YAŞLI PSİKOLOJİSİ

Yaşlılığa ve yaşlıya dair bu tutumlar ve değer yargıları kuşaktan kuşağa aktarılır. Bu yargılardan bazıları aşağıda sıralanmıştır:

Yaşlının üretken değil, tüketici olduğu düşüncesi,Yaşın kronolojik olarak artması ve yaşlanmanın kaçınılmaz olduğu düşüncesi, Yaşlıların akranları ile bir arada olmayı istedikleri, gençlerle anlaşamayacakları düşüncesi, Yaşlı hoşgörülü ve esnek değil düşüncesi,  Yaşlılığın durağan ve değişmez bir dönem olduğu düşüncesi,Yaşın sağlıklı olmak için bir engel olduğu düşüncesi. Doğru cevap E'dir.

gençler arasında yaşlılara ve yaşlılığa dair bazı yanlış inançların olduğu ifade edilmektedir (Fadıloğlu, 1992, akt. Özer, 2001). Bunlar aşağıda sıralanmıştır:
Yanlışlar 
• Tüm yaşlılar hastadır.
• Yaşlı insanlar günümüzün yaşantılarını anlamazlar ve az vericidirler.
• Tüm yaşlılar gri saçlı, gözlüklü ve işitme cihazlıdırlar.
• Yaşlılar karar vermede ve yargılamada yavaştırlar.
• Yaşlılar kendi ihtiyaçlarını karşılayamazlar ve
kendilerini yönetemezler.
• Yaşlılar mutsuz, amaçsız ve cinsel aktiviteye
ilgisizdirler.
• Birçok yaşlı uzun süreli bakım kurumlarından
yararlanabilir, çünkü aileleri veya arkadaşları
onlara bakmazlar.

Yaşlılara ilişkin mitler;

Pek çok yaşlı birbirine benzemektedir.
• Genel olarak yaşlılar tek başına ve yalnızdırlar.
• Yaşlılar hasta, dayanıksız ve başkalarına
bağımlıdırlar.
• Çoğunlukla zihinsel olarak kötü durumdadırlar.
• Yaşlılar üzgün ve keyifsizdirler.
• İlerleyen yıllarda daha zor, sert ve katı duruma gelirler.
• Yaşlılıkla ilişkili kaçınılamaz düşüşlerle ancak
başa çıkabilirler

Duygu, belli düşüncelere sahip olduğumuz şeye karşı, düşüncelerimizle tutarlı biçimde gösterdiğimiz duygusal tepkileri ifade eder.

Düşünce, belli bir şeye dair sahip olduğumuz bilgileri, onunla ilgili olarak yapmış olduğumuz nedensel açıklamaları ifade eder.

Yetişkinlerde yaşam doyumunu etkileyen 15 etkenden bahsetmektedir.
Bu etkenler;
1. Maddi iyi oluş ve maddi güvence
2. Sağlık ve kişisel güvenlik
3. Eşle ilişkiler
4. Çocuk sahibi olmak ve yetiştirmek
5. Anne-babalarla, kardeşlerle, evlatlarla ve diğer yakınlarla ilişkiler, arkadaşlarla ilişkiler
7. Diğer insanlara yardım etmeye ve onları cesaretlendirmeye yönelik etkinliklerde
bulunmak
8. Yerel ve ulusal yönetimlerle ilgili etkinlilerde bulunmak
9. Entelektüel gelişim
10. Kişisel anlayış ve planlama
11. Mesleki rol
12. Yaratıcılık ve kendini ifade etme
13. Sosyalleşme
14. Rekreasyonel etkinliklere edilgen ve gözleme yoluyla katılım
15. Rekreasyonel etkinliklere aktif katılım

Doğru cevap C'dir

Davranış, belli bir şeye dair sahip olduğumuz düşünce ve duygulara uyumlu olarak gösterdiğimiz tüm davranışları, eylemleri ifade eder.

Önyargı ya da diğer adıyla kalıp yargı ise, bireyin eksik, yanlış bilgiye dayalı olarak veya gerçek bilgiye ulaşmadan önce belli bir şeye karşı gösterdiği yanlı tutumdur.

Yaşlılara ve yaşlanmaya yönelik tutumları, önyargıları belirlemek amacıyla bazı ölçme araçları kullanılmaktadır. Bunlardan birisi yaşlılara yönelik farklı tutumları temsil eden 23 maddeden oluşan Yaşlı Ayrımcılığı Tutum Ölçeğidir.

