YAŞLILARLA SOSYAL HİZMET - Deneme Sınavı - 14

Sanayi devrimi sürecini yaşayan toplumlarda kırsaldan kentlere göçler hızlanır. Geniş aile yapısından çekirdek aile yapısına geçiş başlar ve bireyci toplum anlayışının genel kabul görmesine sebep olur.  Bu durum yaşlıların yalnızlaşmasına ve toplumda bir sorun olarak görünür hale gelmelerine neden olur.Aynı zamanda sanayi devriminin olumlu etkileriyle uzayan ömür beklentisi, toplumun yaşlanabilmesini sağlar ve yaşlıların nüfusta daha büyük bir pay sahibi olmasına neden olur. Sosyal güvenlik kurumları ise sanayi devrimini yaşlılık konusunda orataya çıkardığı sorunları tamir etmek üzere ortaya çıkmış kurumlardır. Bu sebeple sorunların nedeni değil sonuçlarıdırlar. Doğru yanıt  D'dir.

Sosyal güvenlik kurumları sanayi devrimi sürecini yaşamış toplumlarda ortaya çıkmıştır. Diğerkâm toplumlarda yaşlıların bakımı aile içinde ya da devlet ya da vakıflar eliyle yürütülür. Doğru yanıt C'dir.

Bugün hâlâ hizmet veren Darülaceze, II. Abdülhamid devrinde hizmete girmiş olan önemli bir yaşlı bakım kurumudur. Doğru yanıt E'dir.

Geniş anlamda sosyal hizmet, insana ve topluma yönelik her faaliyet bir sosyal hizmettir. Örneğin adres soran herhangi bir insana yol göstermekten tutunda, zengin fakir herkese verilen vakıf hizmetlerine kadar uzatılabilir. Dar anlamda sosyal hizmet ise daha çok dezavantajlı kişi ve gruplara verilen hizmetler olarak ifade edilebilir. Doğru yanıt D'dir.

Bireyci toplum yapısına sahip Avrupa ülkelerinde, kırdan kente göç sanayi devrimi ile tamamlanmış, geniş aile yapısı çekirdek aileye dönüşmüştür. Bu ülkelerde aktif çalışma dönemindeki nüfusun piramitteki yeri hızla daralmakta ve yaşlı nüfusun çalışan nüfusa bağımlılık oranı artmaktadır. Doğru yanıt B'dir.

Yaşlılık olgusunun fizyolojik, psikolojik, ekonomik, kültürel ve sosyolojik boyutları bulunmaktadır. Doğru yanıt D'dir.

Yaşlıların evde bakımı modeli Diğerkâm toplumlar için en uygun yöntem olarak görülmektedir.  Evde bakımda başta aileler olmak üzere, merkezî ve yerel yönetimler, her neviden gönüllü kuruluşlar evde bakımda görev almalıdır. Doğru yanıt D'dir.

Kronolojik süreç: Herkes için geçerli olan ve doğumdan başlayarak içinde bulunan zaman kadar geçen yılların toplamını ifade eder.

Biyolojik süreç: Zamana bağlı olarak bireyin anatomi ve fizyolojisindeki değişmeleri ifade eder.

Ekonomik süreç: Parasal koşullardaki değişikliğin etkisi ile yaşlı kişinin yaşam tarzının değişmesini ifade eder.

Patolojik süreç: Beslenme, sağlık vb. sebeplerle bir çeşit hastalık hâlini ifade eder. 

Doğru yanıt B seçeneğidir.

Dünya Sağlık Örgütü de yaşlanmayı kronolojik olarak ele almış ve 3 safhaya ayırmıştır.
Orta yaşlılar (46-59 yaş), yaşlılar (60-74 yaş), ileri yaşlılar (75-89) ve (90 ve üstü) ihtiyarlıktır.

