YAŞLI BAKIMI İLKE VE UYGULAMALARI - Deneme Sınavı - 17

Hospis, esas odak noktası evde bakım olan, ölüme yaklaşırken maksimum yaşam kalitesini amaçlayan bakım felsefesini karşılayan terimdir.

İnkar, ölüm sonrası değil, hastanın terminal dönemde olduğunu öğrendiği zaman verdiği tipik tepkidir.

Pupillaların genişlemesi kesin ölüm belirtisidir.

Akciğerin elastisite azalma, damarlarda sertleşme, aterom plaklarının oluşumu, yağ oranının artması, uyku kalite düzeninin bozulması fizyolojik değişikliklerdir. Eşin kaybedilmesi ve yalnız kalma sosyal değişikliklerdendir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Ölüm, bir canlı varlığın hayati faaliyetlerinin kesin olarak sona ermesidir. Ölüm hala bilinmeyeni çok olan bir olgudur. Kesin olan bir yanı, istisnasız yaşayan her organizmanın mutlaka ölümle karşı karşıya kalacak olduğudur (Keskin, 2005; Olgun, 2014). Ölüm her ne kadar kabul edilmesi zor gibi görünse de doğum kadar doğal ve yaşamın bir parçasıdır (Öz, 2004). Hastanın ölümü aile için bir yıkım olabilir. Sevilen kişinin aniden kaybedilmesi ile aile keder yaşamaya başlar. Bu süreç kaybedilen kişinin sağlığında ve ölümcül hastalığın tanısı konulduktan sonraki dönemde farklı boyutlarda yaşanır. Ölümü beklenen hastaya yaklaşımda çeşitli güçlükler yaşanabilmektedir (Birol, 2004).  Ölümü yaklaşan yaşlı, kendi ölümünü yaşarken, yakın çevresindekiler farklı bazı duyguları yaşamakta, dolayısıyla süreç daha karmaşık bir yapıya dönüşebilmektedir.

Hastanın vücut ısısı yükselir ancak eller ve ayaklar periferik dolaşımdaki bozulma
nedeniyle soğuktur. Hasta üşür. Deri siyanotik ve solgundur. Doğru cevap A'dır.

Sinir Sistemi: Ağrı, ateş, titreme, terleme, şuur bulanıklığı, hipotermi, konfüzyon, deliryum, psikoz, ajitasyon uykusuzluk. (Tablo 8.1) Doğru cevap B'dir.

Taşikardisi (çarpıntısı) olan hastada bakım: Hastaların nabzında bozulmalar görülür. Doğru cevap D'dir.

Öfke: Bu dönemde enerji problem çözümünden duygulara yöneldiğinden karar vermek oldukça güçtür. İnkarın birinci evresi çok uzun sürmediği durumlarda, onun yerine öfke, kızgınlık, kıskanma veya kırgınlık yerleştirilir. Engellenmiş kişi tedirgin olarak “niye ben” diye sorar. Bazen hastalığın bir ceza olarak kendine verildiği düşüncesi ile öfkeyi kendine yöneltir (Ross, 1991; Chochinov, 2000). Doğru cevap A'dır.

Palyatif bakım, hastanın medikal, emosyonel, sosyal ve manevi ihtiyaçlarını karşılar. Hastanın hayata bağlı kalmasının sağlanması da bu aşamadaki faaliyetlerden bir tanesidir. Doğru cevap B'dir.

Hospice terimi; ölüme yaklaşırken maksimum yaşam kalitesini amaçlayan bakım felsefesini ima eder. Doğru cevap C'dir.

İnkar, ölümü yaklaşan bireyin yaşadığı duygulardan bir tanesidir. Doğru cevap E'dir.

Hastanın öldüğüne karar verilmesinin ardından yapılması gereken ilk işlem hasta odasının boşaltılmasıdır. Doğru cevap C'dir.

Kübler-Ross Yas süreci Modeli'ne göre hastadaki yas aşamalarının sonuncusu "Kabul"dür. (Tablo 8.3) Doğru cevap D'dir.

Pazarlık Etme
Bu evrede yaşanan çaresizlik ve umutsuzluk duygularına karşı çocukça bir güçlülük duygusu vardır ve bu sayede kişiler kaybettiklerini geri getirebilecekleri ya da gerçeği değiştirebilecekleri duygusunu yaşayabilirler. Doğru cevap B'dir.

Harvard Üniversitesi’ne göre ölüm göstergeleri;
• Bilincin tam ve sürekli kaybı,
• Uyaranların algılanamaması ve cevap verilememesi,
• Reflekslerde kayıp,
• Solunumun geri dönüşsüz biçimde durması,
• Beynin elektriksel etkinliğinin yok olmasıdır.

Tıbbi açıdan ölümün en
basit tanımı; tüm yaşam fonksiyonlarının iki merkezi olan kalp ve beynin işlevlerinin geri dönüşümsüz olarak son bulmasıdır.

65 yaş sonrası dönemde; birey uzamış hastalıktan korkar. Birçok kez ölümle karşı karşıya gelir. Ölümü birçok şeyin anlamı olarak görür. Kişiler ölümü aile bireylerine kavuşma olarak görür

Gastrointestinal Sistem

Bulantı, kusma, yutma güçlüğü, konstipasyon, disfaji, kilo kaybı, distansiyon, diare, ağız yaraları

Solunum Sistemi

Taşipne, hiperpne, hipopne, apne, dispne, ödem