YAŞAM BOYU BÜYÜME VE GELİŞİM

Derinlik algısının bebeklerde 1-1,5 ay sonra geliştiği düşünülmektedir. Nesne kavramı, nesnenin sürekliliğine ilişkin ilk kanıt iki ay dolaylarında kendini gösterir. Bebeğe gösterilen oyuncak saklanınca şaşırdığı görülür. Ancak arama davranışı 6 ay dolaylarında gerçekleşir. Tamamen görüş alanından çıkan nesnelerin aranması ise 8-12 aylar arasında gelişir.

Bebek 2-3 aylık olana kadar tükürük bezi fonksiyon görmez ancak ağız suyu akar. Doğru cevap B'dir.

Motor gelişim hem genellikle kaba motor beceriler olarak anılan emekleme, yürüme, koşma ve bisiklet sürme gibi hareket becerilerini hem de genellikle ince motor becerileri olarak anılan nesneleri kavrama, kaldırma, bir boya kalemini ya da kurşun kalemi tutma, dikiş iğnesine iplik geçirme gibi becerileri kapsar. Doğru cevap E'dir.

6-12 yaş arasında gözlenen somut işlemler döneminin öne çıkan özellikleri şunlardır; somut nesneler üzerine mantıklı düşünme vardır; korunum kazanma; üst düzeyde sınıflama yapma; ben merkezlikten uzaklaşma; somut yollarla problem çözme.

Derinlik algısının bebeklerde 1-1,5 ay sonra geliştiği düşünülmektedir. Doğru cevap A'dır.

Lev Vygotsky, Piaget tarafından geliştirilen kurama alternatif bir sosyokültürel bilişsel gelişim kuramı öngörmüştür. Vygotsky’nin kuramında birçok ilke vardır. Bunlar:
1. Çocuğun gelişimi etrafında neler olup bittiğine göre farklılaşacaktır.
2. Çocuklar çeşitli toplumsal durumlara ve değişimlere maruz kaldıklarında gelişirler.
3. Gelişim çocukların grup aktivitelerindeki etkileşimlerinin bir parçası olarak gelişir.
4. Çocuklar diğerlerini gözlemleyerek, onlardan etkinlikleri öğrenerek ve etrafındakilere göre performans sergileyerek gelişirler.
5. Çocukların gördüğü ve öğrendiği becerileri işleyebilmesi için bir semboller şeması
kullanması gerekir.
6. Çocuklar etrafındaki kişilerle etkileşim yoluyla kültürel değerleri öğrenirler.

5-10 ay: Özel bağlılık devresi. Çocuk kendisine bakan kimseye, çoğunlukla anneye
özel bir bağlılık geliştirir, ona daha çok gülümser, o yanından ayrıldığı zaman huzursuz olur, aşina olmayan sosyal durumlarda sığınılacak bir kucak olarak onu görür. Doğru cevap B'dir.

Konuşmayı öğrenmek uzun ve karmaşık bir olgudur. Bebeklikte bazı dil dönüm noktaları yaşanır. Bebeğin işaret etme, gösterme gibi jestleri kullanması ve kelimeleri kavramaya başlaması 8-12 aylık dönemde gözlenir.

İlk iki yıl çocuğun kişiliğinin yapılaşmasında önemli rol oynar. Erikson’un kuramına göre, çocuğun güven duygusunu geliştirmesi, onun yaşamında en önemli rolü oynayan
annesiyle olan ilişkisinin türüne bağlıdır. Çocuk, annesinin kendini bırakıp gitmeyeceğine ve annesinin kendisine önem verdiğine inanırsa, güven (trust) duygusu doğal olarak gelişir. Çocuk, annesinin kendisiyle sürekli beraber olacağına ve kendisine önem vereceğine inanamazsa onda güvensizlik (distrust) duygusu gelişir.

Çocuğun ahlaki gelişimini ele alan üç büyük felsefe öğretisi vardır: Birinci öğreti; St. Augustine gibi teologlar tarafından ortaya konulmuş olup bireyin doğuştan günahkâr olduğunu savunur. Bu öğretinin geliştirilmiş şekli, Freud’un görüşlerinden oluşan Psikanalitik Kuram tarafından temsil edilir. John Locke’ın başlattığı ikinci öğreti, çocuğun nötr olarak doğduğunu ancak süreç içinde çocuğun eğitim ve yaşantısından etkilenerek doğru ya da yanlış bir yaşam oluşturduğunu savunur. Bu öğretinin bugünkü uzantısı öğrenme kuramı yaklaşımıdır. Jean Jaques Rousseau’ nun temsilcisi olduğu üçüncü öğreti, çocukların doğuştan saf ve temiz olduklarını, ancak yetişkinlerin müdahalesi sonucu ahlak dışı davranışları öğrendiklerini savunur. Bu öğretinin, son önemli temsilcisi Jean Piaget’dir.

Çocuk gelişimi doğum öncesi dönem, bebeklik, ilk çocukluk (okul öncesi) ve orta çocukluk (okul dönemi) dönemlerini kapsar. Ergen gelişimi ise ön ergenlik ve geç ergenlik dönemlerini içermektedir.
İlk ergenlik 12-14 yaş, geç ergenlik ise 15-19 yaş dönemini kapsar. Doğru cevap C seçeneğidir.

”Baştan ayağa” olarak ifade edilen sefalokaudal eğilimdir. Doğumdan önceki sürede baş vücudun diğer parçalarına oranla çok daha hızlı gelişir. “Yakından uzağa” doğru ifade edilen proximodistal eğilimdir. Yani gövdenin merkezinden dışarı dogru gerçekleşen büyümedir. Doğumdan hemen önce, epifiz (kemik ucu) denilen özel büyüme merkezleri vücudun uzun kemiklerinin iki uç noktasında
görülür. Tanıma göre cevap B seçeneğidir.

