YAŞLILARDA ÇATIŞMA VE STRES YÖNETİMİ I

Geriatri yaşlılık tıp bilimi anlamına gelir ve yaşlılığı geciktirmek için alınması gereken önlemleri, kullanılması gereken yöntemleri inceler. Genel olarak geriatri yaşlıların sağlık sorunlarını açıklamaya ve tedavi etmeye yönelik etkinlikleri içermektedir.

Yaşlılık dönemleri; 65-74 yaş “Genç Yaşlılık”,

75-84 yaş “İleri Yaşlılık”,

85+ yaş “Çok İleri Yaşlılık” olarak ayrılmaktadır.

Yaşam boyu gelişimi temel alan Erikson insan gelişiminde sekiz evreden bahsetmektedir. Bu dönemlerin son üç evresi genç yetişkinlik, yetişkinlik ve ileri yetişkinlik dönemlerini kapsar. Bu dönemlerin isimleri yakınlığa karşı yalnızlık, üretkenliğe karşı durgunluk ve benlik bütünlüğüne karşı umutsuzluk olarak adlandırılmıştır.

Türkiye’de 1970’lerden itibaren 65 yaş ve üzerindeki nüfusun toplam nüfus içindeki payı artmıştır. Yaşlı nüfusun alt sınıflamalarına göre baktığımızda genç yaşlı olarak tanımlanan 65-74 yaş grubundaki nüfus 1940’ta yüzde 2,4 iken 2010 yılına gelindiğinde ise neredeyse iki katına çıkmıştır (yüzde 4,4).

Üst sosyo-ekonomik düzeye sahip yaşlı bireyler aile ve arkadaşlarıyla daha çok iletişim içindedir ve daha çok sosyal etkinliklere katılırlar. Orta sosyo-ekonomik düzeye sahip bireyler ise çocuklarından daha fazla yardım almaktadır.

Türkçe çevirilerde “yaş ayrımcılığı” olarak da kullanılan Ageism terimi ilk olarak 1969 yılında R. Butler tarafından kullanılmış olup, yaşlı bireylere karşı sergilenen sistematik kalıp yargıları ve ayrımcılığı ifade etmektedir. Kültürümüzdeki moruk, dinazor ve bunak benzeri sözler ve yaşlılara yönelik kullanılan “Yaşı yetmiş işi bitmiş”, “artık köşende oturma zamanı” gibi sözler kalıp yargılara ve ayrımcılığa örnek verilebilir.

Yaşlılık Dönemine İlişkin Yanlış İnançlar ve Doğruları

Yanlış İnançlar

Doğrusu

1982 Anayasası’nın 61. maddesinde yaşlılara yönelik olarak “Yaşlılar devletçe korunur. Yaşlılara devlet yardımı ve sağlanacak diğer haklar ve kolaylıklar kanunla düzenlenir.” hükmü yer almaktadır.

Türkiye’de evde bakımla ilgili ilk proje 1993 yılında Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü’nce Ankara, Adana, İzmir ve İstanbul illerinde uygulanmış; ancak pilot uygulamalardan etkili sonuç alınamadığı için sürdürülememiştir.

Bakanlık Alo 183 Sosyal Hizmet Danışma Hattı ile risk oluşturan sorunlara karşı yardım isteyen vatandaşlara psikolojik, sosyal ve ekonomik devlet desteği sunmaktadır.

Geriatri

politik

75-84    yaş

Psiko-sosyal

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı yaşlı bakımı konusunda hizmet vermektedir.

alo 183

SHÇEK

karma model

tükenmişlik

okullar