YAŞLILARDA GÖRÜLEBİLECEK SORUNLAR VE BAKIM HİZMETLERİ

Diyabetes mellitus (DM) yani şeker hastalığı, vücutta üretilen insülin eksikliği sonucu ortaya çıkan kan şekerinin yükselmesi ve bundan kaynaklanan çok su içme, çok idrara çıkma gibi bulgularla karakterize olan kronik ve metabolik bir hastalıktır. Günümüzde hem gençlerde hem de yaşlılarda DM görülme sıklığı artmıştır. Bazı toplumlarda DM sıklığı yaşlılarda %40’lara kadar ulaşmaktadır. Bu kapsamda doğru seçenek A seçeneğidir.

İnsülin pankreastan salınan bir hormon olup kan glukozuna (şekeri) duyarlıdır. Kan glukozu konsantrasyonu yükseldiği zaman, pankreastan beta hücreleri uyarılır ve insülin salgılanır. Bu bağlamda doğru seçenek E seçeneğidir.

Bir kişide diyabet varlığını belirlemek için öncelikle diyabet varlığının araştırılması gerekir. Kişide poliüri, polifaji, polidipsi, kilo kaybı, görme bozukluğu, sık enfeksiyona yakalanma, yara iyileşmesinin geç olması gibi belirtiler diyabeti düşündürür. Günümüzde DM tanısı ADA (Amerikan Diyabet Birliği) ve DSÖ (Dünya Sağlık Örgütü) tanı kriterlerine göre konulmaktadır. Yaşlılarda DM tanılamasında farklı bir kriter kullanılmamaktadır. Bu kapsamda doğru seçenek B seçeneğidir.

D seçeneği dışında yer alan tüm seçenekler şeker hastalığı tanısında işe koşulan kan testleri arasında yer almaktadır. Bu kapsamda doğru seçenek D seçeneğidir. Bu seçenekte yer alan MRG ifadesi vücudun çeşitli bölgelerinde farklı yapıda hastalıkları tespit edebilmek için kullanılmaktadır.

Gestasyonel Diyabet; Gebelikte ortaya çıkan ve doğumdan sonra düzelen diyabet tipidir. Bu kapsamda sorunun doğru seçeneği B seçeneğidir.

İnsüline Bağımlı Diyabet (Tip I DM) İnsülinin pankreasta hiç üretilmediği ya da çok az üretildiği diyabet tipidir. Tip 1 diyabet, pankreasta bulunan ve insülin üreten beta hücrelerinin otoimmün bir süreç sonunda zedelenmesi ile meydana
gelmektedir. Bu kapsamda doğru seçenek A seçeneğidir.

B seçeneği dışındaki seçeneklerde ifade edilen durumlar yaşlı diyabet hastalarında şeker hastalığının kontrolünü etkileyen faktörler arasında yer almaktadır. Yaşlılık döneminde metabolizmanın daha düzenli çalışmasından ziyade susama ve açlık hissinde değişiklikler söz konusudur. Bu kapsamda doğru seçenek B seçeneğidir.

Kanda şekerin normalin üstünde bulunmasıdır. Bununla birlikte yaşlılarda 200 mg/dl’nin üzerinde bile bulunması fonksiyonel yetenekleri belirgin şekilde bozabilir. Bu kapsamda doğru seçenek C seçeneğidir.

B seçeneği dışında kalan ifadelerin hepsi şeker hastalarının ayak bakımlarında dikkat etmesi gereken hususlar arasında yer almaktadır. B seçeneğinin olması gereken ifadesi; ayakların her gün yıkanması, kurulanması ve nemlendirilmesi gerekliliğini vurgulamaktadır. Bu kapsamda doğru seçenek B seçeneğidir.

A seçeneği dışında var olan seçeneklerin hepsi insülin uygulamasının temel ilkeleri arasında yer almaktadır. A seçeneğinde yer alan ifade sabunlu su ile yıkanmalıdır şeklinde olması gerekmektedir. Bu kapsamda doğru seçenek A seçeneğidir.

Akut bir hastalıktır tanımı diyabetes mellitus tanımı içinde yer almaz.

Kilo kaybı yaşlılarda şeker hastalığının nedenlerinden değildir.

Sık enfeksiyonlar DM belirtileri içinde yer almaz.

İdrarda keton ölçümü diyabetes mellitus tanılamada kullanılan kan testlerinden değildir.

Diyabet belirtileri yavaş yavaş başlar tanımı tip I diyabetes mellitus için doğru değildir.

Yüksek ateş yaşlı diyabetes mellitus hastalarında DM kontrolünü etkileyen faktörlerden duyu değişikliklerinden değildir.

Sadece 3 öğün beslenmesi yaşlı DM hastasına hipoglisemiden korunmada verilecek eğitimlerden değildir.

Hastaların yılda bir göz muayenesi yaptırması gerekir.

Kepekli ekmek basit karbonhidrat içermez.

Flakon hızlıca çalkalanır insülin uygulamasında dikkat edileceklerden değildir.