Bebeklikte beyin hâlâ çok hızlı büyüdüğünden dolayı, bebeğin başı düşmelerden ve diğer
hasarlardan korunmalıdır. Bebeğin beyninin doğumda ağırlığı, beynin yetişkinliğindeki
ağırlığının yaklaşık olarak %25’idir. İkinci doğum gününde, bu oran yaklaşık %75 olur.
Fakat beynin bölgeleri homojen bir biçimde olgunlaşmaz.

Genellikle yeterli kabul edilen uyku süresi; 2- 5 yaş için 13–15 saat, 6–8 yaş için 12 saat, 8–10
yaş için 11 saat ve 10 yaşdan ergenlik dönemine kadar 10–11 saattir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Görme keskinliği: Doğumdan hemen sonra parlaklıktaki değişime duyarlıdırlar ve
bu duyarlılık iki ay içerisinde hızla gelişir. Yenidoğan bebekler 19 cm uzaklıktaki
nesneleri net görebilir. Dört aylıkken normal bir yetişkin gibi görebilir
• Şekil algısı: 5-7 hafta arasındaki bebeklerin daha çok gözlere baktığı belirlenmiştir.
Bu nedenle bebekle sağlanan göz teması, bebekle bakım veren arasında sosyal bağın gelişmesinde önemli rol oynar.

Doğru cevap E seçeneğidir.

 Duyu-motor döneminde ( 0-2)Bebeğin düşüncesi algı ve hareketten oluşur. Kendisini dış dünyadan ayırt etme. Nesnenin sürekliliğini kazanma oluşur.İşlem öncesi düşünce
dönemi: Sembollerle düşünce ifade edilmeye başlar; ancak düşünceye görme duyusu (sezgi) hakimdir. Tek yönlü sınıflandırmalar yapma. Başlangıçtaki ben merkezlilikte giderek azalma. Somut işlemler dönemi: Somut nesneler üzerine mantıklı düşünme vardır. Korunum kazanma. Üst düzeyde sınıflama yapma. Ben merkezlikten uzaklaşma. Somut yollarla problem çözme.Soyut işlemler dönemi: Soyut kavramlarla sistematik olarak düşünür. Bilimsel yapılandırma. Fikir dünyasıyla aktif olarak ilgilenme gerçekleşir. Buna göre cevap A seçeneğidir.

Vygotsky’nin kuramında birçok ilke vardır:
1. Çocuğun gelişimi etrafında neler olup bittiğine göre farklılaşacaktır.
2. Çocuklar çeşitli toplumsal durumlara ve değişimlere maruz kaldıklarında gelişirler.
3. Gelişim çocukların grup aktivitelerindeki etkileşimlerinin bir parçası olarak gelişir.
4. Çocuklar diğerlerini gözlemleyerek, onlardan etkinlikleri öğrenerek ve etrafındakilere göre performans sergileyerek gelişirler.
5. Çocukların gördüğü ve öğrendiği becerileri işleyebilmesi için bir semboller şeması
kullanması gerekir.
6. Çocuklar etrafındaki kişilerle etkileşim yoluyla kültürel değerleri öğrenirler

Piaget’ye göre çocuk hızla ilerleyen yalnız bir maceracıdır;
ancak Vygotsky’e göre ise çocuklar gelişimsel yolda nadiren yalnız başlarına ilerler, daha
çok uzman bir ebeveyn eşliğinde yürürler. B seçeneğinde  ise bunun Vygotsky'e göre olduğu söylenmiştir. Bu nedenle cevap B seçeneğidir.

Doğum Ağlama
2-4 aylık Cıvıldama
5 aylık İlk sözcükleri anlar.
6 aylık Babıldama başlar.
7-11 aylık Evrensel dilciden dile-özgü dinleyiciye doğru değişir.
8-12 aylık İşaret etme ve gösterme gibi jestleri kullanır.
Kelimeleri kavramaya başlar.
13 aylık İlk sözcükler söylenir.
18 aylık Sözcük patlaması yaşanır.
18-24 aylık İki sözcüklü ifadeler kullanılır.
Sözcükleri anlamada hızlı bir gelişim yaşanır.

Babıldama 6 aylık bebeklerde başladığından cevap D seçeneğidir.

Çocuğun ilk iki yıl içinde geçtiği duygusal ve sosyal aşamalar üç temel basamakta
toplanabilir:
1. Doğum- 5 ay

2. 5-10 ay: Özel bağlılık devresi

3. 10-24 ay: Çocuk yavaş yavaş diğer kimselere, anneye olduğu kadar kuvvetli olmasa
da, bağlılık geliştirmeye başlar.

Doğru cevap B seçeneğidir.

Çocuğun ahlaki gelişimini ele alan üç büyük felsefe öğretisi vardır: Birinci öğreti; St.
Augustine gibi teologlar tarafından ortaya konulmuş olup bireyin doğuştan günahkâr olduğunu savunur. Bu öğretinin geliştirilmiş şekli, Freud’un görüşlerinden oluşan Psikanalitik Kuram tarafından temsil edilir. John Locke’ın başlattığı ikinci öğreti, çocuğun nötr
olarak doğduğunu ancak süreç içinde çocuğun eğitim ve yaşantısından etkilenerek doğru
ya da yanlış bir yaşam oluşturduğunu savunur. Bu öğretinin bugünkü uzantısı öğrenme
kuramı yaklaşımıdır. Jean Jaques Rousseau’ nun temsilcisi olduğu üçüncü öğreti, çocukların doğuştan saf ve temiz olduklarını, ancak yetişkinlerin müdahalesi sonucu ahlak dışı
davranışları öğrendiklerini savunur