YAŞLILARDA GÖRÜLEBİLECEK SORUNLAR VE BAKIM HİZMETLERİ

Yaş ve cinsiyet: Yaş, KOAH için önemli bir risk
faktörü olarak tanımlanmaktadır. Yaşlanma ile akciğer harabiyeti arttığı için,bu harabiyetin yaşam
boyu toplam maruziyeten mi, yoksa yaşlanmaya
mı bağlı olduğu konusu çok iyi bilinmemektedir.
KOAH’ın geçmişte erkeklerde daha sık görüldüğü
ancak son 20 yılda kadınlarda ve erkeklerle aynı
oranda görüldüğü belirtilmektedir

Doğru Cevap C'dir.

Enfeksiyonlar: Özellikle hayatın erken dönemlerinde geçirilen solunum yolu enfeksiyonlarının
KOAH riskini artırdığı belirtilmektedir. Hastalarda gelişen solunum yolu enfeksiyonları KOAH
ataklarına neden olmaktadır. Doğru Cevap A'dır.

KOAH’ta balgam çıkarma hastalık ortaya çıkmadan yıllar önce başlamaktadır. Başlangıçta sabahları görülürken ilerleyen süreçte günün diğer
saatlerinde de görülmektedir. Ataklar dışında mukoid özellikte olan balgamın miktarı azdır. Hastalığın kronikleşmesiyle balgamın günlük miktarı artar ve kıvamı koyulaşır. Balgam miktarının artması ve renginin sarı veya yeşile dönmesi solunum yolu enfeksiyonunu gösteren bir bulgudur. Doğru Cevap B'dir.

Bronkodilatörler sıklıkla KOAH’ın başlangıç tedavisinde kullanılırlar. Tek başına ve ya başka ilaçlarla kombine edilerek kullanılırlar. Bu ilaçlar kalıcı, kötüleşen semptomların tedavisi ve hastalığın ilerlemesini önlemek amacıyla düzenli olarak kullanılmaktadır. Tedaviye yanıt, kullanılan ilaçların etkinliğine, ilacın yan etkilerine, kişinin inhaler kullanma tekniğine ve ilaca uyumuna bağlıdır.
İnhaler kullanma teknikleri her hastaya mutlaka öğretilmeli ve kontrol edilmelidir. Doğru Cevap C'dir.

Mukolitikajanlar
Mukolitikler hastanın solunum yollarında biriken balgamın atılmasını kolaylaştırmak amacıyla kullanılır. Doğru Cevap E'dir.

Non-Farmakolojik Tedavi
KOAH’da kullanılan non-farmakolojik yöntemlerhasta eğitimi, pulmoner rehabilitasyon, uzun süreli oksijen tedavisi ve evde uzun süreli mekanik ventilasyondur. Doğru Cevap A'dır.

Aşı: KOAH’lı hastaların çoğu her yıl gribin sık görüldüğü dönemlerde hastalanırlar. Gribe yakalanmak çoğunlukla pnömoniye zemin hazırlar. Bu nedenle KOAH’lı hastalara her yıl influenza(grip) aşısı yapılmalıdır. Pnömokok aşısı tüm 65 yaş üstü KOAH hastalarına ve FEV1oranı %40 altında olan
hastalarda yaşa bakılmaksızın yapılmalıdır. Doğru Cevap C'dir.

Nebulizatör Tedavisi: Nebulizatör, solunum
sıkıntısının çok fazla olduğu durumlarda ilaçları
havayollarına daha iyi iletebilmek amacıyla kullanılmaktadır.
• Nebulizatörün kullanım kılavuzu dikkatli
bir şekilde okunmalıdır.
• Nebulizatör ağızlıkla veya maskeyle kullanılabilir. Acil durumlarda maske tercih edilmelidir.
• Nebulizatörün düğmesi açıldıktan sonra sakin birşekilde nefes alıp verilmelidir.
• Nebulizasyondan sonra yüz yıkanmalıdır.
• Nebulizatörün kılavuzda belirtildiği şekilde
temizlenmediği takdirde mikroplar için uygun bir ortam olabilmektedir.
• Temizlemeden önce ürünün elektrik bağlantısı kesilmelidir.
• Nebulizatör nemli bir bezle 2-3 günde bir
silinerek tozlarını alınmalıdır. Temizlik su
ile nemlendirilmiş bir bez ile yapılmalıdır.
Temizlik bezine sabun veya temizleyici
maddeler sürülmemelidir.