Bellek kayıplarını azaltmak amacıyla yapılabilecek bazı çalışmalar vardır.
Bu çalışmalar;
• Bellek geliştirme becerileri geliştirme,
• Korunan bellek işlevlerini en üst düzeyde
kullanabilme becerisi geliştirme (bulmaca
çözme, kağıt oyunları, satranç, kelime oyunu oynama vb. etkinlikler),
• Bellek kayıplarına ilişkin korku ve kaygıyla
başa çıkma becerisi geliştirme,
• Fiziksel ve zihinsel sağlığın korunması (fiziksel etkinlikler yapma, uğraşılar geliştirme
vb) şeklinde sıralanabilir

Psikolojik yaşlılık kısaca “yaşın kronolojik olarak ilerlemesine bağlı olarak bireyin algılama, öğrenme, problem çözme gibi bellek gücü ile kişilik kazanma alanlarında uyum sağlama kapasitelerindeki değişmeler” olarak tanımlanmaktadır.

Bireysel Psikolojik Danışma/Terapi

Yaşlılık danışmanlığının, terapisinin nihai amaçları bu alandaki öncülerden olan Butler
(1975; akt., Göka ve Aydemir, 2000) tarafından her türlü farklı yaklaşım için geçerli olacak şekilde ortaya konulmuştur.
Bunlar;
a. Umudu, kendine yeterlilik ve denetim duygusunu teşvik etmek,
b. Bakım veren kimse ya da kimselerle sağlıklı
bir ilişki kurmak,
c. Anlam duygusuna bir açıklık kazandırmak,
d. Çevreyle yapıcı olumlu ilişkiler kurmak olarak sıralanabilir.

Bireyin çevrenin kendisinden çok zihnindeki bilişsel tasarımına cevap verdiğini ileri süren bilişsel davranışçı yaklaşımda danışanla işlevselliği bozuk bilişsel süreçler ile onlara eşlik eden duygu ve davranış örüntüleri üzerinde çalışılır.

Destekleyici Psikoterapi

Destekleyici terapiler, hastanın hastalık belirtilerini iyileştirmek, hastalıktan edindiği ikincil kazançları azaltmak ve ilaç tedavisi görüyorsa tedaviye uyumunu artırmak için kullanılmaktadır. Bu terapi yaklaşımı, özellikle beyin hasarlı yaşlı bireyle yaşayan aile bireylerinin tükenmişliklerini ve çaresizliklerini ortadan kaldırmada da etkili bir yaklaşımdır

Yaşamı Gözden Geçirme Terapisi

Yaşlı bireyler, geçirdikleri yıllara baktıklarında hayatta başardıklarını dikkate almazlar ve hep başarmak isteyip de başaramadıkları şeyler için üzüntü duyarlar. Bu bağlamda yaşlıların geçmişlerine sık sık atıfta bulunmaları, geçmişi düşünme ve analiz etme isteğinin dış dünyaya yansıması şeklinde değerlendirilebilir. Dolayısıyla bu süreç yaşlı birey için etkin bir süreçtir.

Yaşlı bireylere psikolojik destek, tedavi sunmak üzere bazı uzmanlık alanları devreye girebilmekte. Aşağıda bu meslek elemanları kısaca tanımlanmıştır:

Psikiyatr: Özellikle klinik psikiyatrik sorunlar yaşanıldığında, başvurulması gereken uzman, psikiyatrdır. Psikiyatri uzmanı olabilmek için öncelikle tıp eğitimini tamamlamak, sonra tıp eğitimi sonrası uzmanlık eğitimini almak gerekiyor.

Klinik Psikolog: Klinik psikolog unvanı, genel psikoloji eğitiminin üzerine en az 2-3 yıl süren klinik psikoloji yüksek lisans veya doktora eğitiminin tamamlanması sonrasında elde edilir.

Psikiyatrik Hemşire: Standart hemşirelik eğitiminin üzerine psikiyatri hemşireliği yüksek lisansı yaparak uzmanlaşmış hemşirelerdir.

Psikolojik Danışman: Psikolojik danışman eğitimi Eğitim Fakültelerinde bulunan Psikolojik Danışma ve Rehberlik Programlarında (PDR) sunulmaktadır. Ayrıca, enstitülere bağlı PDR yüksek lisans ve doktora eğitimleri alarak da psikolojik danışman unvanı alınmaktadır.

Çiçero'ya göre bunaklık denilen aptallık, her yaşlıda
değil, az akıllı yaşlılarda olur. Hem bunak gençlerin
sayısı daha mı az?

Tutum kavramı psikolojinin, özellikle de sosyal psikolojinin önemli kavramlarından birisidir.

Tutumlar kişisel değerlendirmeler içerdiğinden göreli ve öznel bir doğaya sahip olmakta, ancak bu durum tutumun gerçek, nesnel bilgilerden arınık olacağı anlamına gelmemektedir.

Ünlü kuramcı Gordon Allport, önyargıyı “bir kişi veya şeye karşı gerçek bilgi edinmeden önce veya gerçek bilgiye dayalı olmayan hoş veya nahoş duygu” olarak tanımlamıştır