YAŞLILARDA GÖRÜLEBİLECEK SORUNLAR VE BAKIM HİZMETLERİ - Deneme Sınavı - 6

KOAH, toksik gaz ve partiküllere karşı havayolları ve akciğerlerin kronik inflamasyonu olup, genellikle ilerleyici ve kalıcı hava akımı kısıtlanması ile karakterize, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalıktır.  İnflamasyon sonucunda aşırı mukus üretimi, hava yollarında fibrozis, daralma, akciğer parankim yapıda ve damarlarda hasar oluşur.  Küresel Hastalık Yükü Çalışması verilerine göre, KOAH yılda 2.9 milyon kişinin ölümüne neden olmaktadır. Dünyada 3. ölüm nedeni ve tüm ölümlerin %5.5’inden sorumludur. Doğru cevap C’dir.

KOAH’ta en iyi bilinen genetik risk faktörü alfa -1 antitripsin eksikliğidir ve hastaların %1-2’sinde görülür. Alfa -1 antitripsin akciğerin harabiyetini önler. Alfa -1 antitripsin düzeyi düşük olan kişilerde KOAH gelişebilir. Dolayısıyla Alfa -1 antitripsinin kendisi değil, eksikliği KOAH’a sebep olan etmenlerden biridir. Doğru cevap A’dır.

KOAH’ta görülen en önemli semptomlar nefes darlığı, öksürük, balgam çıkarma, hışıltılı solunum ve göğüste sıkıntı hissidir. Diğer taraftan göğüs ağrısı, yorgunluk, iştahsızlık, kilo kaybı, hipoksi, siyanoz, ödem, baş ağrısı, anksiyete ve depresyon KOAH’da görülen diğer semptomlardır. Doğru cevap D’dir.

KOAH tanı ve değerlendirmesinde spirometrenin önemli bir yeri vardır. Spirometre ile zorlu vital kapasite (FVC), bu manevranın 1. saniyesinde dışarı verilen hava hacmi (FEV1) ölçülmekte ve FEV1/FVC oranı hesaplanmaktadır. Spirometrik ölçümler yaş, boy, cins ve ırka göre belirlenen referans değerlerle karşılaştırılarak değerlendirilir. FEV1/FVC <%70 ise hastada hava akımı kısıtlanmasının olduğu doğrulanmakta ve hasta KOAH olarak değerlendirilmektedir. Doğru cevap B’dir.

KOAH’ın tedavisi ilaç tedavisi (farmakolojik), ilaç dışı tedavi (nonfarmakolojik) ve cerrahi tedavi olarak 3 grupta toplanabilir. Psikoterapi ise bunlardan biri değildir. Doğru cevap E’dir.

Antibiyotikler sadece enfeksiyona bağlı alevlenmelerin tedavisinde kullanılır. Bronkodilatörler, bronşları genişleterek hastaların daha fazla oksijen almalarını sağlayan ilaçlardır. İnhale kortikosteroidler inflamasyonu azaltmak için, sistemik kortikosteroidler ise atakların tedavisinde kullanılmaktadır. Fosfodiesteraz-4 inhibitörlerinin başlıca etkisi inflamasyonu baskılamaktır. Mukolitikler ise hastanın solunum yollarında biriken balgamın atılmasını kolaylaştırmak amacıyla kullanılır. Doğru cevap D’dir.

KOAH’lı hastanın bakımında dikkat edilmesi gereken konular şunlardır:

Cerrahi müdahale başvurulacak en son yöntem olduğu için tüm bu bakım konuları hastanın hayat kalitesini arttırmayı ve herhangi bir akciğer operasyonunu önlemeyi amaçlamaktadır. Doğru cevap C’dir.

Oksijen tedavisi alırken dikkat edilmesi gereken kurallar şunlardır:

Doğru cevap B’dir.

KOAH’lı hastaların beslenme konusunda dikkat etmesi gereken noktalar şunlardır:

Doğru cevap B’dir.

KOAH’ta enfeksi­yonun belirtileri­ şunlardır:

Doğru cevap A’dır.

Arter kan basıncının evde izlenmesinin nedenleri aşağıda verilmiştir.

Doğru yanıt A'dır.

Arter kan basıncı indirekt ölçümü için civalı, aneroid ve elektronik aletler kullanılır. Elektronik aletlere göre öncelikli aneroid olan aletler tercih edilmelidir. Birey rahat bir yere oturtularak sırtını yaslaması sağlanır. Ölçüm yapılan kol kalp hizasına getirilerek
altı yastıkla desteklenir. Kıyafetler rahat olmalı ve sıkmamalıdır. Manşonun alt kısmı dirseğin yaklaşık 3 cm kadar üste yerleştirilmeli ve steteskop manşonun altına yerleştirilmemelidir. Manşon bireyin üst kol çevresinin en az % 80’nini kapsamış
olmalıdır. Brakiyal arter saptanarak steteskop diyagramı deriye hafifçe bastırılarak ölçüm yapılır. Ölçüm doğru sonuç almak için çok hızlı ya da çok yavaş olmamalıdır. Doğru yanıt C'dir.

KOAH, genetik yatkınlık ve çevresel etkenlerle etkileşim sonucu ortaya çıkan kronik bir hastalıktır. Sigaraiçme hastalığın en önemli nedeni olmakla birlikte toksik gaz ve partiküllere maruziyet önemli risk faktörleridir. Söz konusu risk faktörlerine ilave olarak yaş ve cinsiyet, düşük sosyoekonomik durum, yetersiz beslenme, enfeksiyonlar, akciğerlerin büyüme ve gelişimindeki sorunlar hastalığın ortaya çıkmasında etkili olan diğer risk faktörleridir. Pasif sigara içiciliği ve dış ortam hava kirliliği KOAH gelişiminde daha az önemli olup, hastalığın kötüleşmesine neden olurlar. Bu bağlamda doğru cevap E seçeneğidir.

KOAH, Türkiye’de solunum sistemi hastalıklarına bağlı ölümlerde üçüncü sırada yer almaktadır.

Spor yapmamak Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığında Risk Faktörleri arasında yer almaz.

KOAH, genetik yatkınlık ve çevresel etkenlerle etkileşim sonucu ortaya çıkan kronik bir hastalıktır. Sigara içme hastalığın en önemli nedeni olmakla birlikte toksik gaz ve partiküllere maruziyet önemli risk faktörleridir.

Koah hastalarında iştahsızlık dolayısıylada kilo kaybı görülür,  bu yüzden kilo alma şıkkı  yanlıştır

KOAH tanı ve değerlendirmesinde spirometrenin önemli bir yeri vardır. Spirometre ile zorlu vital kapasite (FVC), bu manevranın 1. saniyesinde dışarı verilen hava hacmi (FEV1) ölçülmekte ve FEV1/FVC oranıhesaplanmaktadır. Spirometrik ölçümler yaş, boy, cins ve ırka göre belirlenen referans değerlerle karşılaştırılarak değerlendirilir. FEV1/FVC <%70 ise hastada hava akımı kısıtlanmasının olduğu doğrulanmakta ve hasta KOAH olarak değerlendirilmektedir.

Mukolitikler hastanın solunum yollarında biriken balgamın atılmasını kolaylaştırmak amacıyla kullanılır.

KOAH’ta antibiyotikler sadece enfeksiyona bağlı alevlenmelerin tedavisinde kullanılmalıdır.