YAŞLI VE HASTA BAKIM HİZMETLERİ - Deneme Sınavı - 26

İkincil koruma, henüz hastanın yakınmaları ortaya çıkmadan, hastalık belirginleşmeden öncehastalıklara erken tanı konulmasıdır. Hastalıklara erken tanı konulması düzenli ve sistematik olarak planlanan taramalarla yapılabilir. Taramada amaç hastalara kesin tanı koymak değil, hastalık olasılığı yüksek olan bireyleri belirlemektir. Bu bireylere daha sonra yapılacak ileri testlerle kesin tanı konulacaktır. Bu nedenle öncelikle hangi hastalıklar tarama programına alınmalı ve kimlerde bu program yürütülmeli buna karar verilmelidir. Bu kararı vermeden önce tarama programına alınacak olan hastalıkların ve tarama amacıyla kullanılacak testlerinin bazı özelliklerinin olduğunun bilinmesi gerekir.
Bu özellikler şöyle sıralanabilir:
• Hastalığın sıklığı, öldürücülüğü, yol açacağı ikincil sorunlar (sakatlık, bağımlılık gibi) açısından yaşlının yaşamını önemli düzeyde etkileyen bir hastalık olmalı,
• Hastalık erken dönemde belirlendikten sonra tedavi edilebilmeli, yani, uygun bir tedavi yöntemi bulunmalı,
• Erken tanı konularak hemen tedaviye başlanması, gecikmeye göre daha iyi, daha etkin bir sonuçvermeli,
• Hastalığın henüz bulgu vermeyen ama erken tanı konulabilecek bir dönemi olmalı,
• Erken tanı amacıyla kullanılabilecek bir tarama testi bulunmalı,
• Tarama testinin hastaları belirleme ve sağlamları ayırt etme özelliği iyi olmalıdır,
• Tarama testi yaşlılar tarafında kabul edilebilecek, basit bir test olmalı,
• Tarama testi maliyet açısından da uygun olmalı,

Bunların hepsi sınırsız karışık bir kimyasal yapıyı oluşturmaktadır. Bu yapı içerisinde hücreler arası
bağlantılar yani sinapslar bulunur.

Bakıma öncelikle gereksinimi olan yaşlılar
• Yalnız yaşayanlar
• İnkontinansı (idrar kaçırması) olanlar
• Sosyal izolasyonda olanlar
• Yakınında akrabaları olmayanlar
• Birden fazla tibbi sorunu olanlar
• Fiziksel olarak hareketsiz olanlar
• Bunamasi olanlar

Aşağıdaki belirtilerde diyabet düşünülmelidir.
• Aşırı susama ve açıkma
• Çok sık idrara çıkma
• Kilo kaybı
• Performansta azalma
• Kaşıntı ile birlikte kuru deri
• Bulanık görme
• İyileşmeyen yaralar

% 75

Türkiye’de 2009 yılı rakamlarına göre hesaplanan  yaşam süresi 73,7 yıldır. Ortalama yaşam
beklentisinin geçmiş yıllara göre arttığı bilinmektedir.

Cevap dengeli ve yeterli beslenmedir.

Hepsi temel besin ögesidir. Cevap A şıkkıdır.

Bedenin enerji kaynağı besinleri karbonhidratlardır.

Metabolik faaliyetler ve hücre için günde yaklaşık olarak bedene ez az 1500 ml su almak gereklidir.

Yiyeceklerin iyi pişirilmesi gerekir. Cavap A şıkkıdır.

Yaşlandıkça kas kütlesi azalır.

beden kitle indeksi 30 olan kişi şişman olarak değerlendirilir

. Karbonhidrat: Yaşlılık döneminde de günlük enerjinin %50-60’ının karbonhidratlardan
sağlanması önerilir. Cevap A dır.

Herhangi bir kaza veya yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda, sağlık görevlileri yardımı sağlayıncaya
kadar, hayatın kurtarılması yada durumun kötüye gitmesini önleyebilmek amacı ile olay yerinde, tıbbi
araç gereç aranmaksızın, mevcut araç ve gereçlerle yapılan ilaçsız uygulamalara ilkyardım denir.

İlk Yardımın Amaçları ve Öncelikleri
a. Hayati tehlikeyi ortadan kaldırmak,
b. Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak,
c. Hasta/yaralının durumunun kötüleşmesini önlemek,
d. İyileşmeyi kolaylaştırmak

İlk yardım temel uygulamaları Koruma, Bildirme, Kurtarma (KBK) olarak ifade edilir.

1. Basamak - Telefon ile sağlık kuruluşuna haber verilmesi
2. Basamak - Olay yerinde bulunan ilk yardımcının yaptığı temel yaşam desteği
3. Basamak - Ambulans ekiplerince yapılan müdahaleler
4. Basamak - Hastane acil servislerinde yapılan acil bakım uygulamaları.

Bilinç kontrol edilmeli, bilinç kapalı ise aşağıdakiler hızla değerlendirilmelidir:
a. Hava yolu açıklığının değerlendirilmesi (Airway)
b. Solunumun değerlendirilmesi (Breathing)
c. Dolaşımın değerlendirilmesi (Circulation)

Bilinç kontrol edilmeli, bilinç kapalı ise aşağıdakiler hızla değerlendirilmelidir:
a. Hava yolu açıklığının değerlendirilmesi (Airway)
b. Solunumun değerlendirilmesi (Breathing)
c. Dolaşımın değerlendirilmesi (Circulation)