Doğru Cevap E'dir.

KOAH’lı Hastaların Beslenme
Konusunda Dikkat Etmesi Gerekenler
• Çok yemek yenildiğinde solunum sıkıntısı
yaşanabileceği için az ve sık beslenilmedir.
• Yemekler yavaş ve iyi çiğnenerek yenilmelidir.
• Yemek yerken dik oturulmalıdır.
• Çiğneme ve yutmayı kolaylaştırmak için
yumuşak ve sulu besinler tercih edilmelidir.
• Fazla sıvı alınması solunum yollarının nemlenmesini, mukusun yumuşamasını ve kolay atılmasını sağlar. Bu nedenle sıvı alımı
artırılmalıdır.
• Posalı yiyecekler kabızlığı ve ıkınmayı önlediği için posalı (lifli) besinlerin alımı artırılmalıdır.
• Gaz yapıcı yiyecek ve içecekler midenin
gerilmesine neden olarak solunumu zorlaştırdığı için gaz yapıcı yiyecek ve içeceklerin
alımı azaltılmalıdır. Doğru Cevap E'dir.

Toksik gaz ve partiküllere maruziyet, düşük sosyoekonomik durum, yetersiz beslenme, yaşlılık ve şişman olmak KOAH'da risk faktörlerindenken zayıf olmak risk faktörü değildir.

Öksürük, Nefes darlığı, Balgam çıkarma, Göğüste sıkıntı KOAH'ın semptomlarındanken fazla yemek yeme değildir.

Bronkodilatatör, Kortikosteroidler, Mukolitikajanlar, Antibiyotikler KOAH'ta kullanılan ilaçlardandır. Diüretikler değildir.

KOAH ‘ın tedavisinde kullanılan non-farmakolojik etkenler pulmoner rehabilitasyon, hasta eğitimi, uzun süreli oksijen tedavisi, cerrahi tedavi iken ilaç kullanımı farmakolojik etkendir.

KOAH’lı hastanın bakımında dikkat edilmesi gereken konulardan akciğerleri temizleme teknikleri, solunum egzersizleri, oksijen tedavisi ve enerji tasarrufu teknikleri iken egzersiz bu hastalarda kısıtlıdır.

Toz maskesi kullanılması, İlaçlama yapıldığında ortamda bulunmamak, Bulunulan ortamın sık sık havalandırılması, Grip aşısı yaptırmak risk faktörlerindenken sigara içmek değildir.

KOAH hastaları için Diyafragmatik Solunumla ilgili bilgiler rahat bir pozisyon seçilmeli, bir el önde göğüs kafesinin hemen altında diğer el de göğüs kemiğinin üzerinde olacak şekilde konur., nefes alıp verilmeli ve solunum kaslarının hareketleri hissedilmeli ve dinlenmeli ve dinledikten sonra bu işlem 2-3 kez tekrarlanmalıdır.

Göğüste ağrı yada baskı hissinin olması, Baş dönmesi ya da mide bulantısı olması, Soğuk soğuk terleme olması, Eklem veya kaslarda aşırı ağrı olması egzersizi durdurmayı gerektiren nedenlerdir.

KOAH hastalarının enerji tasarrufu teknikleri; Banyo tabureye oturarak, duş kullanarak yapılmalı ve banyo sonrası kurulanmak için bornoz kullanılmalıdır, Ev içinde taşınması gereken tüm malzemeler tekerlekli bir masa veya araba ile itilerek gerekli yerlere götürülmelidir, Giyinme, duş alma, makyaj yapma, yemek pişirme ve benzeri aktiviteler oturarak yapılmalıdır, Ev içinde sürekli kullanılan malzemeler kolay ulaşılabilecek yerlere konulmalıdır. Eğilme, gerilme ve uzanma gibi hareketler yapılmamalıdır.

KOAH hastalarında enfeksiyonun belirtileri; Balgamın sarı yeşil renge dönüşmesi, Balgam miktarında artma, Daha sık veya daha şiddetli öksürme hissi, Aktiviteveya istirahat durumunda kısa kısa soluk almak iken soğuk algınlığına ait belirtilerin olmaması değildir.

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığında Risk Faktörleri:

Genetik yatkınlık

Toksik gaz ve partiküllere maruziyet

Yaş ve cinsiyet

Düşük sosyoekonomik durum

Yetersiz beslenme

Enfeksiyonlar

Akciğerlerin büyüme ve gelişimindeki sorunlar