşlılara bakma zorunluluğunu içeren bir toplumsal düzen olmadığından yaşlıyı görmezden gelerek ihmal yöntemi tercih edilmektedir. Farklı ya da benzer gerekçelerle de olsa “Kamitok” adı verilen yaşlı insanların öldürülmesine bir çok ilkel toplumda rastlanmaktadır. Kamitok’un farklı uygulama biçimleri bulunmaktadır; diri diri gömülme, açlığa terk edilme, boğularak öldürülme veya kaba kuvvete başvurularak öldürülme gibi.

Dünya Sağlık Örgütü’nün yaptığı sınıflandırmaya göre 60-74 aralığındaki bireyler yaşlılar olarak tanımlanmışlardır.

Günümüzde genel olarak 65 yaşın üzerindeki bireyler yaşlı olarak kabul edilmektedir.

Yaşlılık konusu ile ilgilenen gerontologlara göre bir ülkenin nüfusunun %14’ünden fazlası 65 yaş ve üzeri bireylerden oluşuyorsa o toplumlar yaşlı toplum olarak nitelendirilebilir.

Özellikle gelişmiş ülkelerde nüfus artış hızının düşmesi, ortalama ömür beklentisinin artması, yaşlı nüfusun oranındaki artış, çalışan nüfusun üzerine binen ekonomik yük ve buna bağlı olarak sosyal güvenlik harcamalarındaki artış vb. sebeplerle özellikle gelişmiş ülkelerde daha sonra da gelişmekte olan ülkelerde yaşlılık bir sorun hâline gelmiştir.

Yaşlılık, genetik bir programla düzenlenmiş, organizmada yapısal ve işlevsel değişmelerin meydana gelmesi ile ölüme kadar götüren olaylar toplamıdır, denebilir.

Farklı ya da benzer gerekçelerle de olsa “Kamitok” adı verilen yaşlı insanların öldürülmesine bir çok ilkel toplumda rastlanmaktadır. Kamitok’un farklı uygulama biçimleri bulunmaktadır; diri diri gömülme, açlığa terk edilme, boğularak öldürülme veya kaba kuvvete başvurularak öldürülme gibi.

Rakamlar ve istatistikler açısından yaşlılık olayına bir de ülkemiz Türkiye açısında bakacak olursak; Türkiye gelişmiş ülkelere nispetle oldukça genç bir nüfusa sahiptir. Ülke nüfusunun %29’u 15 yaşından küçüktür. Doğurganlık oranındaki düşüş nedeniyle nüfus artış hızı yıllar itibarı ile azalmaktadır.

Türkiye’de 2013 yılı TÜİK verilerine göre ortalama yaşam beklentisi kadınlarda 79.4, erkeklerde 73.7’dir.

Toplumların yaşlılık olgusuna ve yaşlıya yaklaşımlarına baktığımızda, toplumların sahip olduğu medeniyet tasavvuru ve medeniyet seviyesinin belirleyici olduğunu söyleyebiliriz. Başka bir ifade ile yaşlılık olgusuna farklı yaklaşımların temelinde sosyokültürel sebepler vardır. Batı toplumlarının bireyci, Doğu toplumlarının da kamucu olduğu genel kabul gören bir yaklaşımdır.

Sanayi Dervimi sonrası esen değişim rüzgarları geçte olsa Türk (Türkiye) toplumunu ve Türk aile yapısını da etkilemiştir. Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de ortalama ömrün uzaması ile yaşlı nüfusta belirgin bir artış görülmektedir. Ayrıca, sanayileşme ve şehirleşmeye bağlı olarak geniş aileden çekirdek aileye dönüşme sürecine girilmesi, kırsal bölgelerden kentsel bölgelere göç, kadının çalışma hayatına girmesi, geleneksel kültür ve değerlerdeki değişmeler yaşlının aile içindeki eski rolünü yitirmesine sebep olmakta ve yaşlı olmak prestij sağlayan bir öge olmaktan çıkmaktadır. Böylece günümüz Türkiye’sinde de yaşlılık olgusu bir problem olarak görülmeye başlanmıştır.

Yaşlılığın sosyal hizmet açısından iki boyutu vardır. Birincisi; yaşlılık konusu bir akademik disiplin olarak sosyal hizmetin önemli konularından birisidir. İkincisi ise yaşlılık konusu bir mesleki çalışma alanı olarak sosyal hizmetin doğal çalışma alanıdır. Sosyal hizmet, diğer sosyal bilimler gibi konusu insan ve toplum olan bir disiplin ve bir meslektir. Akademik bir disiplin olarak pek çok bilim dalı ile ilişkilendirilebilir. Sosyal hizmet, bireyin ruh dünyası ve davranışlarını konu alması dolayısıyla psikolojinin, birey-birey ve birey-grup ilişkisini konu alması dolayısıyla sosyal psikolojinin ve grup, örgüt, toplumsal sorunlar ve toplumsal kurumları konu alması dolayısıyla da sosyolojinin kesişiminden oluşan disiplinler arası bir bilim dalı ve bir meslektir. Yukarıdaki açıklamalardan da anlaşılacağı üzere yaşlılık kavramı sosyal hizmet, sosyoloji, psikoloji, sosyal psikoloji alanları ile doğrudan ilişkilidir. Oysa kriminal psikolji, psikolojinin suç ve suçluları tespit etmek üzerine geliştirilmiş bir alt alanıdır.