YAŞLI BAKIMI İLKE VE UYGULAMALARI - Deneme Sınavı - 3

Yaşlıya ait olan faktörler
• Yaşı
• Yaşlınedeki kalma süresi
• Duyu ve motor kayıp
• Hareket
• Beslenme
• Risk skoru

Doğru cevap E'dir.

Bası yaralarının oluşum aşamaları aşağıdaki gibidir.

Hiperemi
İskemi
Nekroz
Yara

Doğru cevap D'dir.

A, C, E vitamini gibi yara iyileşmesine yardımcı kollajen sentezini arttıran vitamin destekleri mutlaka kullanılmalıdır. Kalorisi yüksek ve protein içeriği zengin bir beslenme tercih edilmelidir. Sıvı alımına mutlaka dikkat edilmelidir. Doğru cevap C'dir.

Bası yaralarının en çok görüldüğü yerler şu şekildedir:
%95 göbek seviyesinin altı
%75 leğen bölgesi
%20 uyluk –bacakların olduğu bölge

Doğru cevap B'dir.

Basının olması derinin düzgün beslenmesine engel olur, kan akımı azalacağı için mikroorganizmalar çok daha kolay yerleşebilir. Bu ortama birde idrar, ter ve dışkı bulaşı da eklenirse enfeksiyon şiddeti artar ve bası yarası çok daha ciddi bir boyuta gelebilir. Doğru cevap A'dır.

Topikal ilaç uygulaması, Bazı ilaçların sadece belirli bir vücut bölgesine ya da cilt üzerine uygulanmasına denir. Doğru cevap D'dir.

Cilt üzerine uygulanan krem ve pomadlar, buruna, göze ya da kulağa damlatılan ilaçlar, topikal uygulamaya örnek verilebilir. Doğru cevap B'dir.

Bası yarası tedavisinde kullanılan cerrahi yöntemler:

Ölü dokuları debride etme ve drenaj
Greft uygulama
Primer kapatma
Ampütasyon

Doğru cevap E'dir.

Bası yaralarına engel olmak için aşağıdaki yöntemlerden faydalanılır:
1. Riski belirleme
2. Eğitim
3. Pozisyon değiştirme
4. Derinin bütünlüğünün korunması
5. Yatak bakımı
6. Beslenme

Doğru cevap C'dir.

Nemin ve basıncın bası yaralarında en önemli etken olduğunu 1853 yılında Brown sequard açıklamıştır. Doğru cevap A'dır.

Bası yarası oluşma süreci sırasıyla basınç, nem ve hareketsizlik olarak belirtilmiştir. Doğru cevap E'dir.

Bası yarası oluşumunda en önemli etken basınçtır. Bu basıncın süresi kadar şiddeti de önemlidir. Uzun süreli düşük şiddetli basınç oluşan bir bölgede bası yarası oluşma olasılığı kısa süreli çok şiddetli olana göre daha fazladır.

Basınç dışında ayrıca;
• Beslenme bozukluğu,
• Yaşın ileri olması,
• Tansiyonun düşük olması,
• Hareket yeteneğinin azalması,
• Kişinin algısının azalması,
• Sepsis (kanın mikroorginazmalar tarafından istila edilmesi, kan zehirlenmesi)
• Derinin dışkı ve idrar ile bulaşının olması,
• Nem

• Sürtünme,
• Solunum cihazına bağlı olmak gibi faktörler rol oynamaktadır. Doğru cevap D'dir.

O hâlde bası yarasına neden olabilecek faktörleri (etyoloji) üçe ayırabiliriz:

Yaşlıya ait olan faktörler
• Yaşı
• Yaşlınedeki kalma süresi
• Duyu ve motor kayıp
• Hareket
• Beslenme
• Risk skoru
Yaşlı dışındaki faktörler
• Bası
• Yırtılma
• Sürtünme
• Sıcaklık
• Nem
Diğer faktörler
• Ödem
• Anemi (kansızlık)
• Sistemik infeksiyon doğru cevap C'dir.

Fizyolojik olarak bir insanın dinlenme periyodu mevcuttur. Bu süre kişilere göre değişmekle birlikte ortalama 8 saat gibidir. Doğru cevap D'dir.

Sorunun doğru yanıtı C şıkkıdır. Gereksinim, yokluğunda kişiye acı ıstırap veren varlığı ise insanı mutlu eden şeylerdir. 1943 yılında Abraham Maslow tarafından insanın temel gereksinimi tanımlanmıştır

Bası yaraları klinik görünümlerine göre 4 evrede sınıflandırılmaktadır. Evre I’de deri bütünlüğü bozulmamıştır ancak basınç kaldırıldıktan sonra 1 saatten fazla kızarıklık sürmektedir. Evre II’de, dermisin bütünlüğü bozulmuş ve bül oluşumu vardır. Evre III’de, kasa kadar derialtı dokularında tutulum mevcuttur. Evre IV’de, kemik ve eklem tutulumu vardır. Doğru cevap D'dir.

Sorunun doğru yanıtı C şıkkıdır. A-B-D-E şıkları GYA'yı tamamlayan diğer unsurlardan olup C şıkkı ise günlük yaşam aktivitelerindendir.

Sorunun doğru yanıtı D şıkkıdır.

Sorunun doğru yanıtı E şıkkıdır. Maslow'un temel insan gereksinimleri piramitinin en üstünde yer alan gereksinim "kendini gerçekleştirme"dir.

Sorunun doğru yanıtı B şıkkıdır. Soruda kendini gerçekleştirme gereksiniminden bahsedilmektedir.