YAŞLI PSİKOLOJİSİ

Lens sertleşince normalde gözün nesnelere odaklanması için gereken şekil değişikliğini gerçekleştiremediği için ortaya çıkan ve yakını görememek ile başlayan görme bozukluğuna presbiyopi adı verilir.

Katarakt Göz bebeğinin arkasında bulunan ve görmeyi sağlayan doğal göz merceğinin saydamlığını kaybederek matlaşmasıdır.

Yaşlılarda görülen işitme kayıplarına “Prebiakuzi (kulak yaşlanması ya da yaşlılık sağırlığı) ” adı verilmektedir.

Yaşlıda beslenme bozuklukları, yetersiz sıvı alımı, ilaç kullanımı, tükürük bezlerinin fonksiyonel bozuklukları ve ağız kuruluğuna neden olan sistemik hastalıklar sonucu ağız iltihabı sorunu ortaya çıkabilir

Vücutta yer alan toplam protein miktarının yaklaşık %30’unu kolajen oluşturmaktadır.

Menopoz kadınlarda ortalama 45-50 yaşları arasında üreme sistemi hormonu olan ostrojen ve progesteronun azalması ile yumurtalık fonksiyonun durması başka bir deyişle adetten kesilme ve yumurtlamanın durmasıdır.

Nöron (sinir hücresi) kaybı en çok beyinde gözlemlenir.

Yaşlılar araba kullandıklarında göz kamaşması, ani ışık değişikliği, ışığın azlığı nedeniyle gece görüşünde bozulma olması gibi nedenlerle de trafik kazalarına daha büyük olasılıkla karışmaktadırlar.

Bu sorulardan herhangi birine ‘evet’ diyen kişilerin sürücülüğü bırakması gerektiği belirtilmiştir.
• Seyir halinde giderken kendi şeridinde ilerlemekte zorlanıyor musunuz?
• Gidilecek yolu bildiğiniz halde kaybolduğunuz oluyor mu?
• Diğer sürücüler size fazlaca korna çalıyorlar mı?
• Araç kullanırken ayak hareketlerinizde gerileme/yavaşlama, reflekslerinizde gerileme
duygusu hissediyor musunuz?
• Aile bireyleriniz, arkadaşlarınız ya da doktorunuz size araç kullanmanızdan tedirgin
olduğunu belirtiyor mu?

Yaşlıların fonksiyonel ve duygusal ihtiyaçlarını destekleyen tasarım öğeleri, kullanma ve taşıma kolaylığı, bakım kolaylığı, kolay okuma ve anlama kolaylığı, eğilme ve erişmeyi azaltma, tutma, kavrama ve ulaşma kolaylığı, sınırlı güç ve beceri ile kullanılabilme, hareketlilik, zihinsel süreçler ve
hatırlama, stres ve endişeyi azaltma gibi işlevlere sahiptir.

Retinopati, gözdeki damar yapısının bozulmasına bağlı gelişen göz hastalığıdır. Doğru cevap A'dır.

Lens sertleşince normalde gözün nesnelere odaklanması için gereken şekil değişikliğini gerçekleştiremediği için ortaya çıkan ve yakını görememek ile başlayan görme bozukluğuna presbiyopi adı verilir. Doğru cevap E'dir.

Yaşlılık döneminde işitme ilgili yaşanan değişikliklere ilişkin verilen maddelerden üçü de doğrudur. Doğru cevap E'dir.

Dışsal yaşlanmada en önemli unsur aşırı güneş ışınlarına maruz kalmaktır. Güneş ışınlarının “yaşlanma” ile bağlantılı cilt hasarının % 80’ine kadar olan bölümünden sorumlu olduğu bilinmektedir. Doğru cevap D'dir.

Birçok hareket bozukluğunun yaşla birlikte oluştuğuna inanılır. En sık görüleni ağız, dudaklar, kafa ve sesi tutan senil tremordur (istemsiz titreme). Doğru cevap C'dir.

Ciltte ve vücudun dokusunda bulunan, cildin esnek ama sıkı kalmasına yardımcı olan, tutulup çekildikten sonra derinin tekrar eski haline dönmesini
sağlayan Elastin ve vücudu bir arada tutan bir protein olan Kollagen’in varlığı son derece önemlidir. Artan yaşla birlikte kollajen yapımı azalır,
derinin esnekliği bozulur. Doğru cevap B'dir.

Çoğunlukla uyku esnasında oluşan güçlü çene hareketlerinin neden olduğu çeneleri sıkma ve dişleri gıcırdatma olayına Bruksizm adı verilir. Doğru cevap D'dir.

Dişlerin servikal bölgelerinde mekanik kuvvetlere bağlı olarak oluşan aşınmalara da Abrazyon denir. Aşırı kuvvet uygulayarak diş fırçalayan bireylerde bu tip aşınmalar görülür. Yaşlıda sık görülen dişeti çekilmesi sonucu, diş kökleri açığa çıkar. Diş kökleri, yapısal özellikleri ve kimyasal yapıları nedeniyle, diş kronlarına kıyasla mekanik, mikrobik etkilere daha dirençsizdir. Bu nedenle, yaşlıda sert fırçalama, kök yüzeylerinde abrazyona neden olur. Doğru cevap B'dir.

Osteoartrit, halk arasında bilinen ismiyle kireçlenme, eklemlerde kıkırdak dokunun yapısında bozulma, kıkırdakta incelme, aşınma ve tahribatın ortaya çıktığı en sık görülen eklem hastalığıdır. Doğru cevap A'dır.

Dışsal yaşlanmada en önemli unsur aşırı güneş ışınlarına maruz kalmaktır. Bu doğru bir ifadedir. Ancak II. ve III. maddede verilen bilgiler yanlıştır.  Vücudu bir arada tutan proteine Kollagen adı verilir. Ayrıca unutkanlık
sağlıklı yaşlanmanın bir parçası olarak kabul edilmemektedir. Bu nedenle doğru cevap C'dir.