YAŞLI BAKIMI İLKE VE UYGULAMALARI

45-65 Yaş arası dönemde kişi kendi ölümünü kabullenir.

Gastrointestinal sistem hareketleri azalır.

Taşipne, hiperpne, hipopne, apne, dispne ve ödem, terminal dönemde solunum sisteminin bulgularıdır.

Tromboz ve patolojik cilt bulguları olan yatağa bağlı hastalarda en önemli sorun yatak yaralarıdır. Hastalara sık sık pozisyon değişikliği yapılır. Mümkünse hastalar hareket ettirilir, basınç noktalarına simitler konulur ve masaj yapılır.

İnkar genellikle sadece geçici bir savunmadır ve sonunda gerçek kısmen kabul edilir olarak yerleşir.

Ölümü yaklaşan  bireyin yaşadığı duygu dönemlerinden 'depresyon'da kişilerin intihar düşünceleri ve riskleri diğer dönemlere göre daha yüksektir.

Kabullenme dönemi, hastanın ölüm gerçeği karşısında hemen hemen tüm duygularının geçersiz olduğu, duygusal acı ve çabalarının geçmişte kaldığı, sessizliğin iletişimin en anlam dolu formu olduğu dönemdir.

Hospis, esas odak noktası evde bakım olan, ölüme yaklaşırken maksimum yaşam kalitesini amaçlayan bakım felsefesini karşılayan terimdir.

İnkar, ölüm sonrası değil, hastanın terminal dönemde olduğunu öğrendiği zaman verdiği tipik tepkidir.

Pupillaların genişlemesi kesin ölüm belirtisidir.

Ölüm, bir canlı varlığın hayati faaliyetlerinin kesin olarak sona ermesidir. Ölüm hala bilinmeyeni çok olan bir olgudur. Kesin olan bir yanı, istisnasız yaşayan her organizmanın mutlaka ölümle karşı karşıya kalacak olduğudur (Keskin, 2005; Olgun, 2014). Ölüm her ne kadar kabul edilmesi zor gibi görünse de doğum kadar doğal ve yaşamın bir parçasıdır (Öz, 2004). Hastanın ölümü aile için bir yıkım olabilir. Sevilen kişinin aniden kaybedilmesi ile aile keder yaşamaya başlar. Bu süreç kaybedilen kişinin sağlığında ve ölümcül hastalığın tanısı konulduktan sonraki dönemde farklı boyutlarda yaşanır. Ölümü beklenen hastaya yaklaşımda çeşitli güçlükler yaşanabilmektedir (Birol, 2004).  Ölümü yaklaşan yaşlı, kendi ölümünü yaşarken, yakın çevresindekiler farklı bazı duyguları yaşamakta, dolayısıyla süreç daha karmaşık bir yapıya dönüşebilmektedir.

Hastanın vücut ısısı yükselir ancak eller ve ayaklar periferik dolaşımdaki bozulma
nedeniyle soğuktur. Hasta üşür. Deri siyanotik ve solgundur. Doğru cevap A'dır.

Sinir Sistemi: Ağrı, ateş, titreme, terleme, şuur bulanıklığı, hipotermi, konfüzyon, deliryum, psikoz, ajitasyon uykusuzluk. (Tablo 8.1) Doğru cevap B'dir.

Taşikardisi (çarpıntısı) olan hastada bakım: Hastaların nabzında bozulmalar görülür. Doğru cevap D'dir.

Öfke: Bu dönemde enerji problem çözümünden duygulara yöneldiğinden karar vermek oldukça güçtür. İnkarın birinci evresi çok uzun sürmediği durumlarda, onun yerine öfke, kızgınlık, kıskanma veya kırgınlık yerleştirilir. Engellenmiş kişi tedirgin olarak “niye ben” diye sorar. Bazen hastalığın bir ceza olarak kendine verildiği düşüncesi ile öfkeyi kendine yöneltir (Ross, 1991; Chochinov, 2000). Doğru cevap A'dır.

Palyatif bakım, hastanın medikal, emosyonel, sosyal ve manevi ihtiyaçlarını karşılar. Hastanın hayata bağlı kalmasının sağlanması da bu aşamadaki faaliyetlerden bir tanesidir. Doğru cevap B'dir.

Hospice terimi; ölüme yaklaşırken maksimum yaşam kalitesini amaçlayan bakım felsefesini ima eder. Doğru cevap C'dir.

İnkar, ölümü yaklaşan bireyin yaşadığı duygulardan bir tanesidir. Doğru cevap E'dir.

Hastanın öldüğüne karar verilmesinin ardından yapılması gereken ilk işlem hasta odasının boşaltılmasıdır. Doğru cevap C'dir.

Kübler-Ross Yas süreci Modeli'ne göre hastadaki yas aşamalarının sonuncusu "Kabul"dür. (Tablo 8.3) Doğru cevap D'dir.