Kadim Sorun; eski bir sorun yani başlangıcının hangi zamana dayandığı bilinmeyen sorun demektir. Buradan hareketle A,B,C ve D seçenekleri kadim sorun olarak değerlendirilebileceğine yönelik ifadelerdir. Ancak E seçeneği günümüz toplumlarını ifade ederek yaşlılığın çağdaş bir sorun olduğunu dile getirmektedir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Muhafazakârlık; geleneği olmak, geleneğe sahip olmak demektir. Empati başka insanların yerine koyabilme yeteneği iken karşıdaki bireyle ortak duyguda olmayı ve ona hak vermeyi içerir. Psikopati ise  ruhsal bir rahatsızlıktır. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Muhafazakârlık; geleneği olmak, geleneğe sahip olmak demektir. Empati başka insanların yerine koyabilme yeteneği iken karşıdaki bireyle ortak duyguda olmayı ve ona hak vermeyi içerir. Psikopati ise  ruhsal bir rahatsızlıktır. Diğerkâm; başkalarını düşünme, bencil olmamak demektir. Diğerkâm Toplum ise yardımlaşmayı, dayanışmaya esas alan toplum demektir.

Dünya Sağlık Örgütü de yaşlanmayı kronolojik olarak ele almış ve 3 safhaya ayırmıştır.
Orta yaşlılar (46-59 yaş), yaşlılar (60-74 yaş), ileri yaşlılar (75-89) ve (90 ve üstü) ihtiyarlıktır.
Günümüzde de genel olarak 65 yaşın üstündeki herkes yaşlı kabul edilir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Tüm seçenekler Avrupa ülkelerinde yaşlılık problemlerini ifade etmektedir. Ancak D seçeneğindeki istihdam fazlası doğru bir tanımlama değildir. Aksine yaşlıların değişik giderlerinin sosyal güvenlik sisteminde büyük açıklar oluşturacağı, ayrıca aktif çalışma dönemi olarak adlandırılan 15-64 yaş arasındaki nüfus grubunun nüfus piramidindeki yerinin daralması nedeniyle Avrupa ekonomisinin eksik istihdam sorunu ile de karşı karşıya kalacağı da öngörülmektedir.

Ülkemiz 1990’lı yıllardan sonra hızlı bir yaşlanma trendine girmişse de gerek yaşlı nüfus oranı ve gerekse ortalama yaşam beklentisi açısından Avrupa ülkelerinin çok altındadır. Türkiye’de 2013 yılı TÜİK verilerine göre ortalama yaşam beklentisi kadınlarda 79.4, erkeklerde 73.7’dir. Toplamda ise 76.3’tür

Başta batı olmak üzere bireyci toplumlar üretkenliğe odaklanır. Tüm seçenekler  bir başkasının yararını da düşünmeyi ifade ederken diğer bir deyişle diğerkam bir özellik gösterirken D seçeneği bireyci toplumların bir özelliğini yansıtmaktadır.

Yaşlanma sürecini medikal açıdan inceleyen bilim dalına geriatri adı verilmiştir.

Birey ve bireyin ilişkilerini merkeze alan mikro düzeydeki aktivite teorisi, yaşlının etkinliği üzerinde odaklaşır, yaşlının yaşlılığa uyum sürecini incelemeyi hedeflemektedir.

Yaşamdan geri çekilme/ kopma teorisi (disengagement) aktivite teorisinden on yıl sonra, sosyolojideki fonksiyonalist teoriden temel alınıp aktivite teorisine bir tepki olarak geliştirilmiştir. Bu teoride yaşlının sosyal pozisyon ve işlevleri incelenir; toplumsal ve yapısal açıdan yaşlanma, yaşlılık ve yaşlı ile toplum arasındaki ilişkiler dikkate alınır; toplumdan topluma yaşlılık ve yaşlanmanın farklı algılanabileceği belirtilir.

Sosyal rol, sosyal statünün normlarına ve toplumdaki bireylerin beklentilerine cevap verme hâlidir, bireyin ne yaptığını anlatır.