YAŞLILARDA GÖRÜLEBİLECEK SORUNLAR VE BAKIM HİZMETLERİ

KOAH’ta tedavinin amaçları, hastalığın ilerlemesini önlemek, semptomları azaltmak, egzersiz kapasitesini artırmak, akut atakları önlemek ve tedavi etmek, uzun süreli solunum fonksiyonlarını korumak, komplikasyonları azaltmak, solunum yolu enfeksiyonlarını önlemek, yaşam kalitesini ve yaşam süresini artırmaktır. Tamamen tedavi mümkün olmadığından doğru cevap D'dir.

KOAH’ta antibiyotikler sadece enfeksiyona bağlı alevlenmelerin tedavisinde kullanılmalıdır. Bu nedenle doğru cevap C'dir.

Mukolitikler hastanın solunum yollarında biriken balgamın atılmasını kolaylaştırmak amacıyla kullanılır. Bu nedenle doğru cevap B'dir.

Risk faktörlerinden kaçınma da bireyler maruziyetten kaçınarak metal işçiliğinde,ulaşım sektöründe, odun-kömür işçiliğinde, kağıt imalatında, çimento, tekstil ve tahıl işlerinde çalışıyorlarsa toz maskesi gibi kişisel koruma önlemlerini almaları gerekir. Hava kirliliğinin olduğu günlerde dışarı çıkmamaları gerekir. Sigarayı bırakıp,  her yıl grip aşısı yaptırmaları gerekir. Bu nedenle doğru cevap E'dir.

Fazla balgam olduğu zamanlarda bol su içilerek hazırlık yapılmalıdır. Nefes sakin oluncayave hırıltı geçinceye kadar beklenmeli, iki, üç derin nefes alıp sessizce verdikten sonra ağız açık olarak bir iki defa öksürülmelidir. Göğüste balgamın oluşturduğu hırıltı hissedilerek, hafif bir gayretle küçük küçük öksürerek balgam atılmaya çalışılmalıdır. Derin nefes alma ve öksürme basamakları bir veya iki kez tekrarlanmalıdır. Yerçekiminin balgam akışına yardım ettiği pozisyonlar alınarak hava yolları sekresyonlardan temizlenebilir. Her iki tarafa yan yatılarak aynı zamanda solunum egzersizleri yapılarak balgam hareketlendirilebilir. Sekresyonlar üst hava yollarına ulaştığı zaman derin bir nefes alışı sonrası kuvvetli nefes vererek atılabilir. Fakat sırt üstü yatmak balgamı hareketlendirmek için izlenen yollardan değildir. Bu nedenle doğru cevap A'dır.

Fazla sıvı alınması solunum yollarının nemlenmesini, mukusun yumuşamasını ve kolay atılmasını sağlar. Bu nedenle sıvı alımı artırılmalıdır. Bu nedenle doğru cevap E'dir.

KOAH hastaları yılda yaklaşık 1-4 kez alevlenme yaşarlar. Ataklar daha çok kış aylarında olmakla birlikte herhangi bir zamanda da olabilir. En sık görülen atak nedeni enfeksiyonlardır. Enfeksiyon belirtileri olarak; balgamın sarı yeşile dönmesi ve miktarındaki artış, öksürüğün şiddetlenmesi ve nefes darlığı sayılabilir. Bu nedenle doğru cevap B'dir.

KOAH’ın en yaygın risk faktörü sigara dumanıdır. Sigara içenlerde, içmeyenlere oranla solunum
yolu hastalıkları ve akciğer fonksiyon bozuklukları daha fazla görülür. Diğer tip tütün kullanımı
(pipo, puro, nargile vb.) ve çevresel tütün dumanı akciğerlerin inhale partikül ve gaz yükünü artırarak
solunum yolu hastalıklarına ve KOAH gelişmesine neden olur. İç ve dış ortam hava kirliliği, mesleki toz
ve kimyasallara maruz kalmak KOAH gelişmesine ve hastalığın kötüleşmesine neden olan önemli risk
faktörleridir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Gebelik ve çocukluk döneminde akciğer büyümesini etkileyen herhangi bir faktör (annenin sigara içmesi, çocukluk döneminde aktif veya pasif sigara dumanına maruz kalma, çocukluk astımı ve çocukluk dönemi solunum yolu enfeksiyonları vb.), KOAH’ın gelişme riskini arttırmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Bronkodilatörler sıklıkla KOAH’ın başlangıç tedavisinde kullanılırlar. Tek başına ve ya başka ilaçlarla kombine edilerek kullanılırlar. Bu ilaçlar kalıcı, kötüleşen semptomların tedavisi ve hastalığın ilerlemesini önlemek amacıyla düzenli olarak kullanılmaktadır. Doğru cevap C'dir.

KOAH’da kullanılan non-farmakolojik yöntemler hasta eğitimi, pulmoner rehabilitasyon, uzun süreli oksijen tedavisi ve evde uzun süreli mekanik ventilasyondur. Doğru cevap A şıkkıdır.

KOAH’lı hastalarda kullanılan inhalasyon yöntemleri; ölçülü doz inhaler kullanımı, kuru toz inhaler, handihaler kullanımı, turbuhaler kullanımı, diskus kullanımı, aeresol kullanımı ve nebulizatör tedavisidir. Doğru cevap D'dir.

KOAH genellikle 50’lili yaşların sonu ve 60 yaşlarındaki bireylerde ortaya çıktığı için hastaların büyük çoğunluğu yaşlı grubunda yer almaktadır. Doğru cevap B'dir.

Küresel Hastalık Yükü Çalışması verilerine göre, KOAH yılda 2.9 milyon kişinin ölümüne neden olmaktadır. Dünyada 3. ölüm nedenive tüm ölümlerin %5.5’inden sorumlu olan KOAH, Türkiye’de solunum sistemi hastalıklarına bağlı ölümlerde üçüncü sırada yer almaktadır. Doğru cevap C'dir.

KOAH'ın belirtileri;

Yüksek ateş bu belirtiler arasında bulunmamaktadır. Doğru cevap A'dır.

Sigara içme hastalığın en önemli nedeni olmakla birlikte toksik gaz ve partiküllere maruziyet önemli risk faktörleridir. Söz konusu risk faktörlerine ilave olarak yaş ve cinsiyet, düşük sosyoekonomik durum, yetersiz beslenme, enfeksiyonlar, akciğerlerin büyüme ve gelişimindeki sorunlar hastalığın ortaya çıkmasında etkili olan diğer risk faktörleridir. Pasif sigara içiciliği ve dış ortam hava kirliliği KOAH gelişiminde daha az önemli olup, hastalığın kötüleşmesine neden olurlar. Doğru cevap D'dir.

KOAH’ın farmakolojik tedavisinde bronkodilatörler (antikolinerjikler, beta-2 agonistler, teofilin), kortikosteroidler, fosfodiesteraz-4 inhibitörleri, mukolitikler ve antibiyotikler kullanılmaktadır. Doğru cevap E'dir.

KOAH’da kullanılan non-farmakolojik yöntemlerhasta eğitimi, pulmoner rehabilitasyon, uzun süreli oksijen tedavisi ve evde uzun süreli mekanik ventilasyondur. Doğru cevap C'dir.

Büzük Dudak Solunumu'nun aşamaları şunlardır:

Oksijen konsantratörü ortam havasını filtreleyerek alır ve biriktirilen oksijen gazı nazal kanül (burundan ince bir hortum) vasıtasıyla hastaya gönderilir. Doğru cevap B'dir.