YAŞLI VE HASTA BAKIM HİZMETLERİ

Proteinler vücudu oluşturan hücrelerin temel yapı taşıdır. Bir gram protein 5,65 kalori ısı enerjisi vermektedir. Günlük alınması gereken enerjinin %10-12’si proteinlerden sağlanmaktadır. Karbonhidrat ve yağın az alınması durumunda günlük enerji gereksinimi proteinlerden sağlanır. Yumurta örnek protein kaynağı olarak kabul edilir. Et ve et ürünleri, süt ve süt ürünleri, tavuk ve balık da iyi protein kaynakları arasındadır.

Günlük alınması gereken enerjinin %25-30’u yağlardan sağlanması yeterlidir. 1 gram protein 9 kalori ısı enerjisi vermektedir. Bu diğer besin öğelerine göre en yüksek değerdir.

Süt ve süt ürünlerinin günlük olarak tüketimi özellikle kemik sağlığı açısından önerilmektedir. Yoğurt, peynir ya da diğer süt ürünlerinin tüketimi sırasında ürünlerin az yağlı olmasına dikkat edilmelidir.

Yaşlılarda özellikle vücut yağ kütlesindeki değişikliklerin daha genç yaşlara göre fazla olması nedeniyle BKİ değerlendirmesi ile ilgili farklı görüşler mevcuttur. Yaşlılarda BKİ’nin 27kg/m2’ye kadar olan değerleri normal olarak kabul edilmektedir.

En temel olarak vücut ağırlığı ve boy uzunluğunun ölçülmesi önerilmektedir.Yaşlıların yatağa bağımlı olması, yaşa bağlı vücut şeklinde bozulma/eğilme (örneğin kifoz) olması durumunda BKİ değerlendirmesi yerine boy uzunluğu için “diz boyu ölçümü”, vücut ağırlığı yerine de “üst kol çevresi”, yerine başkaca değerlendirmeler önerilir.Biyoelektrik İmpedans Analizi (BİA) değerlendirmesinin yanı sıra dual enerji X-ray absorbtiometre, sualtı ağırlık ölçümleri (underwater weighting), nötron aktivasyonu gibi yağ ve yağsız kütle ölçümlerini yapabilen değerlendirmeler yer almaktadır. Bu denli farklı teknikler olmasına rağmen günümüzde pratikliği açısından en sık kullanılan yöntemler iki yöntem BKİ ve BİA değerlendirmesidir. Yaşlıların bel ve kalça çevresi ölçümleri de bu dönemde kullanılan diğer yöntemler arasındadır.

Yaşlıların hafif fiziksel aktivite yaptığı düşünüldüğünde vücut ağırlıklarının kilogramı başına 30kkal/gün enerji tüketmeleri önerilmektedir (kadınlarda 1900kkal/gün ve erkeklerde ise 2300kkal/gün).

Yaşlı bireylerin haftada en az 150 dakika aerobik hareketler gibi orta düzey bedensel etkinlik yapmaları önerilmektedir. Aerobik hareketler kalp ve solunum sisteminin kapasitesinin gelişmesi açısından yararlıdır. Ağır düzey etkinlik yapılacaksa surenin 75 dakika olması yeterlidir.

Yaşlılık döneminde de günlük enerjinin %50-60’ının karbonhidratlardan sağlanması önerilir.

Doğru seçenek C seçeneğidir. A, B, D seçeneklerinde bilgiler besin ögeleri arasında yer alır.

Doğru cevap E seçeneğidir. A ve B vitaminleri Et yumurta ve kuru baklagillerden karşılanır.

Doğru cevap A seçeneğidir.Guatr hastalığı vitamin ve mineral , iyot eksikliğinden kaynaklanan bir hastalıktır.

Doğru cevap B seçeneğidir. 18.5-24.9 beden kitle indeksine sahip bir yaşlı DSÖ değerlendirmelerine göre normal biridir.

Doğru cevap D seçeneğidir. Yaşlılıkta alınması gereken protein değeri 0.9- 1.1 gramdır.

Doğru cevap A seçeneğidir. Yaşlılık döneminde posalı gıdaların günlük 25-30 mg tüketilmesi önerilmektedir.

Besin ögesi, besinlerin bileşiminde bulunan değişik miktarlarda kimyasal moleküllerdir. Besin ögeleri başlıca karbonhidratlar, proteinler, yağlar, mineraller, vitaminler ve su olarak sınıflandırılmaktadır.

Sebze ve meyveler, vitaminler ve mineraller açısından önerilmektedir. Bu grup besin ayrıca hastalıklara karşı koruyucu bileşikler olan fitokimyasalları içerir.

Proteinler vücudu oluşturan hücrelerin temel yapı taşıdır. Bir gram protein 5,65 kalori ısı enerjisi vermektedir. Günlük alınması gereken enerjinin %10-12’si proteinlerden sağlanmaktadır. Karbonhidrat ve yağın az alınması durumunda günlük enerji gereksinimi proteinlerden sağlanır. Yumurta örnek protein kaynağı olarak kabul edilir. Et ve et ürünleri, süt ve süt ürünleri, tavuk ve balık da iyi protein kaynakları arasındadır.

Süt ve süt ürünlerinin günlük olarak tüketimi özellikle kemik sağlığı açısından önerilmektedir. Yoğurt, peynir ya da diğer süt ürünlerinin tüketimi sırasında ürünlerin az yağlı olmasına dikkat edilmelidir.

Mide rahatsızlığı gibi sindirim sistemi sorunu olan yaşlılarda (örneğin; atrofik gastrit) vücuda alınan kimi besinlerin emilimi, dolayısıyla da yararlılığı etkilenebilmektedir. Bu gibi durumlarda vücuda alınan B grubu vitaminlerin emiliminde sorunlar olmaktadır.

Karın bölgesinde yağlanma kan şekerini düzenleyen insülin hormonuna direnç gelişmesine neden olur, dolayısıyla şeker hastalığı meydana gelebilir. Karın bölgesinde yağlanmanın ayrıca kalp-damar hastalıkları ve kanser açısından da riskleri bulunmaktadır.